Łuskwiak topolowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pierścieniakowate

Rodzaj

Pholiota

Gatunek

łuskwiak topolowy

Nazwa systematyczna
Pholiota populnea (Pers.) Kuyper & Tjall.-Beuk
Persoonia 13(1): 81 (1986)

Łuskwiak topolowy (Pholiota populnea (Pers.) Kuyper & Tjall.-Beuk) – gatunek grzybów należący do rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pholiota, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1828 roku Persoon, nadając mu nazwę Agaricus populneus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1986 r. Thomas Wilhelmus Kuyper i Tjall.-Beuk[1].

Ma 13 synonimów. Niektóre z nich:

  • Hemipholiota comosa (Fr.) Bon 1994
  • Hemipholiota destruens (Brond.) Romagn. 1980
  • Hemipholiota populnea (Pers.) Bon 1986
  • Myxocybe destruens (Brond.) R. Heim 1957
  • Pholiota destruens var. edmundii A.H. Sm. & Hesler 1968[2].

W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był jako łuskwiak niszczący, w 2003 r. Władysław Wojewoda zaproponował nazwę łuskwiak topolowy[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 6–20 cm. U młodych osobników jest półkulisty, później długo pozostaje wypukły, i tylko niekiedy u starszych okazów staje się płaski. Ma kolor od kremowochrowego przez kremowobrązowy do czerwonawobrązowego. Powierzchnia gęsto pokryta wełnistą osłoną, która z czasem staje się łuskowata. U starszych okazów łuski pozostają tylko przy brzegu kapelusza[4].

Blaszki grzyba

W młodości szarobeżowe, potem ciemnoszarobrązowe[4]

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość 1–3 cm. Zazwyczaj kapelusz osadzony jest na nim centralnie, ale czasami bocznie. Posiada wełnisty pierścień, dołem zazwyczaj jest zgrubiały. Ma kolor nieco jaśniejszy od kapelusza, tylko u podstawy jest ochrowobrązowy. Powyżej pierścienia jest białawy i gładki, poniżej pokryty jest wełnistymi łuseczkami[4].

Miąższ

Bladoochrowobrązowy i gorzkawy[4].

Wysyp zarodników

Brudnobrązowy[5]. Zarodniki o rozmiarach 6–10 μm[6].

Występowanie i siedlisko

Występuje w zachodniej części USA oraz w Europie[7]. W Europie Środkowej jest dość rzadki[4], w Polsce również[8].

Rośnie na martwym drewnie topoli lub na żywych topolach, głównie w lasach łęgowych. Notowany był również na wierzbie białej i robinii. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[3]. Są dość trwałe i mogą przetrwać czasami do wiosny następnego roku[8].

Znaczenie

Saprotrof i groźny pasożyt topoli. Jego grzybnia rozrasta się w twardzieli drewna, wywołując zgniliznę drewna. Atakuje drzewo głównie w miejscu ran. Ze względu na gorzki smak jest niejadalny[6].

Gatunki podobne

  • łuskwiak włóknistołuskowaty (Hemipholiota heteroclita (Fr.) Bon), ale ma chemiczny zapach gazu i rośnie głównie na żywych brzozach i olchach, na topoli rzadko[5].
  • łuskwiak nastroszony (Pholiota squarosa), ale nie rośnie wysoko na pniach żywych drzew, lecz u podstawy pnia i jest mniejszy.

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-16] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-16] (ang.).
  3. 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, ISBN 978-83-258-0588-3.
  5. 1 2 Till R.Lohmeyer, Ute Kũnkele, Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, ISBN 83-85444-65-3.
  6. 1 2 Hemipholiota populnea [online] [dostęp 2012-10-30].
  7. ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2014-09-15].
  8. 1 2 Marek Snowarski, Grzyby, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010, ISBN 978-83-7073-776-4.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.