Służew nad Dolinką
Osiedle i część miasta Warszawy
Ilustracja
Część zachodnia osiedla. Widok z południowego wschodu znad alei Harcerzy Rzeczypospolitej. Na pierwszym planie budynek przy ul. Batuty 1
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

Powierzchnia

0,524 km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


ok. 10000

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, na dole znajduje się punkt z opisem „Służew nad Dolinką”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Służew nad Dolinką”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Służew nad Dolinką”
Ziemia52°10′15″N 21°01′47″E/52,170833 21,029722

Służew nad Dolinką[1][2] lub dawniej: Służew nad Doliną[3][4] – osiedle i część miasta na Służewie w dzielnicy Mokotów w Warszawie.

Położenie i charakterystyka

Osiedle Służew nad Dolinką położone jest na stołecznym Mokotowie, na południowym wschodzie obszaru Miejskiego Systemu Informacji Służew[5][6]. Składa się z dwóch części: zachodniej (budowanej jako Służew nad Doliną I) i wschodniej (Służew nad Doliną II) ograniczonych ulicami Puławską, Wałbrzyską, Kmicica, Łukową, a także Doliną Służewską z Potokiem Służewieckim od południa[3][7][8]. Zajmuje obszar ok. 52,4 ha[3][4].

Przez osiedle przebiegają ulice Jana Sebastiana Bacha, Batuty, Sonaty, Wolfganga Amadeusza Mozarta, Wróbla, Zygmunta Noskowskiego, Józefa Elsnera, Tarniny (wschodnia część), Nowoursynowska oraz aleja Harcerzy Rzeczypospolitej[5][9] (duża część nazw ulic jest powiązana z muzyką[10]). Na jego terenie znajduje się wejście do stacji metra Służew[5]. Graniczy na północy z nowym cmentarzem na Służewie[5], a na południu z parkiem Dolina Służewska będącym częścią Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[11][5]. Znajdują się tu dwa pomniki przyrody w postaci głazów narzutowych[12][13].

Za realizację kompleksu mieszkaniowego, budowanego od 1973 roku, odpowiadała powstała w 1958 roku Spółdzielnia Mieszkaniowa „Mokotów”[14][3]. Od 1991 osiedlem zarządza Spółdzielnia Mieszkaniowa „Służew nad Dolinką”, która powstała poprzez podział poprzedniej[8]. W tym samym roku zmieniono też oficjalną nazwę osiedla zmieniając „Dolinę” na „Dolinkę”[15]. Spółdzielnia zarządza, według stanu z 2021 roku, 46 budynkami, w tym 42 w zasobach własnych[15]. Grunty leżące w jej gestii mają powierzchnię ponad 42 ha, a liczba mieszkańców osiedla to ok. 10000[15].

Cechami wyróżniającymi osiedle z punktu widzenia architektonicznego są: niejednorodne bryły budynków, kolorystyka różnicująca poszczególne sektory kompleksu złożona z koloru białego i różnych intensywnych barw[3], a także charakterystyczne balkony wsparte na żelbetowych słupach[15]. Podobne podpory pod balkonami zastosowano w Warszawie także na osiedlach Stawki i Wrzeciono[16]. Osiedle zostało zaprojektowano w powiązaniu ze skarpą dolinki i występującą na jej obszarze zielenią[3]. Na jego terenie rośnie ok. 3000 drzew (dominują klony, lipy i brzozy)[15][10].

Zabudowa i historia

Służew nad Doliną I

Część zachodnia osiedla została zaprojektowana przez Janusza Nowaka, Piotra Sembrata i Jerzego Kuźmienkę z Zakładu Projektowania Kombinatu Budownictwa Miejskiego – Śródmieście w Warszawie[3][4]. W skład zespołu wchodzili także Tadeusz Parzyński, Władysław Bryndza-Nacki, Georgi Czarkwiani oraz Jerzy Leszczyński[4]. Osiedle zostało wybudowane w latach 1973–1978[3]. Jego powierzchnia wynosi 40,83 ha[4]. Kwartał składa się z budynków wielorodzinnych o 4, 11 i 13 kondygnacjach wybudowanych w nowatorskiej ówcześnie technologii ramy H[3][4]. Całość zaplanowano na 4400 mieszkań o średniej powierzchni 50 m² dla 15100 mieszkańców[4]. Uzupełnieniem były przedszkole, żłobek, budynki administracyjne oraz pawilony handlowe[3]. Kubatura budynków mieszkalnych to 1 032 000 m³, a usługowych 118 500 m³[4]. Generalnym wykonawcą zespołu był Kombinat Budownictwa Mieszkaniowego Zjednoczenia Budownictwa „Warszawa”[17].

