ψεύδω

Ancient Greek

Etymology

No convincing Indo-European etymology; probably from Pre-Greek, as evidenced by the irregular alternation between /d/ and /tʰ/ in related terms, the latter in e.g. ψύθος (psúthos, “lie, untruth”), ψυθῶνες (psuthônes, “slanderers”) and the Homeric aorist ἔψυθεν (épsuthen). The oft-compared Old Armenian սուտ (sut, “false; falsehood, lie”) may still be related, if derived from a substrate language related to Pre-Greek.[1] Compare also ψύδραξ (psúdrax, “pustule(s)”).

Pronunciation

(5^th BCE Attic) IPA^(key): /psěu̯.dɔː/
(1^st CE Egyptian) IPA^(key): /ˈpsew.do/
(4^th CE Koine) IPA^(key): /ˈpseβ.ðo/
(10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ˈpsev.ðo/
(15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ˈpsev.ðo/

Verb

ψεύδω • (pseúdō)

(active voice) to lie, deceive
(middle voice, indirect reflexive) to lie for one's own benefit, cheat by lies
(passive voice)
1. to be lied to, be cheated
2. (non-agentive)[2] to be mistaken, be wrong

Inflection

Present: ψεύδω, ψεύδομαι

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ψεύδω	ψεύδεις	ψεύδει	ψεύδετον	ψεύδετον	ψεύδομεν	ψεύδετε	ψεύδουσῐ(ν)
	subjunctive	ψεύδω	ψεύδῃς	ψεύδῃ	ψεύδητον	ψεύδητον	ψεύδωμεν	ψεύδητε	ψεύδωσῐ(ν)
	optative	ψεύδοιμῐ	ψεύδοις	ψεύδοι	ψεύδοιτον	ψευδοίτην	ψεύδοιμεν	ψεύδοιτε	ψεύδοιεν
	imperative		ψεῦδε	ψευδέτω	ψεύδετον	ψευδέτων		ψεύδετε	ψευδόντων
middle/ passive	indicative	ψεύδομαι	ψεύδῃ, ψεύδει	ψεύδεται	ψεύδεσθον	ψεύδεσθον	ψευδόμεθᾰ	ψεύδεσθε	ψεύδονται
	subjunctive	ψεύδωμαι	ψεύδῃ	ψεύδηται	ψεύδησθον	ψεύδησθον	ψευδώμεθᾰ	ψεύδησθε	ψεύδωνται
	optative	ψευδοίμην	ψεύδοιο	ψεύδοιτο	ψεύδοισθον	ψευδοίσθην	ψευδοίμεθᾰ	ψεύδοισθε	ψεύδοιντο
	imperative		ψεύδου	ψευδέσθω	ψεύδεσθον	ψευδέσθων		ψεύδεσθε	ψευδέσθων
		active				middle/passive
infinitive		ψεύδειν				ψεύδεσθαι
participle	m	ψεύδων				ψευδόμενος
	f	ψεύδουσᾰ				ψευδομένη
	n	ψεῦδον				ψευδόμενον
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Imperfect: ἔψευδον, ἐψευδόμην

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ἔψευδον	ἔψευδες	ἔψευδε(ν)	ἐψεύδετον	ἐψευδέτην	ἐψεύδομεν	ἐψεύδετε	ἔψευδον
middle/ passive	indicative	ἐψευδόμην	ἐψεύδου	ἐψεύδετο	ἐψεύδεσθον	ἐψευδέσθην	ἐψευδόμεθᾰ	ἐψεύδεσθε	ἐψεύδοντο
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Future: ψεύσω, ψεύσομαι, ψευσθήσομαι

