Saint-Chamond

St. Chamond M16
Dane podstawowe
Państwo	Francja
Producent	Compagnie des Forges et Acieries de la Marine et d‘Homecourt (FAMH)
Typ pojazdu	czołg średni[1]
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	9
Historia
Prototypy	1916
Produkcja	1917–1918
Wycofanie	1939 (Hiszpania)
Egzemplarze	400
Dane techniczne
Silnik	1 silnik gaźnikowy, 4-cylindrowy Panhard-Levassor o mocy 90 KM (66 kW) + 2 silniki elektryczne o mocy 2x52 kW.
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	250 l
Pancerz	nitowany z płyt walcowanych o grubości: przód-18 mm, boki-8 mm, góra-5 mm
Długość	7,91 m (z działem: 8,83 m)
Szerokość	2,67 m
Wysokość	2,35 m
Masa	19 900 - 24 000 kg (bojowa)
Moc jedn.	3,75 KM/t
Nacisk jedn.	0,79 kG/cm²
Osiągi
Prędkość	8,5 km/h (po drodze) ok. 1 km/h (w terenie)
Zasięg pojazdu	59,5 km
Pokonywanie przeszkód
Rowy (szer.)	1,8 m
Ściany (wys.)	0,38 m
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 armata Saint-Chamond L12CTR DCA45 kal. 75 mm (zapas amunicji 106 sztuk) 4 km Hotchkiss model 1914 kal. 8 mm (zapas amunicji 7488 sztuk)
Użytkownicy
Francja; Włochy; USA; Rosja; Hiszpania

St. (Saint) Chamond M16 – francuski czołg z okresu I wojny światowej.

Opis i historia

Eksponat w Musée des Blindés

St. Chamond był projektem armii francuskiej mającym konkurować z cywilnym pojazdem Schneider CA. Prototyp został wybudowany jesienią 1916. Ważył prawie 20 ton (po zamontowaniu dodatkowego pancerza 24 tony) miał 7,91 m długości (z działem 8,93 m), 2,67 m szerokości i 2,35 m wysokości. Czołg został zaprojektowany przez płk. Rimailho, powstał w oparciu o przedłużone podwozie traktora Holta. W oryginalnym zawieszeniu dodano trzeci wózek bieżny z trzema kółkami. Wydłużenie zawieszenia wynikało ze zwiększenia przez Niemców szerokości okopów do 2,5 m. Pozwoliło też na zamontowanie działa 75 mm konstrukcji Rimailho^{[uwaga 1]}, co jednak przyczyniło się do powstania dużego nawisu pancerza z przodu czołgu. Powodowało to mimo zastosowania silnika spalinowo-elektrycznego duże problemy przy poruszaniu się pojazdu w terenie. Czołg najlepiej opisują słowa żołnierzy pełniących w nim służbę: „Ogromny St. Chamond, potężny niszczyciel na zbyt krótkich gąsienicach, który miał wielkie możliwości, oprócz jednej – przynajmniej w tym czasie – nie można było nim jeździć.”

Pierwszy czołg wyjechał z fabryki 7 września 1916. Użyto go pierwszy raz bojowo 1 maja 1917 podczas natarcia w rejonie Conde-sur-Aisne. Do końca I wojny światowej wyprodukowano 400 sztuk.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Chamberlain Peter, Ellis Chris Tanks of the world 1915-1945 Cassel & Co 2002.

Linki zewnętrzne

• Czołg St. Chamond w serwisie Landships II