Wygląd zewnętrzny

Bryła kaplicy oraz jej zewnętrzna forma jest kopią kaplicy Zygmuntowskiej. Budowlę – przykrytą kopułą z latarnią, podtrzymywaną na ośmiobocznym bębnie, ustawionym na kwadratowym rzucie – wymurowano z ciosów. Elewacja składa się z wysokiego cokołu, na którym znajdują się żłobkowane pilastry toskańskie. Na nich wspiera się belkowanie. Przestrzeń pomiędzy pilastrami podzielono na trzy kwatery, które wypełniają tablice w formie rombu (kwatery górne i dolne) oraz uszatego prostokąta z wypisanymi dedykacjami (kwatery środkowe). W tym układzie wyjątek stanowi elewacja południowa, gdzie w górnej kwaterze środkowego pola między pilastrami widnieje kartusz z herbami (kolejno od zewnątrz) Polski i Litwy, Szwecji i rodu Wazów, okolony łańcuchem orderu Złotego Runa, zwieńczony koroną (typ corona clausa). Na cokolikach w górnych narożnikach stoją figury św. Zygmunta (narożnik południowo-zachodni) i św. Władysława (narożnik południowo-wschodni). W narożnikach tamburu znajdują się kanelowane pilastry jońskie. Pole pomiędzy nimi wypełniają koliste okna. W tej części architektonicznej dekoracja płaskorzeźbna przedstawiająca motywy główek anielskich, smoków oraz kwiatony i skrzyżowane tarcze. Kopułę pokrywa blacha miedziana. Na niej wznosi się ośmioboczna latarnia z pilastrami, a całość zamyka kopułka z krzyżem.

Wnętrze

Do wnętrza kaplicy prowadzi, znajdujący się w południowej nawie bocznej, barokowy portal ujęty w kolumny korynckie, podpierające belkowanie i nasadę. Nad otworem wejściowym widnieje kartusz z godłem Polski i herbem Wazów, zwieńczony koroną, którą unoszą dwa anioły. Napis w kluczu archiwolty brzmi: Capella nova Regia Psalteristarum Immaculatee Conceptions B.V. Mariae. W odrzwiach umieszczono ażurowe kraty z brązu. Odlane zostały w Gdańsku przez Michała Weinholda w 1673 r. Półkolisty przyczółek podwoji ukazuje wplecione w liście akantu aniołki. Jeden z nich trzyma wpisany w trójkąt napis TRINITAS, oznaczający Trójce Świętą, natomiast drugi unosi koło z napisem AETERNITAS, czyli „wieczność”. Pomiędzy nimi, w kartuszu ujętym łańcuchem orderu Złotego Runa, znajdują się herby Polski, Litwy, Szwecji, Gotlandii i Wazów. Niżej na podtrzymywanej przez dwa aniołki karcie widnieje napis: IOANES CASIMIRUS D[ei] G[ratia] REX POL[oniae] MAG[nus] DUX LITH[uniae] RUS[siae] PRUS[siae] MAS[oviae] SAM[ogitiae] LIV[oniae] SMOL[ensciae], CZER[nichoviae] NEC NON SVEC[orum] GOTT[orum] VAND[alorum] Q[ue] HAEREDITARIUS REX (Jan Kazimierz, z Bożej łaski król Polski, wielki książę Litewski, Ruski, Pruski, Mazowiecki, Żmudzki, Inflancki, Smoleński, Czernihowski oraz dziedziczny król Szwedów, Gotów i Wandalów). Na wyższych kwaterach drzwi umieszczono na tle splotów liści akantu bawiące się aniołki. W lewym polu jeden z nich depcze insygnia, leżącą na poduszce, a jednocześnie puszcza bańki mydlane. Dwa kolejne unoszą banderolę z napisem MEMENTO MORI oraz palmę (symbol nieśmiertelności) i płonącą pochodnie (symbol wiecznego życia). W dolnym rogu prawej kwatery górnej mieści się czaszka, z której oczodołów pełzną węże. Na niej ustawiona jest klepsydra ze skrzydłami. Poniżej znajduje się otwarta księga z napisem: STATOTUM EST HOMINIBUS SEMEL MORI. W dolne pola wypełniają dwa szkielety, depczące atrybuty władzy, wplecione w liście akantu. Jeden z nich rozrywa koronę, a drugi unosi dwie czaszki. W połowie pól widnieje napis: OMNIA AEQUAT. Po drugiej stronie krat, na poziomej belce, znajduje się splot liści akantu z napisem MICHAEL WEINHOLD GEDANENSIS FECIT GEDANI ANNO 1673. Ponadto w tympanonie umiejscowiony jest analogiczny herb z napisem ANNO DOMINI MDCLXXIII EPISCOPATU TRZEBNICIANO.

Wnętrze obiektu wyłożone jest marmurem dębnickim i kieleckim. Posadzkę wykonano również z marmuru. W narożach dolnej części ścian znajdują się jedno- i dwustronne pilastry jońskie, którymi podzielono także każdą ze ścian na pola. Obramione archiwoltami ściany tarczowe wypełniają stiukowe girlandy owocowe, umieszczone w środkowym występie, ujętym wolutami po bokach. W części dolnej, w środkowym polu ściany wschodniej wznosi się wczesnobarokowy drewniany ołtarz, którego mensę przykrywa marmurowe antepedium. W ołtarzu obraz Wniebowzięcie Matki Boskiej, a po jego bokach, w zamkniętych złoconą konchą niszach nakrytych segmentowanym naczółkiem, stoją figury aniołów. W niszach części wschodnich przy ścianie północnej i południowej stoją natomiast drewniane posągi Męstwa i Roztropności – symbol cnoty idealnych władców. Przyozdobiono je wyrzeźbionymi w alabastrze draperiami z pękami owoców, główkami putt oraz ornamentem małżowinowo-chrząstkowym.

Pozostałe pola ściany południowej i zachodniej zapełniono w dwóch sferach marmurowymi w ramach z brązu, epitafiami: Zygmunta III i Jana Alberta, Władysława IV i Karola Ferdynanda, Jana Kazimierza i Aleksandra Karola. W zachodnim polu ściany północnej znajduje się wejście, a nad nim tablica, poświęcona bpowi Janie Prandocie, na niej napis: OSSA VENERABILIS SERVI DEI IOANNIS PRANDOTHAE EPISCOPI CRACOVIENSIS. W pendentywach umieszczono płaskorzeźby, przedstawiające czterech ewangelistów. W obramionym marmurowymi gzymsami bębnie znajdują się owalne pola, również otoczone marmurową ramą. Wypełniają je pięć okien oraz trzy malowidła, wyobrażające sceny Zwiastowanie, Chrystus w Ogrojcu i Wniebowzięcie. Między nimi ustawiono na postumentach rzeźbione aniołki podtrzymujące kwiatową girlandę, która wisi nad wspomnianymi polami. Dzielące kopułę na cztery części grunty zdobią stiukowe arabeski z aniołkami oraz ich uskrzydlonymi główkami, a także girlandami kwiatowymi. W polach między gruntami malowane sceny: Ofiarowanie Marii w świątyni, Zaślubiny, Nawiedzenie i Oczyszczenie, ozdobione ornamentem małżowinowo-chrząstkowym. W latarni przedstawiono wirująca rozetę.