Pustków
wieś
Ilustracja
Kościół św. Józefa Rzemieślnika
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

dębicki

Gmina

Dębica

Liczba ludności (2021)

3039[1]

Strefa numeracyjna

14

Kod pocztowy

39-205[2]-Mielec-

Tablice rejestracyjne

RDE

SIMC

0818539

Położenie na mapie gminy wiejskiej Dębica
Mapa konturowa gminy wiejskiej Dębica, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pustków”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pustków”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pustków”
Położenie na mapie powiatu dębickiego
Mapa konturowa powiatu dębickiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pustków”
Ziemia50°08′21″N 21°29′21″E/50,139167 21,489167[3]
Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Pustkowie
Figurka św. Jana Nepomucena w Pustkowie

Pustków – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Dębica[4][5].

Na terenie miejscowości są utworzone dwa sołectwa Pustków Wieś i Pustków Krownice[6].

Wieś w powiecie pilzneńskim w województwie sandomierskim w XVI wieku była własnością kasztelana rozpierskiego Mikołaja Przedbora Koniecpolskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnowskim.

Integralne części wsi

Geografia

Pustków położony jest na prawym brzegu rzeki Wisłoki na granicy Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego. Przez Pustków przechodzi droga wojewódzka nr 985 Dębica – Tarnobrzeg.

Liczy około 3000 mieszkańców i jest jedną z większych wsi w powiecie dębickim. Znaczna część ludności zajmuje się rolnictwem, choć większość pracuje również w okolicznych zakładach pracy.

Do 2000 roku częścią Pustkowa był też Pustków Osiedle. Przed II wojną światową do Pustkowa należały jeszcze Wielącza i Wólka, obecnie cześć Brzeźnicy.

Historia

Początki miejscowości sięgają XII-XIII wieku. Na terenie dzisiejszego Pustkowa, istniała wówczas osada Czerwone Jabłuszko, która została spalona podczas najazdów tatarskich. Osadę odbudowano nadając jej nową nazwę Pustków. W ciągu wieków ziemia ta była kilkakrotnie pustoszona przez Tatarów, Węgrów, Litwinów, Rusinów i Szwedów. W 1846 roku doszło do zamieszek związanych z rabacją galicyjską. W czasie I wojny światowej, Pustków został w dużej mierze zniszczony, co pogłębiło istniejące wcześniej bezrobocie. W 1922 roku rozparcelowano istniejący tu majątek hrabiego Romera, a chłopom sprzedano działki.

Rozwój miejscowości rozpoczął się w latach trzydziestych XX wieku, kiedy to w ramach budowy COP-u, rozpoczęto budowę zakładów przemysłowych na terenie Pustkowa. W 1937 roku w tym lesie otaczającym wieś miała powstać fabryka tworzyw sztucznych o nazwie "Lignoza" S.A. Ponieważ brakowało w okolicy fachowców zaczęto zatrudniać liczne firmy budowlane. W nowo wybudowanej fabryce produkowano tworzywa sztuczne i amunicję. Dla potrzeb pracujących tam robotników wybudowano bloki mieszkalne, co sprawiło, że ta część wsi w większym stopniu zaczęła przypominać miasto. Tak powstało Pustków-Osiedle. Można było spotkać tam pierwsze rowery, a pracownicy posiadali nawet motocykle. Ludziom tam zatrudnionym zaczęło się lepiej powodzić. Prawie w każdą niedzielę były organizowane festyny i zabawy na wolnym powietrzu. Wokół zakładu powstało wiele sklepów z różnymi artykułami.

W czasie II wojny światowej Pustków-Osiedle znajdował się w obrębie wielkiego poligonu SS Truppen-Übungsplatz "Dębica", na którym testowano broń rakietową V-1 i V-2. Ocenia się, że w czasie trwania poligonu w utworzonym tu obozie Pustków zginęło i zostało zamordowanych ok. 15 000 więźniów: 7000 Żydów, 5000 jeńców radzieckich, 3000 Polaków[8].

Po wojnie istniejące zakłady wznowiły produkcję. Powstawać też zaczęły nowe. W roku 2000 Pustków-Osiedle oddzielił się od Pustkowa stając się osobną miejscowością.

Z Pustkowa pochodził Adam Ocytko (1948 - 2022), dziennikarz polonijny i prezes Związku Klubów Polskich w Chicago[9].

Parafia

Pustków początkowo był częścią rzymskokatolickiej parafii w Brzeźnicy i w Przecławiu. W 1981 erygowano w Pustkowie parafię pod wezwaniem św. Józefa Rzemieślnika należącą do dekanatu Pustków-Osiedle. W 1982 roku dokonano pierwszego pochówku na nowo zbudowanym cmentarzu parafialnym. Pierwsze msze odbywały się w zbudowanej naprędce drewnianej kaplicy. Od roku 1986 istnieje tam kościół pw. świętego Józefa Rzemieślnika.

Edukacja

Na terenie wsi znajduje się Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi składający się z:

  1. Publicznego Przedszkola
  2. Publicznej Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi im. Marii Konopnickiej

Sport

W 1954 roku został założony klub piłkarski Chemik Pustków[10], grający obecnie w klasie okręgowej[11].
Największym sukcesem klubu jest gra w III lidze w sezonach: 1976/77, 1977/78, 1978/79[12] oraz 1983/84.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Raport o stanie Gminy Dębica za 2020 rok s.10
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1052 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 113340
  4. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. 1 2 TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. ↑ Strona gminy, sołectwa
  7. ↑ Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 104.
  8. ↑ Artilleriezielfeld Blizna. blizna.ovh.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-26)]. (treść tablicy informacyjnej na terenie dawnego poligonu)
  9. ↑ a (wyd.), Nie żyje Adam Ocytko – działacz Polonii chicagowskiej, twórca gazety i radia [online], Deon24, 28 kwietnia 2022 [dostęp 2022-10-07] (pol.).
  10. ↑ Historia - Chemik Pustków [online], chemik1954.futbolowo.pl [dostęp 2020-01-11].
  11. ↑ Skarb - Chemik Pustków [online], www.90minut.pl [dostęp 2020-01-11] (pol.).
  12. ↑ Chemik Pustków - sezon po sezonie - Historia Polskiej Piłki Nożnej - HPPN.PL [online], www.hppn.pl [dostęp 2020-01-11].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.