Woldemar (Władimir) Christianowicz Aussem (ros. Вольдемар (Владимир) Христианович Ауссем, ur. 2 lipca?/14 lipca 1879 w Orle, zm. 1936) – radziecki urzędnik, wojskowy, dyplomata. W 1920 szef Registrupru – wywiadu Armii Czerwonej.
Życiorys
Urodzony w niemieckiej rodzinie szlacheckiej, ukończył Orłowski Korpus Kadetów, w latach 1899–1901 studiował w Charkowskim Instytucie Technologicznym, w 1901 wstąpił do SDPRR. W marcu 1901 aresztowany, skazany na zesłanie do Orła, w latach 1901–1904 przebywał na emigracji, 1914–1917 służył w rosyjskiej armii, 1917 wstąpił do SDPRR(b).
Po rewolucji lutowej i obaleniu caratu w marcu 1917 był członkiem Kijowskiej Rady Deputatów Żołnierskich, od lipca do grudnia 1917 był zastępcą przewodniczącego Połtawskiego Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego. Od grudnia 1917 szef Sekretariatu Rady Pełnomocników Ludowych Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad, od grudnia 1917 do lutego 1918 ludowy sekretarz finansów Ukraińskiej LRR. Od 22 września do 1 grudnia 1918 dowódca 2 Ukraińskiej Dywizji Powstańczej, od 30 listopada 1918 szef sztabu 2 Armii Ukraińskiej, od grudnia 1918 p.o. szefa sztabu Rady Wojskowo-Rewolucyjnej Armii Ukraińskiej, dowódca Grupy Wojsk Charkowskiego Kierunku 2 Armii Ukraińskiej. Do czerwca 1919 członek Wojskowej Rady Rewolucyjnej 2 Armii Ukraińskiej, od 15 czerwca do 3 sierpnia 1919 członek Wojskowej Rady Rewolucyjnej 8 Armii Frontu Południowego,
Od grudnia 1919 zastępca szefa Registupru (wywiadu Armii Czerwonej), od lutego do sierpnia 1920 szef Registrupru[1].
W latach 1920–1921 pracował w Najwyższej Radzie Gospodarki Narodowej RFSRR. Od 1921 do 16 lipca 1923 poseł Ukraińskiej SRR w Niemczech, po likwidacji odrębnej służby dyplomatycznej Ukraińskiej SRR – od 16 lipca 1923 do 1924 radca Ambasady ZSRR w Niemczech. Od 21 maja do 10 grudnia 1924 ambasador ZSRR w Austrii. W latach 1925-1926 przewodniczący Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej Ukraińskiej SRR i członek prezydium Derżplanu (Komisji Planowania) Ukraińskiej SRR. W 1927 przedstawiciel handlowy ZSRR w Turcji, w grudniu 1927 jako czynny działacz Lewicowej Opozycji wykluczony z WKP(b). W latach 1928–1929 był sekretarzem naukowym Krasnodarskiej Okręgowej Komisji Planowania.
16 maja 1929 aresztowany przez OGPU, 5 czerwca 1929 skazany na 3 lata, 30 października 1930 skazany na 3 lata zesłania do Kazachskiej ASRR, 1932 zwolniony. Kierował wydziałem chemicznym Instytutu Sanitarno-Biologicznego w Orle. 15 stycznia 1933 ponownie aresztowany, 4 lutego 1933 skazany na 3 lata zesłania do Astrachania, 1936 zwolniony. Wkrótce zmarł, według świadectwa syna popełnił samobójstwo.
Przypisy
- ↑ Aleksandr Kołpakidi, Dmitrij Prochorow: Империя ГРУ. Очерки истории российской военной разведки. Moskwa: Ołma-Press, 2000, s. 126. ISBN 5-224-00600-7.
Bibliografia
- Przewodnik po historii Partii Komunistycznej i ZSRR (ros.)
- Ауссем, Аусем, Владимир Христианович. ХРОНОС: ВСЕМИРНАЯ ИСТОРИЯ В ИНТЕРНЕТЕ. (ros.).
- Ауссем Володимир Християнович w: Енциклопедія історії України: Т. 1. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. – Київ 2003, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2, s. 152.