Order Zasługi Wojskowej
Awers
Awers wszystkich klas orderu
Ustanowiono

1849

Wycofano

1849

Wydano

ponad 2 tys.

Powyżej

Order Świętego Stefana

Order Zasługi Wojskowej (węg. Katonai Érdemrend) – węgierskie powstańcze odznaczenie wojskowe nadawane w 1849 podczas powstania węgierskiego[1][2].

Charakterystyka

Zamiar utworzenia orderu został ogłoszony 20 grudnia 1848 przez Lajosa Kossutha. 2 marca 1949 odznaczenie ustanowił Komitet Obrony Narodowej (Országos Honvédelmi Bizottmány). Można je było otrzymać za zasługi wojenne niezależnie od posiadanej rangi. Podzielony został na trzy klasy, z których dwie niższe miały prowizoryczny wygląd, a prerogatywy ich nadawania przekazano na ręce generałów Kossutha, Bema, Görgei, Klapki i Perczela:

  • II klasa – większa prostokątna czerwona wstążka (36 × 30 mm), ze złotym krzyżem lotaryńskim otoczonym złotym wieńcem laurowym pośrodku;

  • III klasa – mniejsza prostokątna czerwona wstążka (26 × 23 mm), ze złotym wieńcem laurowym pośrodku (wieniec posiadał pięć wersji różniących się w niewielkim stopniu, w zależności od nadającego)[1][3][4].

Odznaczeni

Trzynastu generałów-męczenników z Aradu, w tym dziesięciu odznaczonych II kl. orderu – litografia autorstwa Miklósa Barabása.
Józef Bem
Jerzy Bułharyn

Jedynie generałów Józefa Bema oraz Artúra Görgeya odznaczono dwoma najwyższymi klasami. II klasę otrzymali m.in. gen. György Klapka, gen. Miklós Perczel, gen. Jerzy Bułharyn, gen. Józef Wysocki, płk Dyonizy Zarzycki, rotm. Władysław Poniński (trzej ostatni posiadali również najniższą klasę) oraz większość z trzynastu męczenników z Aradu – węgierskich powstańczych generałów straconych z rozkazu austriackiego generała Juliusa Jacoba von Haynaua – łącznie około 140 osób. Orderem III klasy odznaczono około 2 tys. powstańców[1][2][3][5], w tym co najmniej 36 Polaków[5].

Lista odznaczonych Polaków

Spośród Polaków, którzy po przegranym powstaniu uszli do Turcji order posiadali m.in[5]:

z Legionu Polskiego na Węgrzech:

wojska inżynieryjne:

  • mjr Adolf Grochowalski – III klasa

artyleria:

piechota:

kawaleria:

oraz oficerowie polscy z wojska węgierskiego:

  • gen. dyw. Józef Bem – I klasa
  • płk Dionizy Zarzycki – II i III klasa
  • mjr Władysław Jordan – III klasa
  • mjr Zygmunt Jordan – III klasa
  • mjr Edward Dzwonkowski – III klasa
  • mjr Tomasz Wierzbicki – III klasa
  • kpt. Julian Burchard – III klasa
  • kpt. Leopold Hoszek – III klasa
  • kpt. Leopold Kabat – III klasa

Przypisy

  1. 1 2 3 Bodrogi Péter, Molnár József, Zeidler Sándor: Nagy magyar kitüntetéskönyv. A magyar állam rendjelei és kitüntetései a Szent György-rendtől a Nagy Imre érdemrendig. Budapeszt: Rubicon, 2005, s. 67-69.
  2. 1 2 Besnyő Károly.: A Magyar Népköztársaság kitüntetései. Budapest: Közgazdasági és Jogi K., 1979. (węg.).
  3. 1 2 A Magyar Szabadságharc Rendjelei [w:] A Pallas nagy lexikona. mek.oszk.hu. [dostęp 2017-12-21]. (węg.).
  4. ↑ Az 1848-49 évi szabadságharc kitüntetései. szlukacs.freeweb.hu. [dostęp 2017-12-21]. (węg.).
  5. 1 2 3 Józef Wysocki: Pamiętnik Jenerała Wysockiego, dowódcy Legionu Polskiego na Węgrzech z czasu kampanii węgierskiej w roku 1848 i 1849. Kraków: 1888, s. 131-138, 145.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.