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ψεύσω	ψεύσεις	ψεύσει	ψεύσετον	ψεύσετον	ψεύσομεν	ψεύσετε	ψεύσουσῐ(ν)
active	optative	ψεύσοιμῐ	ψεύσοις	ψεύσοι	ψεύσοιτον	ψευσοίτην	ψεύσοιμεν	ψεύσοιτε	ψεύσοιεν
middle	indicative	ψεύσομαι	ψεύσῃ, ψεύσει	ψεύσεται	ψεύσεσθον	ψεύσεσθον	ψευσόμεθᾰ	ψεύσεσθε	ψεύσονται
middle	optative	ψευσοίμην	ψεύσοιο	ψεύσοιτο	ψεύσοισθον	ψευσοίσθην	ψευσοίμεθᾰ	ψεύσοισθε	ψεύσοιντο
passive	indicative	ψευσθήσομαι	ψευσθήσῃ	ψευσθήσεται	ψευσθήσεσθον	ψευσθήσεσθον	ψευσθησόμεθᾰ	ψευσθήσεσθε	ψευσθήσονται
passive	optative	ψευσθησοίμην	ψευσθήσοιο	ψευσθήσοιτο	ψευσθήσοισθον	ψευσθησοίσθην	ψευσθησοίμεθᾰ	ψευσθήσοισθε	ψευσθήσοιντο
		active			middle		passive
infinitive		ψεύσειν			ψεύσεσθαι		ψευσθήσεσθαι
participle	m	ψεύσων			ψευσόμενος		ψευσθησόμενος
	f	ψεύσουσᾰ			ψευσομένη		ψευσθησομένη
	n	ψεῦσον			ψευσόμενον		ψευσθησόμενον
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Aorist: ἔψευσᾰ, ἐψευσᾰ́μην, ἐψεύσθην

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ἔψευσᾰ	ἔψευσᾰς	ἔψευσε(ν)	ἐψεύσᾰτον	ἐψευσᾰ́την	ἐψεύσᾰμεν	ἐψεύσᾰτε	ἔψευσᾰν
	subjunctive	ψεύσω	ψεύσῃς	ψεύσῃ	ψεύσητον	ψεύσητον	ψεύσωμεν	ψεύσητε	ψεύσωσῐ(ν)
	optative	ψεύσαιμῐ	ψεύσειᾰς, ψεύσαις	ψεύσειε(ν), ψεύσαι	ψεύσαιτον	ψευσαίτην	ψεύσαιμεν	ψεύσαιτε	ψεύσειᾰν, ψεύσαιεν
	imperative		ψεῦσον	ψευσᾰ́τω	ψεύσᾰτον	ψευσᾰ́των		ψεύσᾰτε	ψευσᾰ́ντων
middle	indicative	ἐψευσᾰ́μην	ἐψεύσω	ἐψεύσᾰτο	ἐψεύσᾰσθον	ἐψευσᾰ́σθην	ἐψευσᾰ́μεθᾰ	ἐψεύσᾰσθε	ἐψεύσᾰντο
	subjunctive	ψεύσωμαι	ψεύσῃ	ψεύσηται	ψεύσησθον	ψεύσησθον	ψευσώμεθᾰ	ψεύσησθε	ψεύσωνται
	optative	ψευσαίμην	ψεύσαιο	ψεύσαιτο	ψεύσαισθον	ψευσαίσθην	ψευσαίμεθᾰ	ψεύσαισθε	ψεύσαιντο
	imperative		ψεῦσαι	ψευσᾰ́σθω	ψεύσᾰσθον	ψευσᾰ́σθων		ψεύσᾰσθε	ψευσᾰ́σθων
passive	indicative	ἐψεύσθην	ἐψεύσθης	ἐψεύσθη	ἐψεύσθητον	ἐψευσθήτην	ἐψεύσθημεν	ἐψεύσθητε	ἐψεύσθησᾰν
	subjunctive	ψευσθῶ	ψευσθῇς	ψευσθῇ	ψευσθῆτον	ψευσθῆτον	ψευσθῶμεν	ψευσθῆτε	ψευσθῶσῐ(ν)
	optative	ψευσθείην	ψευσθείης	ψευσθείη	ψευσθεῖτον, ψευσθείητον	ψευσθείτην, ψευσθειήτην	ψευσθεῖμεν, ψευσθείημεν	ψευσθεῖτε, ψευσθείητε	ψευσθεῖεν, ψευσθείησᾰν
	imperative		ψεύσθητῐ	ψευσθήτω	ψεύσθητον	ψευσθήτων		ψεύσθητε	ψευσθέντων
		active			middle		passive
infinitive		ψεῦσαι			ψεύσᾰσθαι		ψευσθῆναι
participle	m	ψεύσᾱς			ψευσᾰ́μενος		ψευσθείς
	f	ψεύσᾱσᾰ			ψευσᾰμένη		ψευσθεῖσᾰ
	n	ψεῦσᾰν			ψευσᾰ́μενον		ψευσθέν
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Perfect: ἔψευσμαι

