okazać
Old Polish
Etymology
From o- + kazać. First attested in 1441. Compare Old Czech okázati and Old Slovak okázať.
Verb
okazać pf (imperfective okazować)
- to display (to show publicly, to present)
- 1858 [1498], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich, 2 edition, volume VI, page 273:
- Na onem ymienyv, kądi byl ranyon, przed panem i przed woythem... ma rani swoye okazacz (domino... publicet), abi bila prawda doswiathczona
- [Na onem imieniu, kędy był ranion, przed panem i przed wojtem... ma rany swoje okazać (domino... publicet), aby była prawda doświadczona]
- to grant, to lend
- 1856-1870 [1441], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, volume II, number 2978:
- Procop przepuszcil mi przewescz forą pywa proschowską y okazal mi gospodą, a w tem mi wsąl dwa achtela pywa
- [Prokop przepuścił mi przewieźć forę piwa proszowską i okazał mi gospodę, a w tem mi wziął dwa achtela piwa]
Descendants
- Polish: okazać
- Silesian: ôkŏzać
References
- Bańkowski, Andrzej (2000) “okazać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “okazać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish okazać. By surface analysis, o- + kazać. Compare Kashubian òkazac and Russian оказа́ть (okazátʹ).
Pronunciation
- IPA(key): /ɔˈka.zat͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ɔˈkɒ.zat͡ɕ/
Audio 1, okazać (file) Audio 2, okazać się (file) - Rhymes: -azat͡ɕ
- Syllabification: o‧ka‧zać
Verb
okazać pf (imperfective okazywać)
- (transitive) to show (to express a specific feeling, a specific character trait or attitude towards someone or something) [+dative = to whom]
- (transitive, proscribed) used as a light verb
- okazać pomoc ― to help
- okazać wsparcie ― to show support
- (transitive, administrative) to give access (to enable an authorized person to view or check a document) [+dative = to whom]
- (transitive, law) to show (to present an object, person, or persons to someone in an attempt to establish that the asked person recognizes them for a court hearing or investigation) [+dative = to whom]
- (transitive, obsolete) to show (to make someone see)
- Synonym: pokazać
- (intransitive, Middle Polish) to show (to be a sign or mark of something)
- (reflexive with się) to turn out (to become obvious or known) [+instrumental = to be whom/what]
- To jeszcze się okaże. ― That remains to be seen.
- Okazało się, że nikt nie przyszedł. ― It turned out that no one came.
- (reflexive with się, obsolete) to pretend to be (to take on a roll, to try and make someone think one is someone who they are not)
- Synonym: udać
- (reflexive with się, obsolete) to show (to be seen or visible)
- (reflexive with się, obsolete) to show (to be felt or known)
- (reflexive with się, Middle Polish) to arrive
- Synonym: przybyć
- (reflexive with się, Middle Polish) to arise (to begin to be)
- Synonym: powstać
- (reflexive with się, Middle Polish) to happen; to be done or performed
- (reflexive with się, Middle Polish) to show off
- Synonym: popisać się
- (reflexive with się, Middle Polish) to speak up (to express one's opinion)
- (reflexive with się, Middle Polish) to make public; Further details are uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 329b:
- Publicare se, Iáwnie ſię okázáć.
Conjugation
Conjugation of okazać pf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | okazać | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | okażę | okażemy | ||||||||||||||||
2nd | okażesz | okażecie | |||||||||||||||||
3rd | okaże | okażą | |||||||||||||||||
impersonal | okaże się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | okazałem, -(e)m okazał |
okazałam, -(e)m okazała |
okazałom, -(e)m okazało |
okazaliśmy, -(e)śmy okazali |
okazałyśmy, -(e)śmy okazały | |||||||||||||
2nd | okazałeś, -(e)ś okazał |
okazałaś, -(e)ś okazała |
okazałoś, -(e)ś okazało |
okazaliście, -(e)ście okazali |
okazałyście, -(e)ście okazały | ||||||||||||||
3rd | okazał | okazała | okazało | okazali | okazały | ||||||||||||||
impersonal | okazano | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | okazałbym, bym okazał |
okazałabym, bym okazała |
okazałobym, bym okazało |
okazalibyśmy, byśmy okazali |
okazałybyśmy, byśmy okazały | |||||||||||||
2nd | okazałbyś, byś okazał |
okazałabyś, byś okazała |
okazałobyś, byś okazało |
okazalibyście, byście okazali |
okazałybyście, byście okazały | ||||||||||||||
3rd | okazałby, by okazał |
okazałaby, by okazała |
okazałoby, by okazało |
okazaliby, by okazali |
okazałyby, by okazały | ||||||||||||||
impersonal | okazano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech okażę | okażmy | ||||||||||||||||
2nd | okaż | okażcie | |||||||||||||||||
3rd | niech okaże | niech okażą | |||||||||||||||||
passive adjectival participle | okazany | okazana | okazane | okazani | okazane | ||||||||||||||
anterior adverbial participle | okazawszy | ||||||||||||||||||
verbal noun | okazanie |
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), okazać sie is one of the most used words in Polish, appearing 24 times in scientific texts, 21 times in news, 35 times in essays, 14 times in fiction, and 14 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 98 times, making it the 644th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “okazać sie”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 328
Further reading
- okazać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- okazać in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “okazać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “okazać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “okazać”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “okazać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “okazać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 730
- okazać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.