sanktuarium | |||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||
Patriarchat |
Ormiański Patriarchat Jerozolimy, | ||||||||||||||||||
Wezwanie |
Grobu Najświętszej Marii Panny | ||||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
15/28 sierpnia | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Jerozolimy | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Izraela | |||||||||||||||||||
31°46′48″N 35°14′23″E/31,780000 35,239722 |
Kościół Grobu Najświętszej Marii Panny[1] – świątynia chrześcijańska zlokalizowana w dolinie Cedronu między Wzgórzem Świątynnym a Górą Oliwną w Jerozolimie. Zgodnie z tradycją w kościele tym znajduje się grób Marii z Nazaretu, matki Jezusa[2][3]. Kościół jest wspólnie administrowany przez kilka wspólnot chrześcijańskich. Relacje między wspólnotami reguluje wywodząca się z czasów Imperium Osmańskiego zasada Status Quo[4].
Podziemnym kościołem Grobu Matki Bożej opiekują się mnisi greccy (prawosławni z Patriarchatu Jerozolimskiego) i ormiańscy. Jak podaje apokryf Transitus Mariae, to właśnie z tego miejsca Maryja Matka Jezusa została z duszą i ciałem wzięta do nieba. Miejsce było czczone przez judeochrześcijan już w II w. Zwolennikiem uznania lokalizacji grobu w dolinie Cedronu był jerozolimski biskup Juwenalis. W IV w. powstała pierwsza świątynia poświęcona Matce Bożej. Najprawdopodobniej została zniszczona przez Persów w 614 roku. Arkulf z Perigeux relacjonował w 670 roku, że była to świątynia dwupoziomowa. Na jej dolnej kondygnacji znajdował się pusty skalny grób, w którym po śmierci była pochowana Maryja. Z relacji wynika więc, że w drugiej połowie VII wieku świątynia była już odbudowana. W 1009 roku, po zdobyciu Jerozolimy przez Fatymidów, kalif Al-Hakim rozkazał zniszczyć świątynię, więc krzyżowcy zastali kościół górny w ruinie. W latach 1112-1130 benedyktyni wznieśli ponad Grobem Marii nowy kościół wraz z przyległym klasztorem nazywanym „opactwem Matki Boskiej w Dolinie Jozafata”. Zburzył go w 1187 roku Saladyn, oszczędzając kryptę ze względu na cześć jaką żywił dla „błogosławionej Matki proroka Jezusa”. We wnętrzu krypty znajduje się m.in. sarkofag Melisandy, matki króla jerozolimskiego Baldwina III z czasów wypraw krzyżowych[2][3], która została tu pochowana w 1161 roku[3].
- Schody wiodące na dolny poziom świątyni
- Wejście do grobowca
- Grobowiec
- Wnętrze grobu
- Sarkofag Melisandy z Jerozolimy
Przypisy
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Nazewnictwo Geograficzne Świata – Protokół XCVII. posiedzenia Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Geodezji i Kartografii, 2017, s. 3.
- 1 2 Jerome Murphy-O'Connor: Przewodnik po Ziemi Świętej (tłum. Marek Burdajewicz). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio, 2001, s. 408. ISBN 978-83-7492-107-7.
- 1 2 3 Adam Dylewski: Izrael. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2008, s. 366, seria: Praktyczny Przewodnik. ISBN 978-83-7513-129-1.
- ↑ Kustodia Ziemi Świętej: Status Quo. www.custodia.org. [dostęp 2013-12-14]. (ang.).