Strzebniów
Osiedle Gogolina
Ilustracja
Panorama Strzebniowa
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

krapkowicki

Gmina

Gogolin

Miasto

Gogolin

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

47-320

Położenie na mapie Gogolina
Mapa konturowa Gogolina, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Strzebniów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Strzebniów”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Strzebniów”
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego
Mapa konturowa powiatu krapkowickiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Strzebniów”
Położenie na mapie gminy Gogolin
Mapa konturowa gminy Gogolin, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Strzebniów”
Ziemia50°28′40″N 18°02′56″E/50,477859 18,048967

Strzebniów (niem. Strebinow, śl. Strzybniów[1]) – dawna wieś, obecnie dzielnica Gogolina[2], położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Gogolin, w południowo-zachodniej Polsce.

Nazwa

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Strzebniow, która funkcjonowała wówczas zarówno w języku polskim jak i niemieckim[3]. Ze względu na polskie pochodzenie w roku 1939 nazistowska administracja III Rzeszy zmieniła nazwę na nową, całkowicie niemiecką - Berchtoldsdorf, pod którą funkcjonowała do 1945 roku[1].

Historia

Strzebniów został założony w XVII wieku i należał do dóbr ziemskich rodu von Gaschin z Żyrowej i pozostawał w ich rękach do 1932 roku[4].

Podczas plebiscytu w 1921 roku we wsi uprawnionych do głosowania było 96 mieszkańców. Za Polską głosowało 69 osób, za Niemcami 22 osoby. Strzebniów pozostał w granicach Niemiec.

Podczas III powstania śląskiego folwark 8 maja został zaatakowany i zajęty przez baon tarnogórski Romana Koźlika z Podgupy „Bogdan” atakujący wówczas Gogolin. Następnie został obsadzony przez baon Alojzego Kurtoka z 8 Pszczyńskiego pułku piechoty Franciszka Rataja. 14 i 17 maja siły Selbstschutz Oberschlesien dokonały wypadów na Strzebniów celem poszerzenia przedmościa gogolińskiego. W obu tych przypadkach zgrupowanie SSOS dopuściło się zbrodni wojennych, mordując 7 powstańców wziętych do niewoli oraz 18 osób spośród miejscowej ludności cywilnej[5]. Wszystkie zwłoki zostały zidentyfikowane, a specjalna komisja lekarska pod przewodnictwem dra Ignacego Nowaka[6] potwierdziła, że osoby te zostały zamordowane przez oddział Karla G.O. Hauensteina (batalion szturmowy „Sturmbataillon Heinz”)[7]. Stwierdzono u ofiar ślady bicia kolbami i kopania, połamane ręce i żebra i zgruchotane czaszki[6]. Jednym ze sprawców masakry był Albert Leo Schlageter[8]. 21 maja niemiecka ofensywa zmierzająca w kierunku Góry św. Anny odbiła wieś z rąk wojsk powstańczych[5].

W 1933 roku we wsi mieszkało 668 mieszkańców[9]. W folwarku tym sezonowo zatrudniali się zagrodnicy, którzy przez okres pracy zamieszkiwali Strzebniów, poza nimi znajdowały się tu jedynie cztery gospodarstwa[10]. Strzebniów znalazł się w administracyjnych granicach miasta Gogolin w 1958 roku[11].

Przypisy

  1. 1 2 Reinhold Olesch, Der Wortschatz der polnischen Mundart von Sankt Annaberg, Berlin 1958.
  2. Dziedzictwo kulturowe Gminy Gogolin [online], www.wodip.opole.pl [dostęp 2017-11-26].
  3. Knie 1830 ↓, s. 764.
  4. Gogolin - Strzebniów - więcej ... [online], gogolin.pl [dostęp 2023-01-08] (pol.).
  5. 1 2 Encyklopedia powstań śląskich, Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982, s. 534-535.
  6. 1 2 Jan Wyglenda „Traugutt”: Plebiscyt i powstania śląskie. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1966, s. 227.
  7. Ryszard Kaczmarek: Powstania śląskie 1919-1920-1921. Nieznana wojna polsko-niemiecka. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2019, s. 512, 513.
  8. Andrzej Hanich: Martyrologia duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach powstań śląskich i II wojny światowej. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 2019, s. 26.
  9. Amtsbezirk Gogolin [online], territorial.de [dostęp 2023-01-08].
  10. Urząd Miejski w Gogolinie
  11. Urząd Miejski w Gogolinie

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.