Zasłonak zielonofioletowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

Thaxterogaster

Gatunek

zasłonak zielonofioletowy

Nazwa systematyczna
Thaxterogaster scaurus (Fr.) Niskanen & Liimat.
Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [77] (2022)

Zasłonak zielonofioletowy (Thaxterogaster scaurus (Fr.) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Thaxterogaster, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1818 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus scaurus. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Cortinarius. W 2022 r. Tuula Niskanen i Kare Liimatainen przenieśli go do rodzaju Thaxterogaster[1]

Ma 19 synonimów. Niektóre z nich:

  • Cortinarius herpeticus Fr. 1838
  • Cortinarius montanus var. fageticola (M.M. Moser) M.M. Moser 2001
  • Cortinarius scaurus (Fr.) Fr. 1838
  • Cortinarius scaurus f. phaeophyllus M.M. Moser 2001
  • Cortinarius scaurus var. notandus Bidaud 2009
  • Phlegmacium herpeticum var. fageticola M.M. Moser 1960
  • Cortinarius subvirentophyllus Rob. Henry 1943[2]

Andrzej Nespiak w 1975 r. podał polską nazwę zasłonak maczugostopy. Władysław Wojewoda w 2003 r. uznał ją za nieodpowiednią i zaproponował nazwę zasłonak zielonofioletowy[3]. Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2,5–5 cm, początkowo stożkowaty lub półkulisty, potem dzwonkowaty, w końcu płasko rozpostarty z szerokim garbem. W stanie wilgotnym tłusty i śliski. Powierzchnia brązowooliwkowa, na środku ciemnobrązowa. Młode owocniki mają szarozielone brzegi z ciemniejszymi brązowymi plamkami przypominającymi kropelki[4].

Blaszki

Średnio gęste, początkowo zielonkawożółte, ale szybko stają się oliwkowobrązowe, a następnie rdzawobrązowe[4].

Trzon

Wysokość 4–9 cm, grubość 0,5–1 cm, walcowaty lub maczugowaty, często z obrzeżoną bulwką. Powierzchnia początkowo bladoniebieskawa do niebieskozielonej, przechodzącej w żółtawoszarą. Pokryta jest pajęczynowatymi resztkami zasnówki, po których pozostaje tylko strefa pierścieniowa. Zasnówka początkowo jest biała, ale od zarodników spadających z blaszek wkrótce zmienia barwę na rdzawobrązową[4].

Miąższ

W kapeluszu jasnobrązowy. Zapach słaby, słodki, smak łagodny do gorzkiego[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki elipsoidalne do migdałowatych, gęsto brodawkowate, 9–11 × 6–7 μm, nieamyloidalne[4].

Występowanie i siedlisko

W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony. Podano jego stanowiska także w Ameryce Północnej i Środkowej, Rosji, na Półwyspie Indochińskim i na Nowej Zelandii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. znane były trzy stanowiska, w tym jedno historyczne (1889)[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[6]. Według W. Wojewody rozprzestrzenienie tego gatunku i stopień jego zagrożenia w Polsce nie są znane[3].

Naziemny grzyb ektomykoryzowy. Występuje w lasach iglastych wśród mchów[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-18].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-18].
  3. 1 2 3 4 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 Cortinarius scaurus (Fr.) Fr. – Green Webcap [online] [dostęp 2021-11-21].
  5. ↑ Imapa występowania Cortinbarius talus na świecie [online] [dostęp 2021-11-21].
  6. ↑ Aktualne stanowiska zasłonaka zielonofioletowego w Polsce [online] [dostęp 2021-11-21].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.