प्रेमन्
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- প্ৰেমন্ (Assamese script)
- ᬧ᭄ᬭᬾᬫᬦ᭄ (Balinese script)
- প্রেমন্ (Bengali script)
- 𑰢𑰿𑰨𑰸𑰦𑰡𑰿 (Bhaiksuki script)
- 𑀧𑁆𑀭𑁂𑀫𑀦𑁆 (Brahmi script)
- ပြေမန် (Burmese script)
- પ્રેમન્ (Gujarati script)
- ਪ੍ਰੇਮਨ੍ (Gurmukhi script)
- 𑌪𑍍𑌰𑍇𑌮𑌨𑍍 (Grantha script)
- ꦥꦿꦺꦩꦤ꧀ (Javanese script)
- 𑂣𑂹𑂩𑂵𑂧𑂢𑂹 (Kaithi script)
- ಪ್ರೇಮೝ (Kannada script)
- ប្រេមន៑ (Khmer script)
- ປ຺ເຣມນ຺ (Lao script)
- പ്രേമന് (Malayalam script)
- ᢒᡵᡝᠮᠠᠨ (Manchu script)
- 𑘢𑘿𑘨𑘹𑘦𑘡𑘿 (Modi script)
- ᢒᠷᠧᠮᠠᠨ (Mongolian script)
- 𑧂𑧠𑧈𑧚𑧆𑧁𑧠 (Nandinagari script)
- 𑐥𑑂𑐬𑐾𑐩𑐣𑑂 (Newa script)
- ପ୍ରେମନ୍ (Odia script)
- ꢦ꣄ꢬꢾꢪꢥ꣄ (Saurashtra script)
- 𑆥𑇀𑆫𑆼𑆩𑆤𑇀 (Sharada script)
- 𑖢𑖿𑖨𑖸𑖦𑖡𑖿 (Siddham script)
- ප්රෙමන් (Sinhalese script)
- 𑩰 𑪙𑩼𑩔𑩴𑩯 𑪙 (Soyombo script)
- 𑚞𑚶𑚤𑚲𑚢𑚝𑚶 (Takri script)
- ப்ரேமந் (Tamil script)
- ప్రేమౝ (Telugu script)
- ปฺเรมนฺ (Thai script)
- པྲེ་མ་ན྄ (Tibetan script)
- 𑒣𑓂𑒩𑒹𑒧𑒢𑓂 (Tirhuta script)
- 𑨞𑩇𑨫𑨄𑨢𑨝𑨴 (Zanabazar Square script)
Etymology
Inherited from Proto-Indo-Iranian *prayHma, from Proto-Indo-European *preyH-mn̥. By surface analysis, प्री (prī, “to please, gladden; like, love; enjoy”, root) + -मन् (-man) .
Noun
प्रेमन् • (premán) stem, m or n
- (with locative case) love, affection, fondness
- Synonyms: अभिमतता (abhimatatā), स्नेह (sneha), काम (kāma), अनुराग (anurāga), अनुरक्ति (anurakti), अनुरञ्जन (anurañjana), प्रीति (prīti), रथ (ratha), रति (rati), अनुरति (anurati), भग (bhaga), अपह्नव (apahnava), हार्द (hārda), चित्तज (cittaja), भाव (bhāva), जुष्टि (juṣṭi), कैशिक (kaiśika), बन्धित्र (bandhitra), कामिता (kāmitā), कामित्व (kāmitva), राग (rāga), प्रिय (priya), प्रियता (priyatā), रमकत्व (ramakatva), सरागता (sarāgatā), सरागत्व (sarāgatva), रङ्ग (raṅga), शरीरज (śarīraja), स्वान्तज (svāntaja), उज्ज्वल (ujjvala), सुभगता (subhagatā), वल्लभता (vallabhatā), वल्लभत्व (vallabhatva), वाल्लभ्य (vāllabhya), वेना (venā)
- पिता पुत्रे प्रेम करोति।
- pitā putre prema karoti.
- The father loves [lit. does love] his son.
