profil

Wirusy, wiroidy, priony – na granicy materii ożywionej i nieożywionej

poleca 70% 26 głosów

Wirusy, wiroidy, priony są tworami organicznymi, które infekują żywe komórki.

Wirusy zbudowane są z cząsteczki kwasu nukleinowego oraz otoczki białkowej zwanej kapsydem, czasem okrytej dodatkowo osłonką białkowo–lipidową. Taka kompletna jednostka wirusa to wirion. Jest formą przetrwalną wirusów w postaci, w jakiej znajdują się one poza organizmem gospodarza nie wykazując żadnych cech żywej materii.
Wirusy mają różny kształt, a ich wielkość wynosi od 10–400 nm. Nie posiadają budowy komórkowej. Zawierają tylko jeden rodzaj kwasu nukleinowego: DNA lub RNA. Nie prowadzą własnej przemiany materii, ale są zdolne do reprodukcji, gdyż ich namnażanie odbywa się w komórkach innych organizmów. Powodują one bowiem zmianę metabolizmu w komórkach gospodarzy wykorzystując je do syntezy cząsteczek kwasu nukleinowego i białek dla nowych wirionów.

Podział wirusów opiera się na typie zarażanego organizmu.
Wirusy roślinne jako materiał genetyczny mają RNA, np. wirus mozaiki tytoniowej.
Wirusy zwierzęce jako materiał genetyczny mają DNA lub RNA. U zwierząt wywołują np. wściekliznę, pryszczycę, nosówkę, a u ludzi np. grypę, ospę wietrzną, odrę, chorobę Heinego–Medina, różyczkę, żółtaczkę, opryszczkę, AIDS, także niektóre nowotwory.
Wirusy bakteryjne, czyli bakteriofagi, jako materiał genetyczny mają RNA lub DNA.

Wiroidy są czynnikiem chorobotwórczym zbudowanym wyłącznie z RNA. Powodują one choroby np. ziemniaków, cytrusów, ogórków.

Priony powstają w wyniku mutacji genu powodującej zmianę konformacji prionowego białka. Taki prion jest zdolny narzucić swoją konformację prawidłowym, „siostrzanym” białkom w komórce. Efektem nagromadzenia prionów jest śmierć komórki oraz atak uwolnionych z komórki prionów skierowany na następne komórki, głównie nerwowe. Priony przeniesione do innego organizmu stają się czynnikami zakaźnymi. Wywołują np. zespół Creutzfeldta–Jacoba, chorobę szalonych krów, chorobę kuru z Nowej Gwinei.

Podoba się? Tak Nie
Podobne teksty:

Materiał opracowany przez eksperta

Czas czytania: 1 minuta

Spis treści
  • Wirusy, wiroidy, priony – na granicy materii ożywionej i nieożywionej