Rycerzyk oliwkowożółty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

incertae sedis

Rodzaj

Tricholomopsis

Gatunek

rycerzyk oliwkowożółty

Nazwa systematyczna
Tricholomopsis decora (Fr.) Singer
Schweiz. Z. Pilzk. 17: 56 (1939)
Blaszki i trzon rycerzyka oliwkowożółtego
Łuski nie mają odcieni czerwonawych

Rycerzyk oliwkowożółty (Tricholomopsis decora (Fr.) Singer) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tricholomopsis, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus decorus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1939 r. Rolf Singer, przenosząc go do rodzaju Tricholomopsis[1].

Ma 12 synonimów naukowych[2]

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako boczniak ozdobny[3]. W atlasach grzybów opisywany również jako rycerzyk ozdobny[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–6 cm, początkowo łukowaty, później płaski z wklęsłym środkiem. Powierzchnia złotożółta, pokryta łuskami barwy od oliwkowobrązowej do oliwkowoczarnej. Najwięcej łusek jest na środku kapelusza[4].

Blaszki

Średnio gęste, o szerokości 3–8 mm, przy trzonie wykrojone ząbkiem. Są intensywnie żółte, o ostrzach równo oszronionych[4].

Trzon

Wysokość 5–8 cm, grubość 0,7–1,2 cm. Jest walcowaty, zwykle zakrzywiony, początkowo pełny, z czasem pusty w środku. Powierzchnia łuskowata lub włóknista, żółta, tylko w najwyższej części pod blaszkami u młodych owocników biaława[4].

Miąższ

Cienki, sprężysty, żółty. Nie zmienia barwy po uszkodzeniu. Smak nieco gorzki, zapach łagodny i słaby[4]. W reakcji z KOH zmienia barwę na różową lub czerwoną[5].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki eliptyczne, gładkie, nieamyloidalne, o rozmiarach 6–7,5 × 4,5–5 μm. Pleurocystydy rzadkie i ledwo co wystające nad podstawkami, cheilocystydy liczne[5].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej i Europie[5]. W Europie występuje głównie w górach, na rozproszonych stanowiskach, poza górami spotykany jest bardzo rzadko[6]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Danii i Holandii[3].

Rośnie w lasach iglastych i mieszanych na próchniejącym drewnie świerków i sosen. Owocniki wytwarza od czerwca do października[3].

Znaczenie

Saprotrof. Zwykle uważany jest za grzyb niejadalny[4], gdyż ma ziemisty smak, czasami nawet gorzki[6] ale w Rosji jest grzybem jadalnym[8].

Gatunki podobne

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum. [dostęp 2020-05-13]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. 1 2 3 MushroomEXpert. [dostęp 2013-09-20]. (ang.).
  6. 1 2 Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
  7. ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. ↑ Eric Boa: Wild edible fungi: A global overview of their use and importance to people. FAO, 2004, seria: Non-wood Forest Products 17. ISBN 92-5-105157-7.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.