Kobielatkowate
Anthribidae
Billberg, 1820
Ilustracja
Platystomos albinus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

Cucujiformia

(bez rangi) Phytophaga
Nadrodzina

ryjkowce

Rodzina

kobielatkowate

Apolecta externa
Choragus sheppardi
Urodon rufipes

Kobielatkowate (Anthribidae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny ryjkowców. Obejmuje około 3 tysiące gatunków. Dorosłe charakteryzują: wyraźnie oddzielona warga górna oraz pokrywy odsłaniające przynajmniej część pygidium. Larwy najczęściej żerują na grzybach rozkładających drewno, niektóre są częściowo drapieżne.

Opis

Imago

Należą tu chrząszcze od małych do umiarkowanej wielkości[1], w faunie środkowoeuropejskiej od 1,5 do 16 mm[2]. Ciało jest umiarkowanie wydłużone do owalnego, w różnym stopniu wypukłe, krępe czy walcowate[1]. Głowa w różnym stopniu wydłużona w mniej lub więcej spłaszczony ryjek (rostrum)[2]. Jako jedne z niewielu ryjkowców mają wargę górną wyraźnie oddzieloną od nadustkowej części ryjka szwem[1]. Wcięcie gardzielowe tak szerokie, że obejmuje całą dolną stronę ryjka. Czułki proste, zwykle zakończone trójczłonową buławką[2]. Silne żuwaczki są mniej lub więcej sierpowate[2][1]. Przedplecze ma kształt dzwonowaty lub stożkowaty[2]. Pokrywy podługowate do szerokich, nigdy nie zakrywające całego pygidium, najczęściej o bokach równoległych[2][1]. Przednie i środkowe biodra kuliste, tylne zaś owalne. Panewki przednich bioder zamknięte[2]. Niektóre gatunki mają tylne uda nieco pogrubione, co umożliwia im wykonywanie krótkich skoków[1].

Poczwarka

Poczwarki odznaczają się wydłużonym, z przodu szeroko i równo ściętym ryjkiem[2]. Czułki wyrastają pod kątem prostym do ryjka. Szczecinki są zwykle delikatne[1].

Larwa

Larwy są beznogie lub mają jedno- bądź dwuczłonowe odnóża tułowiowe[2]. Ich ciało jest zwykle C-kształtnie wygięte[1], żółtawe z ciemniejszą głową. Warga górna zaokrąglona na przedniej krawędzi[2]. Czułki jednoczłonowe, drobne, stożkowate albo jeszcze silniej zredukowane[1][2]. Szew ciemieniowy rozwidlony z przodu[2]. W podgębiu występuje zwykle środkowa sklerotyzacja, przyczepiona brzusznie do przełyku i biorąca wraz z silnymi żuwaczkami udział w miażdżeniu pokarmu. Jeżeli tej sklerotyzacji brak, to wówczas przedżołądek jest od wewnątrz uzbrojony[1]. Odwłok dziesięciosegmentowy, ale ostatni segment zredukowany tak, że widocznych jest tylko dziewięć[2].

Biologia i ekologia

Większość gatunków jest mycetoksylofagiczna, tj. odżywia się grzybami rozkładającymi drewno[1]. Larwy zwykle rozwijają się w więdnących lub gnijących częściach roślin. Niektóre gatunki przechodzą rozwój wewnątrz nasion. Część gatunków żeruje na mszycach lub czerwcach[2].

Rozprzestrzenienie

Rodzina kosmopolityczna[2]. W Polsce występują 22 gatunki[3] (zobacz też: kobielatkowate Polski).

Systematyka

Należy tu około 3 tysięcy opisanych gatunków[2], zgrupowanych w 3 podrodzinach[4]:

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Hans Gønget: The Nemonychidae, Anthribidae and Attelabidae (Coleoptera) of Northern Europe. Leiden, Boston: Brill, 2003, s. 31-34, seria: Fauna Entomologica Scandinavica.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Zdzisław Cmoluch: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 95 Kobielatkowate – Anthribidae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1989.
  3. ↑ J.Kurzawa, M.Przewoźny: Wykaz chrząszczy Polski On-Line. entomo.pl, 2005-2016. [dostęp 2016-02-23].
  4. ↑ Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1-972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.