Krajanów
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jerzego w Krajanowie
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Nowa Ruda

Liczba ludności (III 2011)

120[1]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-400[2]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0854297

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowa Ruda, po lewej znajduje się punkt z opisem „Krajanów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Krajanów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Krajanów”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Krajanów”
Ziemia50°36′02″N 16°26′30″E/50,600556 16,441667[3]

Krajanów (niem. Krainsdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Położenie geograficzne

Krajanów leży w północnej części Wzgórz Włodzickich, na pograniczu z Górami Suchymi w Sudetach Środkowych, w górnym biegu Marcowskiego Potoku[4].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Krajanów[5][6]
SIMCNazwaRodzaj
0854305Bytkowiceprzysiółek
Festiwal Góry Literatury
Olga Tokarczuk, Festiwal Góry Literatury, Krajanów
Zbigniew Kruszyński i Justyna Czechowska, Festiwal Góry Literatury
Jacek Dehnel i Karol Maliszewski, Festiwal Góry Literatury
Jacek Dehnel, Krajanów
Ireneusz Grin, Krajanów
Tablica na szlaku „Literackie Wędrówki”
Galeria: Pomniki, ruina
Krajanów. Napis na pomniku ofiar wojny francusko-pruskiej
Krajanów. Pomnik ofiar wojny francusko-pruskiej
Krajanów. Krzyż na pomniku ofiar wojny francusko-pruskiej
Krajanów. Pomnik ofiar katastrofy górniczej
Krajanów. Ruiny baszty przy zespole dworskim
Krajanów. Ruiny baszty przy zespole dworskim

Historia

Pierwsza wzmianka o Krajanowie pochodzi z 1353 roku, w 1423 roku było tu wolne sędziostwo[4]. W 1631 roku Krajanów opisano jako dużą osadę z kościołem, w 1748 roku w miejscowości był młyn wodny, 97 gospodarstw i 21 rzemieślników[4]. W 1840 roku były 102 budynki, w tym: kościół, szkoła katolicka, dwa folwarki i młyn wodny, we wsi nadal istniało wolne sędziostwo[4]. Działało też 57 warsztatów bawełnianych i 20 lnianych, a więc większość mieszkańców trudniła się tkactwem[4]. W 1870 roku był w Krajanowie dwór i karczma, od połowy XIX wieku miejscowość zaczęła się wyludniać[4]. Po 1945 roku wieś została zasiedlona grupą górali podhalańskich, którzy początkowo kultywowali swoje tradycje i folklor[4]. Z czasem tradycje te jednak zanikły, a miejscowość stopniowo wyludniała się[4].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[7]:

Inne zabytki:

  • przykościelny cmentarz ze starymi nagrobkami,
  • dwór (nieistniejący), pozostały ruiny kamiennej baszty, ogrodzenia, budynek gospodarczy – dawna stajnia pałacowa, obecnie dom nr 39[8].

Kultura

W ramach II Festiwalu Góry Literatury 16.07.2016 r. został otwarty szlak pod nazwą Literackie wędrówki z domu dziennego do domu nocnego i odbyły się spotkania z pisarzami: Zbigniewem Kruszyńskim, z którym rozmawiała Justyna Czechowska, z Jackiem Dehnelem prowadzone przez Karola Maliszewskiego oraz z Piotrem Tarczyńskim i J. Dehnelem, współautorami książki Tajemnica domu Helclów, z którymi dyskutował Ireneusz Grin[9].

Osoby związane z Krajanowem

W miejscowości okresowo mieszka Olga Tokarczuk, pisarka, laureatka Literackiej Nagrody Nobla za 2018 r.

Przypisy

  1. ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 528 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 61100
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-Bis, 1994, s. 209–213. ISBN 83-85773-12-6.
  5. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  7. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 78. [dostęp 2012-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  8. ↑ Krajanów.
  9. ↑ Magda Piekarska: Modzelewski, Sosnowski, Dehnel... Rusza festiwal „Góry literatury”. wroclaw.wyborcza.pl, 13 lipca 2016. [dostęp 2016-07-22].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.