Skrajna Teriańska Turnia
Ilustracja
Widok z południowego wschodu
Państwo

 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2357[1] m n.p.m.

Wybitność

11 m

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Skrajna Teriańska Turnia”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Skrajna Teriańska Turnia”
Ziemia49°10′25,1″N 20°01′05,6″E/49,173639 20,018222

Skrajna Teriańska Turnia (niem. Vorderer Felsgartenturm, słow. Predná Terianska veža, węg. Elülső-Terianszko-torony[2]) – jedna z wielu turni w Grani Hrubego w słowackiej części Tatr Wysokich. Jest położona między Skrajną Teriańską Szczerbiną na południowym wschodzie, oddzielającą ją od znacznie wybitniejszej Wielkiej Teriańskiej Turni, a szeroką Teriańską Przełęczą Niżnią na północnym zachodzie, która oddziela ją od Zadniej Bednarzowej Turni[3]. W widoku od zachodu obydwie te turnie całkowicie zlewają się z sobą[4].

Opadająca ku północy i północnemu wschodowi (stoki Doliny Hlińskiej) ściana Skrajnej Teriańskiej Turni o wysokości 550 m tworzy jedną całość ze ścianą Wielkiej Teriańskiej Turni. Od zachodu ogranicza ją żleb opadający spod Teriańskiej Przełęczy Niżniej, a od wschodu depresja Skrajnej Walowej Ławki, Żleb Grosza, trawniki Wielkiego Ogrodu i Rynna Kurtyki. Największą i najniżej opadającą formacją tej ściany jest jej północno-wschodni filar. Jego lewa część (patrząc od dołu) tworzy ograniczenie Wielkiego Ogrodu. W 2/3 wysokości jest olbrzymi, płytowy taras, któremu Władysław Cywiński nadał nazwę Teriańskiej Galerii. Na południowy zachód, do Niewcyrki, Skrajna Teriańska Turnia opada urwiskiem dużo niższym, niż ściana północno-wschodnia[4].

Jest jedną trzech Teriańskich Turni – pozostałymi są sąsiednia Wielka Teriańska Turnia i położona o wiele dalej na południowy wschód Zadnia Teriańska Turnia. Ich nazwy pochodzą od Teriańskich Stawów znajdujących się w Niewcyrce. Wprowadził je w 1956 r. Witold Henryk Paryski w 8. tomie przewodnika wspinaczkowego[4].

Taternictwo

Skrajna Teriańska Turnia nie jest dostępna żadnymi znakowanymi szlakami turystycznymi. Jest w niej kilka dróg wspinaczkowych, ale obecnie dozwolone jest tylko przejście granią lub wspinaczka od strony Doliny Hlińskiej. Niewcyrka jest obszarem ochrony ścisłej TANAP-u z zakazem wstępu[4].

Drogi wspinaczkowe
  1. Południowym filarem; IV w skali tatrzańskiej, czas przejścia 2 godz.
  2. Przez prawą część ściany Teriańskiej Galeri na Teriańską Przełęcz Niżnią; V+, A1, 18 godz.
  3. Prawą częścią północnej ściany; V+, A0, 8-10 godz.
  4. Przez Nos (środkiem północnej ściany); VI-, miejsca lodowe o nachyleniu do 80 stopni, 21 wyciągów, efektywny czas pierwszego przejścia 20 godz.
  5. Lewą częścią północnej ściany; V, 5 godz.
  6. Północno-wschodnim filarem; V+ w dolnej części, IV w górnej, 4 godz. 30 min
  7. Północno-wschodnią ścianą, z Wielkiego Ogrodu; I, miejsce III, 2 godz., deniwelacja ok. 320 m[4].

Przypisy

  1. ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
  2. ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  3. ↑ Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956
  4. 1 2 3 4 5 Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-039-9.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.