Polophylax
Nazwa łacińska

Polophylax

Dopełniacz łaciński

Polophylakos[1]

Skrót nazwy łacińskiej

Pol[1]

Ilustracja

Polophylax („Strażnik Bieguna [Południowego]”, od gr. πόλος, „biegun” i φύλαξ, „strażnik”) – historyczny gwiazdozbiór położony w pobliżu południowego bieguna niebieskiego.

Utworzył go w 1592 roku Petrus Plancius – tworząc mapę świata umieścił na niej małe mapki półkul niebieskich, na których przedstawił gwiazdozbiory, wprowadzając przy tym dwa nowe: Polophylax oraz uznawany do dziś gwiazdozbiór Gołębia. Wiedza o południowej półkuli nieba była w tym czasie bardzo ograniczona; opierała się na informacjach przekazanych przez żeglarzy, toteż mapa Planciusa zawiera wiele błędów, na przykład Krzyż Południa i Trójkąt Południowy są ukazane w niewłaściwych miejscach względem pozostałych konstelacji. „Strażnik Bieguna” został zilustrowany ludzką sylwetką w błękitnej szacie[2]. Tak jak został przedstawiony, obejmowałby gwiazdy należące do dzisiejszych gwiazdozbiorów Feniksa, Tukana, Indianina i Pawia[1]. Gwiazdozbiór ten pojawił się jeszcze na kolejnej mapie Planciusa z 1594 roku[2] i mapach będących ich kopiami, na przykład mapie Abrahama Orteliusa z 1602[3]. Kiedy jednak Pieter Dirkszoon Keyser i Fryderyk de Houtman dostarczyli bardziej szczegółowych informacji o gwiazdach półkuli południowej, Plancius porzucił pierwotną koncepcję i na globusie niebieskim z 1598 roku widnieją już znane współcześnie gwiazdozbiory Feniksa, Tukana, Indianina i Pawia. Johann Bayer umieścił je w swojej wpływowej Uranometrii z 1603 roku i Polophylax ostatecznie wyszedł z użycia[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 John C. Barentine: Uncharted Constellations: Asterisms, Single-Source and Rebrands. Springer, 2016, s. 125. ISBN 978-3-319-27619-9.
  2. 1 2 Polophylax and Columba on Plancius’ World Map of 1594. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
  3. ↑ Felice Stoppa: Le costellazioni scomparse dal cielo. Polophilax. Atlas Coelestis. [dostęp 2017-09-03]. (wł.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.