Rynchosporioza zbóż – grzybowa choroba zbóż i niektórych traw wywoływana przez grzyb Rhynchosporium secalis. Inna nazwa tej choroby to plamistość obwódkowa liści. Występuje ona na jęczmieniu, życie, pszenżycie i pszenicy. Szybkiemu rozwojowi choroby sprzyja stosunkowo wysoka wilgotność powietrza oraz temperatury rzędu 10–20 °C[1][2].
Objawy i szkodliwość
Najczęściej na pochwach i blaszkach liściowych, a mniej na kłosach występują owalne plamy do 2 cm. Plamy te są początkowo niebieskozielone, a następnie żółte z brunatną obwódką. W zależności od porażonego zboża plamy te mogą się różnić; na życie i pszenżycie są soczewkowate lub rombowate i są koloru jasnobrązowego, a na jęczmieniu są bardzo wyraźne i na około ich występuje chlorotyczny pierścień[1][2].
Zmniejszenie masy tysiąca ziaren (MTZ) oraz przeniknięcie patogena do ziarniaków[1][2]. Próg ekonomicznej szkodliwości wynosi dla jęczmienia w fazie krzewienia i w fazie strzelania w źdźbło 15–20% powierzchni liści, na których występują objawy chorobowe[3].
Zapobieganie i zwalczanie
Do agrotechnicznych metod zapobiegania rynchosporiozie należą:
- unikanie uprawy roślin krótkosłomych na rzecz roślin o normalnej długości słomy,
- dokładne przyorywanie resztek pożniwnych[1][2].
Zwalczanie rynchosporiozy polega na przyorywaniu resztek pożniwnych i samosiewów zbóż, stosowaniu przerwy w uprawie gatunków mniej odpornych oraz zaprawianie ziarna i opryskiwanie do końca fazy krzewienia[1][2].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Władysław Kościelniak, Mirosław Dreczka: Nowoczesna Uprawa Zbóż. APRA Sp. z.o.o, 2009. ISBN 978-83-914532-8-5.
- 1 2 3 4 5 Zofia Fiedorow, Zbigniew Weber: Choroby Roślin Uprawnych. Medix Plus, 1996. ISBN 83-905672-4-5.
- ↑ Marek Korbas, Joanna Horoszkiewicz-Janka: Integrowana ochrona zbóż przed chorobami. W: Zboża Wszechstronne wykorzystanie. Biznes-Press, 2011, s. 98. ISBN 978-83-931702-8-9.