Zasłonak purpurowoblaszkowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak purpurowoblaszkowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius semisanguineus (Fr.) Gillet
Les Hyménomycètes ou description de tous les champignons (fungi) qui croissent en France (Alençon): 484 (1874)
Blaszki i trzon

Zasłonak purpurowoblaszkowy (Cortinarius semisanguineus (Fr.) Gillet) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1821 Elias Magnus Fries nadając mu nazwę Agaricus cinnamomeus a semisanguineus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1874 Claude-Casimir Gillet, przenosząc go w swoim dziele pt: Les Hyménomycètes ou Description de tous les Champignons qui Croissent en France do rodzaju Cortinarius[1].

Niektóre synonimy naukowe[2]:

  • Agaricus cinnamomeus a semisanguineus Fr. 1821
  • Cortinarius cinnamomeus f. semisanguineus (Fr.) Sacc. 1887
  • Dermocybe semisanguinea (Fr.) M.M. Moser 1974
  • Flammula cinnamomea var. semisanguinea (Fr.) P. Kumm. 1871

Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1975 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako zasłonak krwistoblaszkowy[3]. W niektórych atlasach grzybów opisywany jest też jako skórzak krwistoblaszkowy[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 1–6 cm, młody wypukły, starszy płaskołukowaty, często z garbkiem, gładki lub łuseczkowaty. Za młodu matowy, później nagi i błyszczący. Ma kolor od cynamonowego przez oliwkowobrązowy do cynamonowobrązowego[4].

Blaszki

Mają szerokość do 10 mm. Są przyrośnięte zatokowato, gęsto rozstawione, początkowo barwy krwistoczerwonej, później brązowoczerwonawej, z jaśniejszymi ostrzami[4].

Trzon

O długości 3–7 cm, grubości 4–6 mm, walcowaty, u nasady włóknisty. Ma żółtawy lub żółtoochrowy kolor, u podstawy często jest zaczerwieniony[4].

Miąższ

Barwy żółtawej, u podstawy czerwonawy i włóknisty. Ma rzodkiewkowy smak i zapach (ze względu na toksyczność, nie należy jednak próbować owocników)[4].

Wysyp zarodników

Rdzawobrązowy. Zarodniki eliptyczne, z drobnymi brodawkami; o rozmiarach 6,5–8 × 4,5–5 µm[5].

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie i Nowej Zelandii[6]. W Polsce jest pospolity[7].

Rośnie od sierpnia do października, głównie w lasach iglastych, pod świerkami i sosnami, rzadko tylko można go spotkać pod drzewami liściastymi (buk, dąb, brzoza). Występuje zarówno na nizinach, jak i w górach. Jest dość częsty[5][4].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb trujący: zatrucia orellaninowe[4][5].

Gatunki podobne

  • zasłonak cynamonowy (Cortinarius cinnamomeus)). Odróżnia się cynamonowożółtymi łuseczkami na kapeluszu[4],
  • zasłonak miedzianordzawy (Cortinarius purpureus). Ma czerwonobrązowy kapelusz a trzon niemal cały jest czerwony i włóknisty[4],
  • lakówka pospolita (Laccaria laccata), która ma rzadko ustawione blaszki i biały wysyp zarodników. Jadalna[5].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  3. 1 2 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. 1 2 3 4 Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 286. ISBN 83-7404-513-2.
  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
  7. ↑ Marek Snowarski: Grzyby. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-776-4.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.