walczyć

From walka +‎ -yć. First attested in the 15th century. Compare Old Czech válčiti.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /valʲt͡ʃʲɨt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /valʲt͡ʃʲɨt͡ɕ/

walczyć impf

1. (intransitive or reflexive with się) to fight with a weapon [+ za (accusative) = for whom/what] [+ za (instrumental) = for whom] [+ z (instrumental) = with whom/what] [+ naprzeciw (dative)] or [+ przeciw (dative) = against whom]
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page gl. 170a:

     Nam ouis pugnauit, valczyla szø, cum lupo

     [Nam ouis pugnauit, walczyła się, cum lupo]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page gl. 155a:

     Apostoli pro fide pugnarunt valczyly

     [Apostoli pro fide pugnarunt walczyli]

   • 1930 [c. 1455], “Jud”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 11, 9:

     Gestly eszescye wyernye ku mnye prziszly, abich walczil (ut pugnem) za was przecyw sinom Amonowim

     [Jestli[e]żeście wiernie ku mnie przyszli, abych walczył (ut pugnem) za was przeciw synom Amonowym]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎, Krakow, Brodnia, page 43a:

     Day pokoy, myli panie..., bocz nye iest gynszi, ktorj bi walczil za namy jedno ti, boze nas

     [Daj pokoj, miły Panie..., boć nie jest jinszy, ktory by walczył za nami, jedno ty, Boże nasz]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎, Krakow, page 173a:

     A presto, gdisczy ktory clouek svim neprzygaczelem che szø valcicz, tedycz vøcz on szebe dludze odzene sdrucy

     [A przezto gdyżci ktory człowiek z swym nieprzyjacielem chce się walczyć, tedyć więc on z siebie długie odzienie zdruci]

   • 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej‎, page 169:

     Day my, myly panye Crysthe, mocz z nyeba, yzbych przewyczyązyla dvschnego nyeprzyyaczyelya czvyaczego y walczaczego naprzeczyw mnye

     [Daj mi, miły Panie Kryste, moc z nieba, iżbych przewiciężyła dusznego nieprzyjaciela czującego i walczącego naprzeciw mnie]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 26v:

     Certare kempfen streyten oder fechten valczycz

     [Certare kempfen streyten oder fechten walczyć]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 105r:

     Preliari id est bellare prelium committere fechten oder streyten vąlczycz

     [Preliari id est bellare prelium committere fechten oder streyten walczyć]

2. to fight for (to strive for)
   • 1885 [c. 1450], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎, volume IV, page 577:

     Valczi laborat

     [Walczy laborat]

   • 1977 [End of the 15th century], “Vergili Georgicorum schedae Gnesnenses”, in Bogdanus Bolz, Wanda Żurowska-Górecka, editors, Symbolae Philologorum Posnaniensium, volume 3, page 77:

     Nec cellis ideo contende, nye walcz, Falernis, muszkatella

     [Nec cellis ideo contende, nie walcz, Falernis, muszkatela]

• Polish: walczyć
• Silesian: walczyć

• Boryś, Wiesław (2005) “walka”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “walka”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “walczyć (się)”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “walczyć”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Inherited from Old Polish walczyć. By surface analysis, walka +‎ -yć. Compare Czech válčit.

• IPA^(key): /ˈval.t͡ʂɨt͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈval.t͡ʂɨt͡ɕ/, /ˈvɒl.t͡ʂɨt͡ɕ/

• Audio 1

  (file)

• Audio 2

  (file)

• Rhymes: -alt͡ʂɨt͡ɕ
• Syllabification: wal‧czyć

walczyć impf

1. (intransitive) to fight (to use force or weapons against persons or large groups of people who also use force or weapons in order to cause them to give up resistance) [+ przeciw (dative) = against whom] [+ z (instrumental) = with whom] [+ o (accusative) = for/over what] [+ za (accusative) = for (the benefit) whom/what]
2. (intransitive) to fight with (to participate in a sports competition or competition conducted for someone else's entertainment) [+ z (instrumental) = with whom]

   Synonym: rywalizować

3. (intransitive) to fight with (to strive to defeat an opponent in some dispute or rivalry) [+ z (instrumental) = with whom]

   Synonyms: bić się, wojować, zmagać się

4. (intransitive) to fight for (to strive to eliminate; to strive to to obtain something) [+ o (accusative) = for whom/what] [+ z (instrumental) = with what]
5. (intransitive) to fight for (to try to win the favor of some people) [+ o (accusative) = for what]
6. (intransitive, literary, of forces of nature etc.) to fight (to oppose one another) [+ z (instrumental) = with what]

   Synonym: sprzeciwiać się

7. (intransitive) to fight against (to counteract)

   Synonym: sprzeciwiać się

8. (intransitive) to fight oneself (to resist ones needs)
9. (intransitive) to fight for (to strive to achieve)
10. (intransitive) to fight for (to defend) [+ o (accusative) = for what]

    Synonym: bronić

11. (intransitive, obsolete) to fight off, to overcome (to succeed in fighting)

    Synonym: zwalczać

• → Kashubian: walczëc

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), walczyć is one of the most used words in Polish, appearing 7 times in scientific texts, 15 times in news, 12 times in essays, 13 times in fiction, and 12 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 59 times, making it the 1100th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

• walczyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• walczyć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “walczyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (19.05.2021) “WALCZYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “walczyć”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “walczyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “walczyć”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 7, Warsaw, page 447
• walczyć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Inherited from Old Polish walczyć. By surface analysis, walka +‎ -yć.

• IPA^(key): /ˈvalt͡ʂɨt͡ɕ/
• Rhymes: -alt͡ʂɨt͡ɕ
• Syllabification: wal‧czyć

walczyć impf

1. (intransitive) to fight (to be involved in a physical confrontation)

• Henryk Jaroszewicz (2022) “walczyć”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 148