Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich

Siedziba muzeum
Państwo	Polska
Miejscowość	Jarosław
Adres	Rynek 4
Data założenia	13 grudnia 1925
Położenie na mapie Polski Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich
50°01′05,7″N 22°41′01,8″E/50,018250 22,683833
Strona internetowa

Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich – samorządowa instytucja kultury powiatu jarosławskiego powołana w 1925 roku. Muzeum mieści się w renesansowej kamienicy Orsettich – jednym z zabytków architektury mieszczańskiej w Jarosławiu.

Historia

Muzeum miejskie w Jarosławiu zostało powołane 13 grudnia 1925 roku na uroczystym posiedzeniu Zarządu Miasta z okazji 550. rocznicy lokacji miasta na prawie magdeburskim. Pierwsze sale wystawowe urządzono w specjalnie przystosowanych salach na II piętrze jarosławskiego ratusza. 3 maja 1938 roku otwarto nową ekspozycję przeniesioną do pobliskiej kamienicy Attavantich. Od 1945 roku siedzibą Muzeum jest kamienica Orsettich. Instytucja posiada jeden oddział zamiejscowy – Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, mieszczące się na I piętrze dawnego pałacu Morskich i Dzieduszyckich^[1].

• 
  Ekspozycja muzealna w jednej z sal na II piętrze jarosławskiego ratusza, 1934 r. Fot. ks. Mieczysław Kociubiński.
• 
  Ekspozycja muzealna w sali lustrzanej kamienicy Attavantich w Jarosławiu, 1938-1939 r.

Zbiory

Podstawowym zadaniem Muzeum jest gromadzenie, przechowywanie, opracowywanie i konserwacja zabytków sztuki i kultury związanych z historią Jarosławia oraz okolic. W zbiorach jednostki można wyróżnić następujące działy tematyczne^[2]:

• archeologia
• paleontologia
• archiwalia
• etnografia
• fotografia
• meble
• militaria
• numizmatyka
• rzemiosło
• sztuka
• zbiory biblioteczne.

Jedynym z najcenniejszych zabytków w zbiorach Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich jest słynąca łaskami ikona Matki Boskiej Jarosławskiej, zwana Bramą Miłosierdzia, pochodzący z Cerkwi Przemienienia Pańskiego w Jarosławiu. W latach 90. XX wieku ikona powróciła do świątyni jako bezterminowy depozyt^[3][4].

Wystawy stałe

Ekspozycja stała muzeum obejmuje stylizowane wnętrza mieszczańskie od XVII do początku XX wieku, w które wkomponowano muzealia i pamiątki ilustrujące przeszłość regionu^[5]. Na parterze znajduje się Wielka Izba – dawne pomieszczenie reprezentacyjne, z zachowaną oryginalną, XVII-wieczną posadzką ze szkliwionych cegieł – tzw. olstrychu – oraz strop z belek modrzewiowych^[6]. Jest też portal z okresu renesansu o cechach ormiańskich, przeniesiony do Muzeum z kamienicy przy ulicy Grodzkiej 3 w Jarosławiu^[6]. Na I piętrze budynku można oglądać pomieszczenia od 1. połowy XIX wieku (salonik w stylu biedermeier) do początku XX stulecia (salonik secesyjny).

• 
  Wielka Izba – stan na 2022 r.
• 
  Salonik eklektyczny – stan na 2022 r.
• 
  Duży Pokój w Paski – stan na 2022 r.
• 
  Salonik secesyjny – stan na 2022 r.

Dyrektorzy

• Jan Harlender (1925-1939)
• dr Kazimierz Gottfried (1939-1969)
• Leszek Smoczkiewicz (1969-1973)
• Łucja Franciszka Turczak (1973-1986)
• Krystyna Kieferling (1986-1990)
• Joanna Kociuba (1990-2001)
• Paweł Kozioł (2001-2002)
• Jarosław Orłowski (2002-2017)
• Łukasz Zagrobelny (2018-2022^[7])
• Konrad Sawiński (od 2022)^[8][9].

Galeria

• 
  Kamienica Orsettich, pocztówka z 1915 roku
• 
  Kamienica Orsettich, pocztówka z 1913 roku
• 
  Kamienica Orsettich
• 
  Kamienica Orsettich nocą
• 
  Widok jarosławskiego rynku z kamienicą Orsettich
• 
  Archiwalne wnętrza muzeum
• 
  Archiwalne wnętrza muzeum
• 
  Archiwalne wnętrza muzeum
• 
  Wilhelm Orsetti – najbardziej znany właściciel kamienicy Orsettich

Przypisy

Literatura

• Anna Łuka 80 lat Muzeum w Jarosławiu (1925-2005), Jarosław 2005
• Krystyna Kieferling, Zofia Kostka-Bieńkowska 90 lat muzeum w Jarosławiu, Jarosław 2015
• Zdzisław Paszyński W kręgu doktora Kazimierza Gottfrieda, Jarosław 2013