Wyćwiklinkowate
Ilustracja
Basella alba
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

wyćwiklinkowate

Nazwa systematyczna
Basellaceae Rafinesque
Fl. Tellur. 3: 44. Nov-Dec 1837[3]
Anredera cordifolia oplatająca eukaliptus

Wyćwiklinkowate (Basellaceae Raf.) – rodzina roślin z rzędu goździkowców. Obejmuje 4 rodzaje z 19 gatunkami występującymi głównie w tropikalnej części obu Ameryk, mniej licznie w Afryce, pojedyncze gatunki znane są z południowej Azji[4], gdzie najwyraźniej zostały zawleczone[2]. Kilka gatunków ma znaczenie jako rośliny jadalne. Bulwy Ullucus tuberosus są podstawowym źródłem skrobi w Andach. Mięsiste liście Basella alba i B. rubra są rozpowszechnionym warzywem w tropikach. Rośliny z rodzaju Anredera uprawiane są jako ozdobne, w południowej Azji i w Oceanii są też inwazyjne[4].

Morfologia

Należą tu rośliny o pokroju sukulentowatym, pnące o zgrubiałych kłączach lub bulwach, z liśćmi pojedynczymi i niepozornymi kwiatami. Jednonasienny owoc znajduje się w mięśniejącym i trwałym okwiecie[2].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina wskazywana jest jako siostrzana dla Didiereaceae i blisko spokrewniona z Halophytaceae. Wszystkie te rodziny łączy to, że mają owoce jednonasienne i niepękające. Wraz z wszystkimi wymienionymi i szeregiem innych rodzin wyćwiklinkowate wchodzą w skład rzędu goździkowców w obrębie dwuliściennych właściwych[2]:

caryophylloids

Rhabdodendraceae

Simmondsiaceae – simondsjowate


Asteropeiaceae

Physenaceae

Macarthuriaceae

Microteaceae


Caryophyllaceae – goździkowate

Achatocarpaceae

Amaranthaceae – szarłatowate

Stegnospermataceae

Limeaceae – libawowate


Lophiocarpaceae

Kewaceae

Barbeuiaceae

Gisekiaceae

Aizoaceae – pryszczyrnicowate


Phytolaccaceae – szkarłatkowate

Sarcobataceae

Nyctaginaceae – nocnicowate

Petiveriaceae

Molluginaceae – ugłastowate

Montiaceae – zdrojkowate


Halophytaceae

Basellaceae – wyćwiklinkowate

Didiereaceae

Talinaceae – porwinkowate

Anacampserotaceae

Portulacaceae – portulakowate

Cactaceae – kaktusowate

















Podział rodziny na rodzaje[5]
  • Anredera Juss. – anredera[6]
  • Basella L. – wyćwiklin, bazela, jagodnik[7]
  • Tournonia Moq.
  • Ullucus Caldas

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. 1 2 3 4 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. ↑ James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-05-10]. (ang.).
  4. 1 2 Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 56–57. ISBN 1-55407-206-9.
  5. ↑ Genera of Basellaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-05-10]. (ang.).
  6. ↑ Mieczysław Czekalski, Rośliny ozdobne do dekoracji wnętrz, Poznań: Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, 1996, s. 197, ISBN 83-7160-011-9.
  7. ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 166. (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.