Wyróżniającym się obiektem, a jednocześnie jednym z pierwszych oddanych do użytkowania, był budynek przy ul. Wałbrzyskiej 19[10]. Przy jego wznoszeniu wykorzystano dużo, jak na ówczesne czasy, tworzyw sztucznych, od okien po elementy wyposażenia[10]. Blok nazywany był „chemikaliowcem” lub „plastikowcem”[10]. Jego wyposażenie, takie jak tapety, sanitariaty i wykładziny, pochodziło z importu z Francji, a blachy elewacyjne ze Szwecji[10].

Zachodnia część osiedla Służew nad Doliną została uhonorowana tytułem Mistera Warszawy przyznawanym przez dziennik „Życie Warszawy” ex aequo wraz z dwoma innymi obiektami za 1978 rok[17].

Służew nad Doliną II

Część wschodnia została zaprojektowana przez Janusza Kazubińskiego i Marię Zalewską, a wybudowana w latach 1976–1979[3]. Na osiedle składają się budynki wielorodzinne o 4 i 11 kondygnacjach wybudowane w technologii ramy H i wielkoblokowej „Ż” z 916 mieszkaniami zaplanowanymi dla 3200 osób[3]. Powstał też pawilon handlowy[3]. Powierzchnia osiedla to 11,6 ha[3].

Późniejsza zabudowa

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Służew nad Dolinką” od 2003 roku prowadzi na terenie osiedla dalszą działalność deweloperską[15]. Powstały kolejne budynki z przeważającą funkcją mieszkalną[15][10]:

  • Noskowskiego 2 (zakończenie budowy w 2005 roku): 58 mieszkań i 1 lokal użytkowy;
  • Puławska 255 (2009): 128 mieszkań i 3 lokale użytkowe;
  • Puławska 255A (2010): 17 mieszkań i 1 lokal użytkowy;
  • Elsnera 34 (2012): 113 mieszkań i 1 lokal użytkowy;
  • Mozarta 1, „Dom nad Doliną” (2017): 103 mieszkania i 2 lokale użytkowe;
  • Sonaty 5, „Sonata nad Dolinką” (2021): 135 mieszkań i lokale usługowe.

Kolejnym projektowanym budynkiem jest obiekt u zbiegu ulicy Puławskiej i Wałbrzyskiej w miejscu pawilonu handlowego zajmowanego przez Mokpol i restauracji McDonald’s[10].

W granicach osiedla znajduje się także wybudowane w latach 1996–1999 roku Centrum Handlowe „LAND”[18].

Galeria

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 125033
  2. ↑ Rada miasta stołecznego Warszawy, Uchwała nr XXV/697/2020 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, 16 stycznia 2020, s. 41.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 790, ISBN 83-01-08836-2.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 „Służew nad Doliną”. Osiedle mieszkaniowe w Warszawie, „Architektura” ((1–2/78)), Warszawa: Stowarzyszenie Architektów Polskich, 1978, s. 36–42, ISSN 0003-8814.
  5. 1 2 3 4 5 Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-06-20].
  6. ↑ Rada Gminy Warszawa-Centrum, Uchwała Nr 389/XXXVI/96 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dnia 19 września 1996 r. [online]
  7. ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1965–1989. Warszawa: "Arkada" Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 90. ISBN 83-908950-7-2.
  8. 1 2 Historia Spółdzielni, „Nad Dolinką” (1/2006), s. 2.
  9. ↑ Spółdzielnia Mieszkaniowa „Służew nad Dolinką”, Plan osiedla [online] [dostęp 2021-06-27].
  10. 1 2 3 4 5 6 7 8 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Służew nad Dolinką", 25 lat Spółdzielni Mieszkaniowej "Służew nad Dolinką" w Warszawie, Warszawa: SM "Służew nad Dolinką", 2016, s. 9, 19, 25–27, 39, ISBN 83-944923-0-4.
  11. ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawski obszar chronionego krajobrazu [online] [dostęp 2021-06-27].
  12. ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Pomnik przyrody [online] [dostęp 2021-06-27].
  13. ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Pomnik przyrody [online] [dostęp 2021-06-27].
  14. ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 505, ISBN 83-01-08836-2.
  15. 1 2 3 4 5 6 7 30 lat nad Dolinką. 1991–2021, „Nad Dolinką” (33/2021), s. 15–16, 19, 20.
  16. ↑ Małgorzata Piwowar i inni, Mur. Ilustrowany atlas architektury Muranowa, Warszawa: Centrum Architektury, 2022, s. 29, ISBN 978-83-961764-7-9.
  17. 1 2 Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 497–498, ISBN 83-01-08836-2.
  18. ↑ Centrum LAND [online] [dostęp 2021-06-27].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.