Lejkówka łuseczkowata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

Infundibulicybe

Gatunek

lejkówka łuseczkowata

Nazwa systematyczna
Infundibulicybe squamulosa (Pers.) Harmaja
Ann. bot. fenn. 40(3): 217 (2003)

Lejkówka łuseczkowata (Infundibulicybe squamulosa (Pers.) Harmaja) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Agaricus squamulosus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu Harri Harmaja w 2003 r.[1] Ma 10 synonimów. Niektóre z nich:

  • Clitocybe squamulosa (Pers.) P. Kumm. 1871
  • Infundibulicybe sinopicoides (Peck) Harmaja 2003[2].

Franciszek Błoński w 1888 r. nadał mu polską nazwę bedłka łuseczkowata, Stanisław Chełchowski w 1898 r. zmienił ją na lejkówka łuseczkowata[3]. Obydwie nazwy są niespójne z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–8 cm, u młodych okazów łukowaty, potem wklęsły, na koniec lejkowaty, bez garbu, cienki, mięsisty. Powierzchnia matowa, cynamonowoczerwona do orzechowobrązowej, początkowo pokryta ciemniejszymi łuseczkami, u starszych okazów naga. Brzeg pofalowany i przeważnie nieprążkowany[4].

Blaszki

Zbiegające, średnio gęste, u młodych okazów białawe, później kremowe, na koniec brązowawe[4].

Trzon

Wysokość 2–6 cm, walcowaty z nieco rozszerzoną podstawą, pusty. Powierzchnia tej samej barwy co kapelusz, podłużnie włóknista[4].

Miąższ

Białawy. Zapach i smak mączny[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 5–10 × 3–5 µm, migdałowate lub elipsoidalne, gładkie, nieamyloidalne, w KOH szkliste. Podstawki 28–34 × 4–6 µm, maczugowate, 4-sterygmowe. Cystyd brak.Strzępki w skórce rosną pionowo skupiskami w kierunku środka kapelusza, mają szerokość 4–8 µm, są gładkie lub inkrustowane, z cylindrycznymi końcami o zaokrąglonych wierzchołkach. W KOH są szkliste do pomarańczowobrązowych. Na strzępkach są sprzążki[5].

Gatunki podobne

Lejkówka czerwonawa (Bonomyces sinopicus) odróżnia się niełuseczkowatym kapeluszem, ponadto siedliskiem (często występuje na wypaleniskach). Lejkówka karbowana (Clitocybe costata) ma również kapelusz bez łusek, ale o żłobionym brzegu, ponadto ma zapach i smak gorzkich migdałów. Lejkówka żółtobrązowa (Infundibulicybe gibba) ma brodawkowaty garb na kapeluszu i trzon jaśniejszy od kapelusza[4].

Występowanie i siedlisko

Lejkówka szaroblaszkowa występuje w Ameryce Północnej, Europie i azjatyckiej części Rosji. Najwięcej stanowisk podano na Półwyspie Skandynawskim[6]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 6 stanowisk z uwagą, że rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[3].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w różnego typu lasach, zwłaszcza pod jodłami, ale także na łąkach wśród traw i mchów. Owocniki tworzy zwykle od maja do października[3].

Według W. Wojewody jest grzybem jadalnym[3], według atlasu grzybów jest grzybem niejadalnym[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-22] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-22] (ang.).
  3. 1 2 3 4 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. ↑ Michael Kuo, Infundibulicybe squamulosa [online], Mushroom EXpert [dostęp 2022-12-22] (ang.).
  6. ↑ Występowanie Infundibulicybe squamulosa na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-12-22] (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.