Roger Scruton
Ilustracja
Roger Scruton (2013)
zdj. Pete Helme
Data i miejsce urodzenia

27 lutego 1944
Buslingthorpe, Lincolnshire

Data śmierci

12 stycznia 2020

Zawód, zajęcie

filozof, myśliciel, pisarz

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Medal Za Zasługi I stopnia (Czechy)
Strona internetowa

Roger Vernon Scruton (ur. 27 lutego 1944 w Buslingthorpe, zm. 12 stycznia 2020[1]) – brytyjski filozof, pisarz i kompozytor. Autor ponad trzydziestu książek z dziedziny filozofii, krytyki literackiej, eseistyki politycznej i kulturalnej oraz powieści tłumaczonych na wiele języków.

Życiorys

Ukończył Jesus College Uniwersytetu w Cambridge oraz Birkbeck College w Londynie. Był profesorem i wykładowcą filozofii, autorem wielu prac z zakresu historii filozofii, filozofii polityki i estetyki oraz znanym pisarzem, krytykiem, eseistą, publicystą, a także redaktorem naczelnym The Salisbury Review.

Konserwatysta – założyciel Conservative Philosophy Group. Jedna z maksym R. Scrutona (1995) brzmi następująco: Ilekroć zezwalasz, by przestępstwo nie zostało właściwie ukarane, stajesz po stronie zła.

Czynnie angażował się w antykomunistyczną działalność i pomoc w krajach zniewolonych (przebywał w czechosłowackim więzieniu, był wydalony z tego kraju w latach 80. XX wieku). Był wykładowcą filozofii estetyki (Birkbeck College, Boston University, St Andrew’s w Szkocji). Wypowiadał się na tematy związane z polityką, kulturą, środowiskiem, cenił dobro tradycji – był znawcą wina i żarliwym obrońcą obyczajów takich jak m.in. polowania z nagonką. Mieszkał na farmie na wsi w południowej Anglii, z żoną i dwójką dzieci, w otoczeniu swoich koni, bez telewizora, między innymi uprawiając ogród i piekąc własnoręcznie chleb.

W 2002 Scruton został skrytykowany za pisanie artykułów na temat palenia, bez deklarowania, że otrzymywał w tym czasie regularne płatności od firmy Japan Tobacco International (JTI) (wcześniej R.J. Reynolds)[2]. W 1999 Scrouton z żoną pracując dla Horshells Farm Enterprises[3][4] rozpoczęli pisanie kwartalnika The Risk of Freedom Briefing (1999–2007), o ryzyku kontroli państwowej[5]. Publikowane dyskusje na temat narkotyków, alkoholu i tytoniu były sponsorowane przez przedsiębiorstwo JTI i kolportowane w środowisku dziennikarskim[6][7][8]. Scruton napisał kilka artykułów w obronie palenia, w tym jeden dla The Times[9], trzy dla The Wall Street Journal[10], jeden dla City Journal[11] oraz 65-stronowy pamflet dla Institute of Economic Affairs, WHO, What, and Why: Trans-national Government, Legitimacy and the World Health Organisation (2000). Ten ostatni krytykował kampanię WHO przeciw paleniu, argumentując to tym, że organizacje międzynarodowe nie powinny wpływać na krajowe regulacje, ponieważ nie są odpowiedzialne wobec elektoratu[12].

The Guardian poinformował w 2002, że Scruton pisał na tematy, w kwestii których nie zgłosił tego, że otrzymywał 54.000 £ rocznie z JTI[2]. Płatności wyszły na jaw w październiku 2001, kiedy email Scrutonów wyciekł do gazety. Podpisany przez żonę Scrutona, email prosił firmę o zwiększenie sponsoringu z 4500 do 5500 funtów brytyjskich w zamian za to, że Scruton postara się pisać artykuł co dwa miesiące w The Wall Street Journal, Times, Telegraph, Spectator, Financial Times, Economist, Independent lub New Statesman[2][13][14]. Scruton stwierdził, że email został skradziony, stwierdził, jakoby nie ukrywał swojego związku z przedsiębiorstwem JTI[6]. W odpowiedzi na artykuł The Guardian, gazeta The Financial Times zerwała kontrakt ze Scrutonem[15], The Wall Street Journal zawiesił z nim działalność[16], Institute for Economic Affairs zapowiedział wprowadzenie deklaracji autorskich[17]. Chatto & Windus wycofał się z negocjacji w kwestii nowej książki, a Birkbeck usunął z listy wykładowców[7].

W 2019 otrzymał z rąk polskiego ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego Doroczną Nagrodę MKiDN w kategorii Architektura[18].

Publikacje w języku polskim

Filozofia i polityka:

