‘dostrzegać, zauważać’.
‘dostrzegać, zauważać’.
Od XIV w.; ogsłow. (por. czes. vidět, ros. videť) < psłow. *viděti ‘widzieć, spostrzegać’– pokrewne z lit. iš-vysti ‘spostrzec’, łac. video, videre ‘widzieć’ oraz stind. vetti ‘wie’, vitta- ‘znany, poznany’ – podstawą dla nich wszystkich jest pie. *ueid- ‘patrzeć, widzieć’.
Źródło
Znamię to, którego nigdy nie widali.
Biblia królowej Zofii, 1455 r.
Wy trzodą moją będziecie widomie rządzić, ja zasię będę niewidomie.
Walenty Odymalski (ok. 1620-1680)
Który by na takie widziadlo miał suchemi patrzeć oczyma?
Fabian Birkowski (1566-1636)
1. ‘postać, widmo, zjawa, duch’ (od XVII w.); 2. dawniej ‘wygląd, powierzchowność’; 3. dziś przede wszystkim w wyrażeniu ani widu, ani słychu ‘ani kogoś nie widać, ani o nim nie słychać’; ogsłow. < psłow. vidъ ‘widzenie; to, co widać’, które pochodzi od psłow. czasownika *viděti lub bezpośrednio od pie. *ueidos ‘to, co widać’ utworzonego od pie. pierwiastka *ueid- – za tą drugą wersją przemawiają dokładne odpowiedniki w in. językach ie. (por. np. lit. véidas ‘twarz, oblicze’, łot. veīds...
1. ‘daje się widzieć, można zobaczyć’; 2. ‘widocznie, zapewne, chyba, okazuje się’ (od XVI w.); dawniej (od XIV w.): 3. ‘odbierać wrażenia zmysłowe, oglądać’ oraz 4. ‘znać, poznawać’; płnsłow. wyraz (np. czes. vidat) pochodzi od psłow. dialektalnego *vidati – formy wielokrotnej psłow. czasownika *viděti ‘widzieć, spostrzegać’
1. ‘złudzenie wzrokowe, omam’; 2. ‘wytwór wyobraźni, nierealna postać, fantastyczne zjawisko, widziadło’; od XVIII w.; pochodzi od czasownika widzieć z przyrostkiem -mo; por. też górnołuż. widmo ‘miraż, przywidzenie, mara’ i czes. vidmo ‘miraż’
dawniej ‘widok, widowisko’
czasownik przedrostkowy
czasownik przedrostkowy
forma wielokrotna
Materiał opracowany przez eksperta