Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
zasłonak rzodkiewkowaty |
Nazwa systematyczna | |
Cortinarius ionophyllus M.M. Moser Nova Hedwigia 14(2-4): 504 (1968) [1967] |
Zasłonak rzodkiewkowaty (Cortinarius ionophyllus M.M. Moser) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., Andrzej Nespiak opisywał ten gatunek jako zasłonak nibyfioletowy, zasłonak czterobarwny lub zasłonak tarczowaty[2].
Morfologia
Średnica 3–8 cm, początkowo półkulisty, potem płaskowypukły, często z dużym garbem. Powierzchnia matowa, włókienkowata lub drobnołuseczkowata z ciemniejszymi, higrofanicznymi smugami. Barwa szarobrązowa do purpurowobrązowej, u starszych owocników brunatna. Resztki zasnówki o barwie żółtobrązowej[3].
Szeroko przyrośnięte, dość rzadkie, u młodych owocników ciemnofioletowe do purpurowofioletowych, u starszych brązowe[3].
Wysokość 6–13 cm, grubość 5–11 mm, cylindryczny, sztywny, czasami skręcony. Powierzchnia brązowawa z fioletowym odcieniem i resztkami brązowej zasnówki, czasami tworzącej pierścień lub niekompletne strefy pierścieniowe[3].
Początkowo wyraźnie purpurowy, potem bardziej brązowy, zwłaszcza w podstawie trzonu. Zapach niewyraźny, smak przyjemny lub lekko gorzkawy[3].
Eliptyczne, 10–11,5 × 6,5–7 μm, umiarkowanie brodawkowane, silniej na wierzchołkach. Wysyp zarodników rdzawobrązowy[3].
Występowanie i siedlisko
Najliczniejsze stanowiska tego gatunku podano w Europie Północnej, ponadto pojedyncze stanowiska podano w Kolumbii i Kanadzie[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 2 stanowiska[2]. Jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie[5].
Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, zwłaszcza pod grabami i dębami[2]. Grzyb niejadalny[3].
Gatunki podobne
Zasłonak rzodkiewkowaty charakteryzuje się włókienkowatym, bladobrązowym kapeluszem, fioletowymi blaszkami u młodych owocników i żółtobrunatną zasnówką, często na trzonie tworzącą strefy pierścieniowe. Podobny zasłonak borowikowy (Cortinarius lucorum) rośnie pod drzewami iglastymi, zasłonak pachnący (Cortinarius torvus) ma silnie owocowy (gruszkowy) zapach i rośnie pod bukami[3].
Przypisy
- 1 2 Index Fungorum. [dostęp 2018-01-11]. (ang.).
- 1 2 3 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 6 7 Mycoquebec. Cortinarius ionophyllus. [dostęp 2018-01-11].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-10].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.