Sobór św. Jerzego
Biserica „Sf. Gheorghe”
IS-II-m-A-04069.02
cerkiew
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Rumunia

Miejscowość

Jassy

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rumuński Kościół Prawosławny

Archieparchia

Jass

Wezwanie

św. Jerzego

Wspomnienie liturgiczne

23 kwietnia

Położenie na mapie okręgu Jassy
Mapa konturowa okręgu Jassy, po prawej znajduje się punkt z opisem „Sobór św. Jerzego”
Położenie na mapie Rumunii
Mapa konturowa Rumunii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Sobór św. Jerzego”
Ziemia47°09′40,1″N 27°34′59,2″E/47,161139 27,583111

Sobór św. Jerzego, potocznie określany jako Stara Metropolia (rum. Mitropolia Veche) – prawosławna cerkiew w Jassach, przy bulwarze Stefana Wielkiego[1], w jurysdykcji archieparchii Jass Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia

Cerkiew została wzniesiona w latach 1761–1769 z inicjatywy metropolity Mołdawii Gabriela[2], gdy hospodarem mołdawskim był jego brat Jan Teodor[3], w kompleksie zabudowań rezydencji metropolity[4]. Cerkiew posiada dwa ołtarze: św. Jerzego i św. Teodory z Sihli[4]. Jako sobór katedralny przejęła funkcje niezachowanej tzw. Białej Cerkwi położonej nieco dalej na północ[5] i pełniła je do 1887, gdy wyświęcony został sobór św. Paraskiewy, Spotkania Pańskiego i św. Jerzego w Jassach[3]. Po konsekracji nowego soboru Stara Metropolia została zaadaptowana na muzeum i zaczęła ponownie pełnić funkcje sakralne dopiero w 1999, po remoncie w latach 1981–1985[4]. Jej wielkie poświęcenie miało natomiast miejsce po wykonaniu nowej dekoracji wnętrza; ceremonię poprowadzili arcybiskup Aten Chrystodulos i metropolita Mołdawii i Bukowiny Daniel[4].

Architektura

Obiekt został zbudowany w stylu barokowym z elementami architektury orientalnej[3] i rosyjskiego klasycyzmu[4]. Według niektórych źródeł połączenie stylów mołdawskiego i zachodnioeuropejskiego baroku zostało zrealizowane bez zrozumienia zastosowanych form, przez co niektóre detale nie łączą się z innymi lub nie pasują do sąsiadujących[1]. Cerkiew wzniesiono na planie trójkonchowym, z bocznymi absydami ukrytymi za ryzalitami. Od frontu obiekt posiada egzonarteks z rzędem dwunastu kamiennych kolumn. Pierwotnie budynek wieńczyła wieża nad nawą, jednak zawaliła się ona razem z całym pierwotnym sklepieniem[3]. Elewacje obiektu zdobione są rzędami pilastrów z korynckimi kapitelami[4] i rzeźbionymi motywami roślinnymi[3].

We wnętrzu budynku znajduje się ikonostas z końca XVIII w.[3], określany jako arcydzieło baroku bałkańskiego[4]. Jest to konstrukcja pięciorzędowa, drewniana, złocona. Szczególnym kultem w świątyni otaczane są ikony Matki Bożej, Chrystusa oraz św. Jerzego, napisane w latach 1804–1805 przez Eustatie Altiniego[3]. W latach 1997–1999 w obiekcie powstały nowe freski, wykonane przez Vasile'a Buzuloiu i jego uczniów. Z kolei w latach 1999–2000 Virgil Moraru wykonał mozaiczną dekorację przedsionka ze scenami Raju oraz sprowadzenia relikwii św. Andrzeja do Jass w 1996[4].

W sąsiedztwie Starej Metropolii znajdują się groby metropolitów Mołdawii: Gabriela, Leona, Jakuba II, Melecjusza i Sebastiana[4].

Przypisy

  1. 1 2 Ł. Galusek, M. Jurecki, A. Dumitru, K. Janas, Sz. Żurek, Rumunia oraz Mołdawia. Mozaika w żywych kolorach, Bezdroża, 2015, ISBN 978-83-283-0133-7, s. 423.
  2. ↑ Bogdan Racu, Mitropolitul Gavriil Calimachi al Moldovei [online], Doxologia - Portal Crestin Ortodox, 20 lutego 2012 [dostęp 2016-06-21] (rum.).
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Primaria Iasi :: Biserici si manastiri :: [online], www.primaria-iasi.ro [dostęp 2016-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-05].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Iasi :: Biserica Sf. Gheorghe - Mitropolia veche [online], BISERICI.org [dostęp 2016-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-03].
  5. ↑ Biserica Sfantul Nicolae Domnesc [online], www.crestinortodox.ro [dostęp 2016-06-21].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.