พระราชบัญญัติ

From พระราช (prá-râat-chá, “a prefix to nouns concerning a royal person”, literally “holy and royal”) +‎ บัญญัติ (ban-yàt, “definition, determination; prescript, prescription”). Compare Khmer ព្រះរាជបញ្ញត្តិ (preăhréachbânhnhôttĕ).

พระราชบัญญัติ • (prá-râat-chá-ban-yàt) (classifier ฉบับ)

1. (archaic) law, regulation, command, or edict given by a royal person.
   • 1852, พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, “๔ ประกาศให้ข้าราชการลอกพระราชบัญญัติจากหอหลวง (คัดจากหมายรับสั่งเดือน ๖ ปีชวด จุลศักราช ๑๒๑๔)”, in ประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ ภาค ๑ ประกาศปีกุญ พ.ศ. ๒๓๙๔ ปีชวด พ.ศ. ๒๓๙๕ ปีฉลู พ.ศ. ๒๓๙๖‎, Bangkok: โรงพิมพ์ไทย, published 1921, retrieved 2019-06-25:

     พระราชบัญญัติประกาศข้าราชการฝ่ายทหารพลเรือนซึ่งมีพนักงานในกระบวนแห่...ได้แต่งสำเร็จแล้ว ให้กรมพระสุรัศวดีหมายประกาศข้าราชการทั้งปวงให้มาลอกพระราชบัญญัติในหอหลวง

     prá-râat-chá-ban-yàt bprà-gàat kâa-râat-chá-gaan fàai tá-hǎan pon-lá-rʉʉan sʉ̂ng mii pá-nák-ngaan nai grà-buuan-hɛ̀ɛ ... dâai dtɛ̀ng sǎm-rèt lɛ́ɛo · hâi grom prá sù-rát-sà-wá-dii mǎai bprà-gàat kâa-râat-chá-gaan táng-bpuuang hâi maa lɔ̂ɔk prá-râat-chá-ban-yàt nai hɔ̌ɔ-lǔuang

     [Now that] the decree announcing [the list of] public officials in the military and civil sides that have duties in the parades...has been completely drawn up, the Phra Suratsawadi Department shall issue writs notifying all the public officials [thereof and requiring them] to come and copy the decree from the Royal Library.

   • 1853, พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, “๑๕ ประกาศเตือนผู้ที่ใช้อักษรผิด”, in ประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ ภาค ๑ ประกาศปีกุญ พ.ศ. ๒๓๙๔ ปีชวด พ.ศ. ๒๓๙๕ ปีฉลู พ.ศ. ๒๓๙๖‎, Bangkok: โรงพิมพ์ไทย, published 1921, retrieved 2019-06-25:

     ขุนสุวรรณอักษรรับพระบรมราชโองการ...ให้ประกาศว่า...อักษร ๔ อักษร คือ ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ นี้หาควรจะใส่ ห นำแลกากะบาทไม่...ด้วยตัว ห นั้นเฉพาะนำได้แต่ตัวอักษรต่ำ...แลกากะบาทนั้นใช้ได้แต่อักษรกลาง...พระราชบัญญัตินี้ตีพิมพ์แต่ ณ วันพุฒ เดือน ๘ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีฉลู เบญจศก จุลศักราช ๑๒๑๕

     kǔn sù-wan àk-sɔ̌ɔn ráp prá-bɔɔ-rom-má-râat-chá oong-gaan ... hâi bprà-gàat wâa ... àk-sɔ̌ɔn · sìi · àk-sɔ̌ɔn · kʉʉ · rʉ́ · rʉʉ · lʉ́ · lʉʉ · níi hǎa kuuan jà sài · hɔ̌ɔ · nam lɛɛ gaa-gà-bàat mâi ... dûai dtuua · hɔ̌ɔ · nán chà-pɔ́ nam dâai dtɛ̀ɛ dtuua àk-sɔ̌ɔn-dtàm ... lɛɛ gaa-gà-bàat nán chái dâai dtɛ̀ɛ àk-sɔ̌ɔn-glaang ... prá-râat-chá-ban-yàt níi dtii pim dtɛ̀ɛ · ná · wan pút · dʉʉan · bpɛ̀ɛt · kʉ̂n · sìp · kâm · bpii chà-lǔu · been-jà-sòk · jun-lá-sàk-gà-ràat · pan sɔ̌ɔng-rɔ́ɔi sìp hâa

     Khun Suwan Akson had received a royal command...that an announcement be made as follows... The leading ho and the crowfoot should never be added to these four letters, that is, rue, rue, lue, [and] lue...because the leading ho letter can only lead the akson tam letters...and the crowfoot can only apply to the akson klang... This decree was printed on Wednesday, the 10th day of the waxing moon of the 8th month, 1215 Lesser Era, Year 5, the Year of Ox.

   • 1853, พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว, “๑๗. ประกาศพระราชบัญญัติฝ่ายพระบวรราชวัง เรื่องเล่นเบี้ยในพระบวรราชวัง (คัดมาจากหมายรับสั่งเดือน ๘ อุตราสาธ ปีฉลู จุลศักราช ๑๒๑๕)”, in ประชุมประกาศรัชกาลที่ ๔ ภาค ๑ ประกาศปีกุญ พ.ศ. ๒๓๙๔ ปีชวด พ.ศ. ๒๓๙๕ ปีฉลู พ.ศ. ๒๓๙๖‎, Bangkok: โรงพิมพ์ไทย, published 1921, retrieved 2019-06-25:

     ประกาศพระราชบัญญัติฝ่ายพระบวรราชวังเรื่องเล่นเบี้ยในพระบวรราชวัง

     bprà-gàat prá-râat-chá-ban-yàt fàai prá bɔɔ-wɔɔn-râat-chá-wang rʉ̂ʉang lên-bîia nai prá bɔɔ-wɔɔn-râat-chá-wang

     Proclaiming the decree of the Front Palace on the playing of bia in the Front Palace

2. (Thailand law) act of parliament, probably first used on 27 June 1932 when an interim charter was enacted following the overthrow of the absolute monarchy. Abbreviation: พ.ร.บ. (pɔɔ-rɔɔ-bɔɔ).
   • 1932 June 27, “พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช ๒๔๗๕”, in ห้องสมุดกฎหมาย‎, Bangkok: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, published n.d., archived from the original on 15 August 2020:

     มาตรา ๘ สภาผู้แทนราษฎรมีอำนาจออกพระราชบัญญัติทั้งหลาย พระราชบัญญัตินั้นเมื่อกษัตริย์ได้ประกาศให้ใช้แล้วให้เป็นอันใช้บังคับได้

     mâat-dtraa · bpɛ̀ɛt · sà-paa-pûu-tɛɛn-râat-sà-dɔɔn mii am-nâat ɔ̀ɔk prá-râat-chá-ban-yàt táng-lǎai · prá-râat-chá-ban-yàt nán mʉ̂ʉa gà-sàt dâai bprà-gàat hâi chái lɛ́ɛo hâi bpen an chái-bang-káp dâai

     Section 8 The House of People's Representatives has the power to issue all acts. Those acts shall become applicable upon having been proclaimed by the King to come into force.

3. act of parliament in a monarchical country; that in a republic or other state than a monarchy is called รัฐบัญญัติ (rát-tà-ban-yàt).
4. (biblical) law or regulation given by the God.

พระราชบัญญัติ • (prá-râat-chá-ban-yàt)

1. (biblical) Deuteronomy: the fifth book of the Old Testament.