Ignacy Nowak
Ilustracja
Ignacy Nowak ok. 1935 roku
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1887
Mądre

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 1966
Poznań

Poseł na Sejm III i IV kadencji
(II Rzeczypospolitej)
Okres

od 1930
do 1938

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Śląski Krzyż Powstańczy

Ignacy Nowak (przybrane nazwisko „Ignacy Borowicz”) (ur. 11 lipca 1887 w Mądrych, zm. 30 grudnia 1966 w Poznaniu) – polski lekarz ginekolog, działacz społeczny, poseł na Sejm III kadencji (1930–1935) i Sejm IV kadencji (1935–1938) w II Rzeczypospolitej.

Życiorys

Wykształcenie

Ukończył w 1908 roku gimnazjum w Śremie, odbył studia lekarskie w Lipsku i Monachium, zdał egzamin państwowy 22 lipca 1913 roku i 1 sierpnia 1914 roku uzyskał prawo wykonywania zawodu, po otrzymaniu stopnia doktora medycyny. W 1915 roku zrobił specjalizację w zakresie ginekologii w Królewskiej Klinice dla Kobiet w Dreźnie. 15 maja 1955 roku zdał egzamin na specjalistę II stopnia w zakresie ginekologii i położnictwa.

Działalność niepodległościowa

W gimnazjum był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana, na uniwersytetach niemieckich należał do Związku Młodzieży Polskiej „Zet” i Zjednoczenia Młodzieży Polskiej Zagranicą: uczestniczył w zjazdach obu organizacji w Zurychu i był ich przedstawicielem na zjazdach polskich organizacji młodzieżowych we Lwowie i Genewie. Podczas powstania wielkopolskiego współorganizował punkt opatrunkowy w Poznaniu i pociąg sanitarny w Szubinie, Żninie i Wągrowcu.

Wiosną 1919 roku, pracując jako chirurg 1 Szpitala Wielkopolskiego, uczestniczył w walkach o Lwów, następnie do lipca 1920 roku i ponownie na przełomie lat 1921/22 pracował w Klinice Ginekologiczno-Położniczej w Poznaniu. W czasie II powstania śląskiego w 1920 roku kierował wydziałem kulturalnym Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu, w czasie III powstania śląskiego był lekarzem i szefem sanitarnym Dywizji i Grupy „Wschód” (od listopada 1919 roku w stopniu kapitana-lekarza)[1][2].

Praca lekarza

Po odbyciu specjalizacji w okresie od 1 stycznia 1916 do 15 lipca 1918 roku pracował w Szpitalu Miejskim w Wiesbaden jako starszy asystent oddziału chirurgicznego i ginekologiczno-położniczego. Od 1 października 1917 roku był zastępcą starszego lekarza na oddziale chirurgicznym. W październiku 1918 roku został zatrudniony w Szpitalu Garnizonowym w Poznaniu (porucznik-lekarz), gdzie pracował do lipca 1920 roku.

Od lipca 1921 roku do października 1922 roku był zatrudniony w Uniwersyteckiej Klinice Położniczo-Ginekologicznej w Poznaniu jako prymariusz oddziału i zastępca dyrektora, a jednocześnie wykładowca w szkole podchorążych. Od listopada 1922 roku organizował oddział położniczo-ginekologiczny w Szpitalu Spółki Brackiej w Królewskiej Hucie. Był potem jego ordynatorem. Sprawował funkcję dyrektora pierwszej polskiej szkoły położnych na Górnym Śląsku[2].

Praca społeczna i polityczna

Pełnił szereg funkcji społecznych, był m.in.: prezesem Towarzystwa Lekarzy Polaków (w kadencji 1924/1925), prezesem Śląskiej Okręgowej Izby Lekarskiej (1935–1939), Związku Gospodarczego Lekarzy Polaków na Śląsku (1925–1927) i członkiem Naczelnej Izby Lekarskiej w Warszawie.

