Zasłonak ukośniepierścieniowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak ukośniepierścieniowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius biformis Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 299 (1838) [1836-1838]

Zasłonak ukośniepierścieniowy (Cortinarius biformis Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Cortinarius biformis Fr. 1838 var. biformis
  • Cortinarius biformis var. dilatus Bidaud, Carteret & Reumaux 2012
  • Cortinarius biformis var. rubustior Soop 1994
  • Hydrocybe biformis (Fr.) M.M. Moser 1953

Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1981 r., wcześniej opisywał ten gatunek pod nazwą zasłonak sierocy[3].

Morfologia

Jest to jeden z najbardziej zmiennych pod względem barwy gatunków zasłonaków. Jego kolor zmienia się z wiekiem z fioletowego na brązowoochrowy[4].

Kapelusz

Średnica 2–6 cm, kształt u młodych owocników półkulisto-dzwonkowaty, potem płaskowypukły. Jest lepki i higrofaniczny. Powierzchnia lekko błyszcząca, w stanie wilgotnym ciemnofioletowa, brązowofioletowa lub ciemnobrązowa, w stanie suchym żółtobrązowa, pokryta przy brzegu białawymi włókienkami[4].

Blaszki

Dprzyrośnięte, szerokie lub wąskie, początkowo żółtawobrązowe, potem purpurowoczerwone. Ostrza lekko zębate i jaśniejsze[4].

Trzon

Wysokość 6–12 cm, grubość 0,5–1 cm, kształt cylindryczny. Powierzchnia fioletowa lub brązowa, pokryta białymi włókienkami. Pierścień białawy lub fioletowy[4].

Miąższ

Białawy do brązowego, na górze trzonu często fioletowy, szczególnie u młodych okazów. Zapach i smak niewyraźny[4].

Zarodniki

Elipsoidalne, brodawkowate, 7-8,5 × 4,5-5,5 μm. Wysyp zarodników brązowordzawy[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej i Europie. W Europie jest dość szeroko rozprzestrzeniony[5]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano 4 jego stanowiska w Polsce[3]. Więcej, i bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[6].

Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech[3].

Rośnie na ziemi, w lasach iglastych i mieszanych[3]. Występuje pod świerkiem i sosną zazwyczaj na ubogich, piaszczystych glebach. Pojawia się dopiero późną jesienią[4].

Przypisy

  1. 1 2 Index Fungorum. [dostęp 2018-01-01]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-01-01]. (ang.).
  3. 1 2 3 4 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Base de donnes mycologique. Cortinarius biformis. [dostęp 2018-01-01].
  5. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-01].
  6. ↑ Aktualne stanowiska zasłonaka ukośniepierścieniowego w Polsce. [dostęp 2018-01-01].
  7. ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.