Ulica Gdańska
Langgasse
Ilustracja
Skrzyżowanie ulic: Kościuszki, Królewiecka, Gdańska, pl. Piłsudskiego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Braniewo

Długość

ok. 430 m

Przebieg
Rondo gen. Andersa
↑ul. Fromborska↑
0 km ←ul. Wałowa, ←szlak rowerowy Green Velo→
←ul. bł. R. Protmann, ul. Gdańska→
←pl. ks. Brandysa, ul. Kromera→
←ul. Katedralna, ul. Hozjusza→
←ul. Zamkowa
←ul. Botaniczna, pl. Strażacki→
←rzeka Pasłęka→
←ul. Młynarska
światła 0,430 km ←ul. Kościuszki, pl. Piłsudskiego→, ↓ul. Królewiecka
Położenie na mapie Braniewa
Mapa konturowa Braniewa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Gdańska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Ulica Gdańska”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Ulica Gdańska”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Ulica Gdańska”
Ziemia54°22′54,4″N 19°49′26,6″E/54,381772 19,824069

Ulica Gdańska (wcześniej Langgasse) – jedna z najstarszych ulic Braniewa; główna oś drugiej lokalizacji miasta z ok. 1280 roku, tworząca jednocześnie jego rynek.

Historia

Pierwsza lokacja Braniewa miała miejsce już w 1254 roku. Jednak wskutek ciągłych wojen z plemionami pruskimi, podczas których gród został przynajmniej trzykrotnie zniszczony (w 1242, 1261 i 1277), przeniesiono lokalizację „dwa rzuty kamieniem” w górę rzeki w bardziej obronne miejsce. Było to naturalne zakole Pasłęki, które osłaniało wzgórze z trzech stron, natomiast z czwartej strony, wschodniej, przekopano fosę. Miasto rozplanowano na kształcie regularnego prostokąta o wymiarach 400 x 250 m, chronionego fosą i wałem drewniano-ziemnym; w XIV wieku był to już mur[1]. Centralną oś Starego Miasta stanowiła ul. Długa (Langgasse), przy której stał miejski ratusz[2]. Była najokazalszą ulicą miasta, przy której zamieszkiwał patrycjat miejski, spełniała również funkcję handlową (w innych miastach był to przeważnie rynek)[3].

Od zachodu ulicę zamykała Brama Wysoka (nr 1 Hoge Thor na planie z 1635 roku) i od wschodu Brama Młyńska (nr 6 Mühlen Thor). W szerszej perspektywie ulica Długa to element głównego szlaku komunikacyjnego łączącego Malbork i Elbląg z Królewcem.

Podczas II wojny światowej, w okresie luty–marzec 1945 roku, front Armii Czerwonej przetacza się przez Braniewo. Wskutek bombardowań lotnictwa oraz ostrzału artyleryjskiego znaczna część historycznej zabudowy ulicy uległa zniszczeniu[4]. Ruiny wielu budynków rozebrano (m.in. budynek ratusza), w ich miejscu powstały nowe bloki mieszkalne socjalistyczne zabudowy, obiekty handlowe, a w części nadal pozostają puste miejsca.

Opis i przebieg ulicy

Ulica Gdańska należy do najstarszych w Braniewie i jest częścią układu urbanistycznego Starego Miasta, który ukształtował się w XIV wieku (rejestr zabytków nr rej.: B/237 z 14.12.1957)[5]. Współcześnie jest nieco dłuższa – rozpoczyna się – tak jak w średniowieczu – na wysokości fosy i murów miejskich i biegnie w dół miasta do rzeki Pasłęki, i dalej do skrzyżowania ulic: Kościuszki, Królewieckiej i placu Piłsudskiego.

9 listopada 1994, po przebudowie skrzyżowania ulic Gdańskiej, Kościuszki, Królewieckiej i pl. Piłsudskiego została na tym węźle drogowym uruchomiona pierwsza (i do 2023 jedyna) sygnalizacja świetlna w Braniewie, usprawniając ruch w mieście, zwłaszcza w godzinach szczytu. Koszt tej inwestycji wyniósł 5 mld ówczesnych polskich złotych[6].

Architektura przy ul. Gdańskiej

Galeria zdjęć

1
ul. Długa – główna oś miasta na miedziorycie Paula Stertzlla i Konrada Götke, 1635
2
Ratusz od strony ul. Długiej (Gdańskiej)
3
Nieliczne z odbudowanych kamienic przedwojennej zabudowy

Zobacz też

Przypisy

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.