Owocniki pałecznicy trawowej na źdźble

Pałecznica zbóż i traw (ang. snow blight of cereals, snow rot of cereals, typhula blight of cereals[1]) – grzybowa choroba traw i zbóż, wywoływana przez należące do podstawczaków gatunki pałecznicy: pałecznica trawowa (Typhula incarnata) i pałecznica trawolubna (Typhula ishikariensis)[1].

Występowanie i szkodliwość

Choroba występuje na trawach i zbożach ozimych w latach, w których na polu długo na niezmarzniętej ziemi zalega okrywa śnieżna. Choroba ta wyrządza podobne szkody jak pleśń śniegowa[2]. Obydwa wywołujące ją patogeny występują na półkuli północnej[3][4].

Objawy

Gdy śnieg stopnieje na porażonych roślinach pojawia się szary nalot. U podstawy roślin znajdują się w nim sklerocja o średnicy 0,5–2 mm. U Typhula incarnata są one brunatne, u Typhula ishikariensis o barwie od ciemnobrunatnej do czarnej. Patogeny te powodują zniszczenie korzeni i węzłów krzewienia rośliny, wskutek czego porażone rośliny łatwo wyciągają się z ziemi. Silniej porażone słabo się krzewią, źle rosną, żółkną i obumierają[2].

Epidemiologia

Rośliny infekowane są przez strzępki grzybni wyrastające ze sklerocjów lub z bazydiospor. Patogeny szczególnie dobrze rozwijają się przy temperaturach od 1 do 2oC, sprzyja im także osłabienie roślin spowodowane zaleganiem śniegu (tzw. wyprzenie). Gdy temperatury przekraczają 10oC, rozwój patogenów ulega zahamowaniu. Mogą jednak przetrwać temperatury wyższe w postaci sklerocjów. Stopień nasilenia choroby zależy nie tylko od warunków pogodowych, ale także od ilości sklerocjów tych patogenów w glebie. Szczególnie dużo gromadzi się ich na polach, na których niedawno była łąka lub pastwisko[2].

Przypisy

  1. 1 2 Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  2. 1 2 3 Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 382, 383, ISBN 978-83-09-01077-7.
  3. ↑ Występowanie Typhula incarnata na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-12-25].
  4. ↑ Występowanie Typhula ishikariensis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-12-25].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.