  • Intelektualiści nowej lewicy, wyd I: (pod tyt. Myśliciele nowej lewicy) Wrocław 1988, Wydawnictwo Wers, wyd II: Poznań 1998, Wyd. Wydawnictwo Zysk i Spółka, s. 301, seria Antropos, ISBN 83-7150-393-8 (Thinkers of the new left 1985)
  • Przewodnik po filozofii dla inteligentnych, Warszawa 2000, 2002, PWN, ISBN 83-01-13313-9 (An Intelligent Person’s Guide To Philosophy 1996)
  • Co znaczy konserwatyzm? Poznań 2002, Wydawnictwo Zysk i Spółka, seria Antropos, ISBN 83-7150-993-6 (The Meaning Of Conservatism 1980)
  • Słownik myśli politycznej, Poznań 2002, Wydawnictwo Zysk i Spółka (A Dictionary Of Political Thought 1982)
  • Zachód i cała reszta. Globalizacja a zagrożenie terrorystyczne, Poznań 2003, Wyd. Wydawnictwo Zysk i Spółka, s. 156, seria Antropos, ISBN 83-7298-430-1 (The West and the Rest. Globalisation and the Terrorist Threat 2002)
  • Spinoza, Warszawa 2006, Wyd. Prószyński i S-ka ISBN 83-7469-365-7 (Spinoza 1987)
  • Przewodnik po kulturze nowoczesnej dla inteligentnych, Łódź-Wrocław 2006, Wydawnictwo Thesaurus, ISBN 978-83-910254-2-0 (An Intelligent Person’s Guide to Modern Culture 1998)
  • Pożądanie, Kraków 2009, Ośrodek Myśli Politycznej (Sexual Desire: A Moral Philosophy of the Erotic 1986)
  • Kultura jest ważna. Wiara i uczucie w osaczonym świecie 2010 (Culture Counts: Faith and Feeling in a World Besieged 2007)
  • Pożytki z pesymizmu i niebezpieczeństwa fałszywej nadziei, Poznań 2012, Zysk i S-ka (The Uses of Pessimism: And the Danger of False Hope 2010)
  • Piję, więc jestem, Wydawnictwo Aletheia
  • Oblicze Boga, tłum. Grzegorczyk Justyna, Poznań 2015, Wydawnictwo Zysk i S-ka, seria Antropos
  • Jak być konserwatystą, tłum. Tomasz Bieroń, Poznań 2016, Wyd. Wydawnictwo Zysk i Spółka, seria Antropos (How To Be a Conservative, 2014)
  • Zielona filozofia. Jak poważnie myśleć o naszej planecie, Poznań 2017
  • Piękno, tłum. Sylwia Krawczyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018
  • Muzyka jest ważna, tłum. Katarzyna Marczak, Kraków 2020, Fundacja inCanto, ISBN 978-83-954882-5-2 (Music as an Art 2018)
  • Zrozumieć muzykę, tłum. Katarzyna Marczak, Kraków 2022, Fundacja inCanto, ISBN 978-83-965288-0-3 (Understanding Music 2009, 2016)
  • Kant, tłum. Joanna Bednarek, Warszawa 2022, Wydawnictwo Naukowe PWN, ISBN 978-83-0122-275-8 (Kant: A Very Short Introduction, 2001)
  • Estetyka muzyki, tłum. Zbigniew Skowron, Kraków 2024, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, ISBN 978-83-224-5135-9

Beletrystyka:

  • Dialogi ksantypiczne, Kęty 2005, Wydawnictwo Antyk, 2005, ISBN 83-89637-31-6 (Xanthippic dialogues 1993)

Odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Sir Roger Scruton dead: Former Tory adviser dies at 75 after cancer battle. mirror.co.uk. [dostęp 2020-01-12]. (ang.).
  2. 1 2 3 Gilmore, Anna and McKee, Martin. „Tobacco-control policy in the European Union”, in Eric A. Feldman and Ronald Bayer (eds.), Unfiltered: Conflicts over Tobacco Policy and Public Health, Harvard University Press, 2004, 254.
  3. ↑ A puff for the Scrutons. theguardian.com, 2002-01-28. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
  4. ↑ Company interests. roger-scruton.com. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
  5. ↑ The Risk of Freedom Briefing. riskoffreedom.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)]., 2000–2006, accessed 11 September 2010.
  6. 1 2 Scruton, Roger. „A puff for the Scrutons”, The Guardian, 28 January 2002.
  7. 1 2 Scruton and Dooley 2016, 140–143.
  8. ↑ Roger Scruton, Smoke Without Fire [online], 2002.
  9. ↑ Scruton, Roger. „A Snort of Derision at Society”, The Times, 19 October 1998; Giles, Jim. „Anti-smoking academics 'funded by tobacco firms'”, New Scientist, 197(2643), 16 February 2008, 11. doi: 10.1016/S0262-4079(08)60385-1
  10. ↑ Scruton, Roger. „A Mad World Is Assaulting Us Smokers”, The Wall Street Journal, 2 February 1998. Scruton, Roger. „Anything Goes–Except Smoking,” The Wall Street Journal, 9 February 1998. Scruton, Roger. „The Risks of being Risk-free”, The Wall Street Journal, 7 January 2000.
  11. ↑ Scruton, Roger. „What Is Acceptable Risk?”, City Journal, Winter 2001.
  12. ↑ Scruton, Roger. WHO, What, and Why: Trans-national government, Legitimacy and the World Health Organisation, London: Institute of Economic Affairs, May 2000, 9–14.
  13. ↑ Maguire, Kevin and Borger, Julian. „Scruton in media plot to push the sale of cigarettes”, The Guardian, 24 January 2002.
  14. ↑ Stille, Alexander. „Advocating Tobacco, On the Payroll Of Tobacco”, The New York Times, 23 March 2002.
  15. ↑ Timmins, Nicholas and Williams, Frances. „Writer Failed to Declare Tobacco Interest,” Financial Times, 24 January 2002; Maguire, Kevin. „Scruton faces sack from FT over tobacco retainer”, The Guardian, 25 January 2002.
  16. ↑ Allison, Rebecca. „Wall Street Journal drops Scruton over tobacco cash”, The Guardian, 5 February 2002; Woolf, Marie. „Scruton sacked by second newspaper for tobacco links”, The Independent, 5 February 2002.
  17. ↑ Zosia Kmietowicz, Annabel Ferriman, Pro-tobacco writer admits he should have declared an interest, „British Medical Journal”, 324 (7332), 2002, s. 257, DOI: 10.1136/bmj.324.7332.257, PMID: 11823350, PMCID: PMC1122192.
  18. ↑ Doroczne Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. mkidn.gov.pl, 12 czerwca 2019. [dostęp 2019-09-15].
  19. ↑ Aktualności. [dostęp 2019-06-09].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.