Declension
| Masculine an-stem declension of प्रेमन् (premán) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रेमा premā́ |
प्रेमाणौ / प्रेमाणा¹ premā́ṇau / premā́ṇā¹ |
प्रेमाणः premā́ṇaḥ |
| Vocative | प्रेमन् préman |
प्रेमाणौ / प्रेमाणा¹ prémāṇau / prémāṇā¹ |
प्रेमाणः prémāṇaḥ |
| Accusative | प्रेमाणम् premā́ṇam |
प्रेमाणौ / प्रेमाणा¹ premā́ṇau / premā́ṇā¹ |
प्रेम्णः premṇáḥ |
| Instrumental | प्रेम्णा premṇā́ |
प्रेमभ्याम् premábhyām |
प्रेमभिः premábhiḥ |
| Dative | प्रेम्णे premṇé |
प्रेमभ्याम् premábhyām |
प्रेमभ्यः premábhyaḥ |
| Ablative | प्रेम्णः premṇáḥ |
प्रेमभ्याम् premábhyām |
प्रेमभ्यः premábhyaḥ |
| Genitive | प्रेम्णः premṇáḥ |
प्रेम्णोः premṇóḥ |
प्रेम्णाम् premṇā́m |
| Locative | प्रेम्णि / प्रेमणि / प्रेमन्¹ premṇí / premáṇi / premán¹ |
प्रेम्णोः premṇóḥ |
प्रेमसु premásu |
| Notes |
| ||
| Neuter an-stem declension of प्रेमन् (premán) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रेम premá |
प्रेम्णी / प्रेमणी premṇī́ / premáṇī |
प्रेमाणि / प्रेम¹ / प्रेमा¹ premā́ṇi / premá¹ / premā́¹ |
| Vocative | प्रेमन् / प्रेम préman / préma |
प्रेम्णी / प्रेमणी prémṇī / prémaṇī |
प्रेमाणि / प्रेम¹ / प्रेमा¹ prémāṇi / préma¹ / prémā¹ |
| Accusative | प्रेम premá |
प्रेम्णी / प्रेमणी premṇī́ / premáṇī |
प्रेमाणि / प्रेम¹ / प्रेमा¹ premā́ṇi / premá¹ / premā́¹ |
| Instrumental | प्रेम्णा premṇā́ |
प्रेमभ्याम् premábhyām |
प्रेमभिः premábhiḥ |
| Dative | प्रेम्णे premṇé |
प्रेमभ्याम् premábhyām |
प्रेमभ्यः premábhyaḥ |
| Ablative | प्रेम्णः premṇáḥ |
प्रेमभ्याम् premábhyām |
प्रेमभ्यः premábhyaḥ |
| Genitive | प्रेम्णः premṇáḥ |
प्रेम्णोः premṇóḥ |
प्रेम्णाम् premṇā́m |
| Locative | प्रेम्णि / प्रेमणि / प्रेमन्¹ premṇí / premáṇi / premán¹ |
प्रेम्णोः premṇóḥ |
प्रेमसु premásu |
| Notes |
| ||
Descendants
- Gandhari: 𐨤𐨿𐨪𐨅𐨨 (prema)
- Pali: pema
- Prakrit: 𑀧𑀺𑀫𑁆𑀫 (pimma), 𑀧𑁂𑀫 (pema), 𑀧𑁂𑀫𑁆𑀫 (pĕmma)
- Sinhalese: පෙම (pema)
- → Assamese: প্ৰেম (prem)
- → Bengali: প্রেম (prem)
- → Gujarati: પ્રેમ (prem)
- → Old Hindi: प्रेम (prema)
- → Kannada: ಪ್ರೇಮ (prēma)
- → Malayalam: പ്രേമം (prēmaṁ)
- → Old Marathi:
- Devanagari script: प्रेम
- Modi script: 𑘢𑘿𑘨𑘹𑘦
- Marathi: प्रेम (prem)
- → Nepali: प्रेम (prem)
- → Odia: ପ୍ରେମ (premô)
- → Old Punjabi: ਪ੍ਰੇਮੁ (premu)
- Punjabi:
- Gurmukhi script: ਪ੍ਰੇਮ (prem), ਪਰੇਮ (parem)
- Shahmukhi script: پریم (prem)
- Punjabi:
- → Sindhi:
- Arabic script: پِريمُ
- Devanagari script: प्रेमु
- → Telugu: ప్రేమ (prēma)
References
- Monier Williams (1899) “प्रेमन्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 711/2.
- Hellwig, Oliver (2010-2024) “preman”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “प्रेमन्”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan, page 1139
- Arthur Anthony Macdonell (1893) “प्रेमन्”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 188
- Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 192
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “preman”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 504
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.