چشم

See also: خشم and جسم

Persian

Etymology

From Middle Persian [script needed] (AYNE), [script needed] (čšm /⁠čašm⁠/), from Proto-Iranian *čášma, from Proto-Indo-Iranian *čáćšma.[1] Cognate with Sanskrit चक्षस् (cakṣas).

Pronunciation

  • (file)
 
  • (Dari, formal) IPA(key): [t͡ʃʰäʃm]
    • (Kabuli) IPA(key): [t͡ʃʰäʃm]
    • (Hazaragi) IPA(key): [t͡ʃʰim]

Readings
Classical reading? čašm
Dari reading? čašm
Iranian reading? čašm, češm
Tajik reading? čašm

Noun

Dari چشم
Iranian Persian
Tajik чашм

چَشْم or چِشْم • (čašm or češm) (plural چشمان (čašmân) or چشم‌ها (čašm-hâ))

  1. (anatomy) eye
    • cheshmat, Mehrnoosh
      می‌دونستی که توی چشمای تو رنگین‌کمون رو می‌شه دید؟
      mi-dunesti ke tu-ye češmâ-ye to rangin-kamun ro mi-še did?
      Did you know that in your eyes the rainbow can be seen?
      چشمان قشنگ سبزش هیچ‌وقت از خاطرم نمی‌روند.
      češmân-e qašang-e sabzaš hič-vaqt az xâteram nemi-ravand.
      I'll never forget his/her beautiful green eyes.

Inflection

    Basic forms of چشم (češm)
singular plural
bare چشم
(čéšm)
چشمان، چشم‌ها
(češmấn, češm-hấ)
چشما
(češmấ)
definitive direct object چشم را
(čéšm râ)
چشم رو
(čéšmo)
چشمان را، چشم‌ها را
(češmấn râ, češm-hấ râ)
چشما رو
(češmấ ro)
ezâfe چشم
(čéšm-e)
چشمان، چشم‌های
(češmấn-e, češm-hấ-ye)
چشمای
(češmấ-ye)
marked indefinite
or relative definite
چشمی
(čéšm-i)
چشمانی، چشم‌هایی
(češmấn-i, češm-hấ-i)
چشمایی
(češmấi)
Colloquial.
    Possessive forms of چشم (češm)
singular plural
1st person singular
(“my”)
چشمم
(čéšmam)
چشمانم
(češmấnam)
چشمام
(češmấm)
2nd person singular
(“your”)
چشمت
(čéšmat)
[Term?]
(čéšmet)
چشمانت
(češmấnat)
چشمات
(češmất)
3rd person singular
(“his, her, its”)
چشمش
(čéšmaš)
[Term?]
(čéšmeš)
چشمانش
(češmấnaš)
چشماش
(češmấš)
1st plural
(“our”)
چشممان
(čéšmemân)
چشممون
(čéšmemun)
چشمانمان
(češmấnemân)
چشمامون
(češmấmun)
2nd plural
(“your”)
چشمتان
(čéšmetân)
چشمتون
(čéšmetun)
چشمانتان
(češmấnetân)
چشماتون
(češmấtun)
3rd plural
(“their”)
چشمشان
(čéšmešân)
چشمشون
(čéšmešun)
چشمانشان
(češmấnešân)
چشماشون
(češmấšun)
Colloquial.

Derived terms

Descendants

  • Bengali: চশম (cośom)
  • Gujarati: ચશ્મ (caśma), ચશમ (caśam)
  • Urdu: چَشْم (caśm)

Interjection

چشم • (čašm)

  1. (deferential, somewhat formal) OK, all right
    Synonym: به روی چشم (be ru-ye čašm)

References

  1. Rastorgujeva, V. S., Edelʹman, D. I. (2003) Etimologičeskij slovarʹ iranskix jazykov [Etymological Dictionary of Iranian Languages] (in Russian), volume 2, Moscow: Vostochnaya Literatura, page 239

Urdu

Etymology

Borrowed from Classical Persian چَشْم (čašm).

Pronunciation

Noun

چَشْم • (caśm) m or f (Hindi spelling चश्म)

  1. eye[1]
    Synonym: آن٘کھ (ā̃kh)

Derived terms

References

  1. Platts, John T. (1884) “چشم”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.