maður (język farerski)

wymowa:
IPA: /ˈmɛaːvʊɹ/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) mężczyzna[1]
(1.2) mąż, małżonek[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.2) maður at fastur • maður at mostur
synonimy:
antonimy:
(1.1) kvinna
(1.2) kona
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
st.nord. maðr
uwagi:
źródła:
  1. 1 2 Jonathan Adams & Hjalmar P. Petersen, Faroese: A Language Course for Beginners, Stiðin, Tórshavn 2014, ISBN 978-99918-42-72-1, s. 725.

maður (język islandzki)

wymowa:
IPA: [ˈmaːðʏr̥]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) mężczyzna
(1.2) człowiek, osoba
(1.3) mąż, małżonek
(1.4) szach. pionek
odmiana:
(1) lp maður, mann, manni, manns (maðurinn, manninn, manninum, mannsins); lm menn, menn, mönnum, manna (mennirnir, mennina, mönnunum, mannanna)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.2) apamaður • blámaður • fjallgöngumaðurgaldramaðurglæpamaðurherramaðuríþróttamaðurkaupmaður • mannorð • sauðamaðursjómaðurstjórnmálamaður • talsmaður • töframaður • verkamaður • villimaður • yfirmaðurþingmaður
synonimy:
(1.2) manneskja
(1.3) eiginmaður
(1.4) taflmaður
antonimy:
(1.1,3) kona
(1.3) eiginkona
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. mannlegur
związki frazeologiczne:
timburmenn
etymologia:
st.nord. maðr << wcześniejsze mannr (nn. w pozycji przed r wymieniało się na ð) << pragerm. *mannz << praindoeur. man-; wyraz ogólnogermański: goc. 𐌼𐌰𐌽𐌽𐌰 (manna), st.ang. mann (ang. man), swn. man (niem. Mann); w innych grupach: prasł. mǫžь, sanskr. mánu-. Być może praindoeuropejski rdzeń ma związek z podobnym men- (=myśleć, rozważać). Człowiek byłby wtedy „tym, który myśli”, istotą myślącą.
Samogłoska -e- w liczbie mnogiej jest wynikiem i-mutacji. Liczba mnoga od pragerm. mannz brzmiała prawdopodobnie manniz. W wyniku mutacji, samogłoska centralna -a- przeszła w przednią -e- pod wpływem wygłosowego -i-.
uwagi:
Maður jest także bardzo produktywnym sufiksem, który służy do tworzenia m.in. nazw zawodów (kaupmaður), narodowości (Norðmaður) czy nosicieli cech (villimaður).
źródła:
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.