Skorkowate
Forficulidae[1]
Latreille, 1810
Ilustracja
Samica skorka pospolitego
(Forficula auricularia)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

skorki

Podrząd

Neodermaptera

Infrarząd

Epidermaptera

Parvordo

Eteodermaptera

(bez rangi) Eudermaptera
Nadrodzina

Forficuloidea

Rodzina

skorkowate

Synonimy
  • Forficulariae Latreille, 1810
  • Forficulidae Stephens, 1829

Skorkowate (Forficulidae) – rodzina owadów uskrzydlonych zaliczanych do skorków (Dermaptera). Obejmuje prawie 500 gatunków o kosmopolitycznym zasięgu występowania.

Opis

Skorki te mają ciało wydłużone, nieco spłaszczone do prawie walcowatego[2], przeciętnie większe niż u kleszczankowatych, choć o podobnym zakresie rozmiarów[3]. Głowę charakteryzują czułki złożone z 10–15 członów[2]. Pokrywy (tegminy) mogą być dobrze wykształcone, skrócone, szczątkowe (zredukowane do łuskowatych klapek) lub całkiem nieobecne. Tylna para skrzydeł również może być w różnym stopniu rozwinięta albo całkowicie zanikła. Odnóża cechują się stopami pozbawionymi przylg między pazurkami oraz o trzecim członie zwykle walcowatym i w połowie tak długim jak pierwszy. Przysadki odwłokowe wykształcone są w zwykle symetryczne szczypce, których forma może być różnorodna[3]. U samic zwykle ramiona szczypiec są rozszerzone u nasady[2]. Narządy genitane samców są nieparzyste, pojedyncze[2][3], o słabo zeslerotyzowanych paramerach zewnętrznych. Najczęściej, zwłaszcza u Forficulinae i Diaperasticinae, występuje krótka virga o podstawie rozszerzonej w pęcherzyk nasadowy (łac. vesicula basalis)[3].

Występowanie

Rodzina kosmopolityczna[3]. W Europie odnotowano około 60 gatunków z tej rodziny. W Polsce stwierdzono występowanie 4 z nich: Anechura bipunctata, Apterygida media, kikutniczka pospolita i skorek pospolity[4] (zobacz też: skorki Polski).

Taksonomia i klasyfikacja

Rodzina została wyodrębniona przez Latreille'a w 1810 roku pod nazwą Forficulariae[5], zmienioną w 1829 przez Stephensa na Forficulidae. Typem nomenklatorycznym rodziny jest rodzaj Forficula. Zgodnie z zasadami ICZN autorem nazwy, pomimo użycia błędnej końcówki -ariae, zamiast -idae, pozostaje Latreille, a nie osoba, która dokonała korekty nomenklatorycznej[6].

Skorkowate grupowane są w podrodzinach[6]:

Przypisy

  1. ↑ Forficulidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 Władysław Bazyluk: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XII: Skorki - Dermaptera. Warszawa: Polski Związek Entomologiczny, PWN, 1956.
  3. 1 2 3 4 5 Henrik Steinmann: Dermaptera: Eudermaptera II. Berlin, Nowy Jork: Walter de Gruyter, 1993, seria: Das Tierreich.
  4. ↑ Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. II. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2007. ISBN 978-83-881470-7-4.
  5. ↑ P. A. Latreille: Considérations générales sur l'ordre naturel des animaux composant les classes des crustacés, des arachnides, et des insectes : avec un tableau méthodique de leurs genres, disposés en familles. Paryż: Schoell, 1810, s. 444.
  6. 1 2 Michael S. Engel, Fabian Haas. Family-Group Names for Earwigs (Dermaptera). „American Museum Novitates”. 3567, s. 20, 2007. (ang.). (pdf)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.