Wpływ mieszkańców na postępowanie władz samorządowych nie kończy się w momencie wyborów. Wszyscy mieszkańcy gmin, powiatów czy województw mają rozliczne prawa obywatelskie pozwalające skutecznie kontrolować działania samorządu.
Mieszkańcy mają prawo do informacji oraz kontroli podejmowanych działań i decyzji. Prawa te umożliwiają udział w sesjach zgromadzeń samorządowych (radach gminy, powiatu i sejmikach wojewódzkich), a także w pracach w powoływanych komisjach. Każdy mieszkaniec może zgłaszać radnemu pytania, wnioskil ub prosić o interwencję. W razie konfliktów i problemów, które często zdarzają się w społecznościach lokalnych, mieszkańcy mogą sporządzać petycje domagające się rozwiązania istniejących problemów. Mogą także podejmować bardziej zdecydowane działania nacisku na władzę poprzez pikiety lub organizowanie demonstracji i wieców. W sytuacjach, gdy mieszkańcy uznają, iż władza gminna nie wywiązuje się ze swoich zadań, istnieje możliwość odwołania na drodze referendum ustanowionego wśród mieszkańców gminy. Także w sprawach szczególnie ważnych dla całej wspólnoty samorządowej istnieje możliwość przeprowadzenia referendum. W czasie trwania różnego rodzaju form nacisku na władze samorządowe należy pamiętać o respektowaniu praw innych członków wspólnoty i nieprzekraczania zasad obowiązującego prawa.