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
middle/ passive	indicative	ἔψευσμαι	ἔψευσαι	ἔψευσται	ἔψευσθον	ἔψευσθον	ἐψεύσμεθᾰ	ἔψευσθε	ἐψεύδᾰται
	subjunctive	ἐψευσμένος ὦ	ἐψευσμένος ᾖς	ἐψευσμένος ᾖ	ἐψευσμένω ἦτον	ἐψευσμένω ἦτον	ἐψευσμένοι ὦμεν	ἐψευσμένοι ἦτε	ἐψευσμένοι ὦσῐ(ν)
	optative	ἐψευσμένος εἴην	ἐψευσμένος εἴης	ἐψευσμένος εἴη	ἐψευσμένω εἴητον/εἶτον	ἐψευσμένω εἰήτην/εἴτην	ἐψευσμένοι εἴημεν/εἶμεν	ἐψευσμένοι εἴητε/εἶτε	ἐψευσμένοι εἴησᾰν/εἶεν
	imperative		ἔψευσο	ἐψεύσθω	ἔψευσθον	ἐψεύσθων		ἔψευσθε	ἐψεύσθων
						middle/passive
infinitive						ἐψεῦσθαι
participle	m					ἐψευσμένος
	f					ἐψευσμένη
	n					ἐψευσμένον
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Pluperfect: ἐψεύσμην

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
middle/ passive	indicative	ἐψεύσμην	ἔψευσο	ἔψευστο	ἔψευσθον	ἐψεύσθην	ἐψεύσμεθᾰ	ἔψευσθε	ἐψεύδᾰτο
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Derived terms

ἄψευστος (ápseustos, “without deceit: truthful, honest”)
διαψεύδω (diapseúdō, “to deny, refute, contradict”)
καταψεύδομαι (katapseúdomai, “to slander, tell lies against, speak falsely of”)
- καταψευσμός (katapseusmós, “slander”, noun)
- καταψεύστης (katapseústēs, “liar; commentor”)
ψευδάριον (pseudárion, “fallacy”), Ψευδάρια pl (Pseudária, title of a treatise by Euclid, literally “Fallacies”)
ψευδής (pseudḗs), ψαυδής (psaudḗs)
ψεῦδις (pseûdis, “poet; word”)
ψεῦδος (pseûdos, “lie, untruth”)
ψευδών (pseudṓn)
ψεῦσμα (pseûsma, “lie, deceit”)
ψούδιον (psoúdion, “lie, untruth”)
ψύδος (psúdos), ψύθος (psúthos, “lie, untruth”)
Ψυδρεύς (Psudreús, “Hermaios”, name of a month)
ψυδρός (psudrós, “false, fraudulent”)
ψυθῶνες (psuthônes, “slanderers?”)

Related terms

? ψιδόνες (psidónes)
? ψεδυρός (psedurós), ψίθυρος (psíthuros), ψίθυρ (psíthur)

References

Beekes, Robert S. P. (2010) “ψεύδομαι”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 1663–1664
Rijksbaron, Albert (2006) The Syntax and Semantics of the Verb in Classical Greek. University of Chicago Press, p. 155, section 45.2, note 5.