Był członkiem Magistratu i zastępcą przewodniczącego Rady Miejskiej w Chorzowie, członkiem Narodowo-Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy (od chwili jego powstania) i Związku Naprawy Rzeczypospolitej. Działał w Związku Obrony Kresów Zachodnich (potem pod nazwą Polski Związek Zachodni): od 1931 roku był prezesem okręgu śląskiego w Katowicach, członkiem jego Rady Naczelnej i Zarządu Głównego. W 1934 roku uczestniczył w I Zjeździe Niepodległościowców byłej dzielnicy pruskiej w Poznaniu, w 1935 roku współorganizował X Zjazd Higienistów Polskich w Katowicach, w 1936 roku był członkiem komitetu honorowego, prezydium i komisji programowej Zjazdu na 50-lecie ZMP „Zet” w Warszawie.

W wyborach parlamentarnych w 1930 roku został wybrany posłem na Sejm III kadencji (1930–1935) z listy nr 1 (BBWR) w okręgu wyborczego nr 38 (Huta Królewska). W kadencji tej był członkiem klubu BBWR. Zrzekł się mandatu 6 lutego 1931 roku[2].

W wyborach parlamentarnych w 1935 roku został wybrany posłem na Sejm IV kadencji (1935–1938) 41 413 głosami z okręgu nr 88, obejmującego powiaty: katowicki – miejski i chorzowski – miejski. W kadencji tej był przewodniczącym Parlamentarnej Grupy Województwa Śląskiego oraz Grupy Wiejskich Działaczy Społecznych. Pracował w komisjach: spraw zagranicznych, zdrowia publicznego i opieki społecznej (w 1936 roku był zastępcą przewodniczącego), w marcu 1936 roku został wybrany do dwóch specjalnych Komisji: budowlanej oraz do rozważenia projektu ustawy o upoważnieniu Prezydenta RP do wydawania dekretów. Od 7 lutego 1936 roku był wiceprezesem Sądu Marszałkowskiego. W Sejmie IV kadencji był kontrkandydatem Walerego Sławka w wyborach na urząd Marszałka Sejmu[3][2].

II wojna światowa i po wojnie

Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 roku jako lekarz szpitala wojennego nr 5, następnie przedostał się do Lwowa, skąd w marcu 1940 roku przez Rumunię dotarł do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii. Od czerwca 1944 roku służył jako oficer łącznikowy (w stopniu majora czasu wojny) PSZ we Francji, w kwietniu i maju 1945 roku opiekował się więźniami obozów z okolic Kassel.

Po demobilizacji 10 maja 1946 roku wrócił do Polski i do 1952 był ordynatorem oddziału ginekologiczno-położniczego tegoż szpitala w Chorzowie (szpital nr 3 Wydziału Zdrowia). 1 stycznia 1953 roku przeszedł na emeryturę, pracował jednak w poradniach K w ambulatoriach Huty „Kościuszko” i kopalni „Barbara-Wyzwolenie” w Chorzowie do 1957 roku, kiedy to 31 grudnia Wydział Zdrowia Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Chorzowie rozwiązał z nim umowę o pracę z powodu choroby.

Był działaczem Okręgowej Izby Lekarskiej w Katowicach i honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. W latach 1947–1950 był członkiem zarządu PZZ, w 1946 roku – członkiem zarządu Okręgowego Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia, PCK, Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej i redaktorem „Ginekologii Polskiej”[2]. Pochowany na cmentarzu Jeżyckim (kwatera P-21-42)[4].

Ordery i odznaczenia

Życie prywatne

Był synem Michała (zm. 1907), rolnika, i Jadwigi z Bilskich (zm. 1922). Ożenił się 26 września 1922 roku z Marią Stroińską, z którą miał syna Andrzeja (ur. 1926) – lekarza ginekologa[2].

Przypisy

  1. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 525. reprint Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa, 1984
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Ignacy Nowak. [dostęp 2012-07-12].
  3. Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 267.
  4. Wyszukiwarka grobów w Poznaniu
  5. M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  6. M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „za zasługi na polu narodowem i społecznem”.
  7. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 35.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.