Kaplica Mariacka na Wawelu
A7 (nr rej. Wzgórza Wawelskiego)
Ilustracja
Widok kaplicy od zewnątrz
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie

Wezwanie

Narodzenia Najświętszej Maryi Panny

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica Mariacka na Wawelu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kaplica Mariacka na Wawelu”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica Mariacka na Wawelu”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica Mariacka na Wawelu”
Ziemia50°03′16,99″N 19°56′09,33″E/50,054719 19,935925

Kaplica Mariacka na Wawelu zwana także kaplicą Batorego, kaplicą Mansjonarską lub kaplicą Cyborialną – kaplica pw. Narodzenia NMP, znajdująca się w katedrze na Wawelu w Krakowie. Kaplica jest położona na osi katedry, za prezbiterium.

Pierwsza gotycka kaplica zbudowana została około lat 1380-1390 z fundacji biskupa Jana Radlicy[1]. Z około 1400 roku, a więc czasów panowania Władysława Jagiełły, pochodzą fragmenty ruskich malowideł (zachowały się po obu stronach kaplicy - w aneksach ze schodami, prowadzącymi na galerię)[1].

Kaplica w latach 1594-1595 przebudowana została z polecenia Anny Jagiellonki na kaplicę grobową jej męża, króla Stefana Batorego. Powtórnie przebudowana została w połowie wieku XVII przez kanonika Wojciecha Serebryskiego, sekretarza królewskiego, o czym informuje napis na drzwiach wejściowych. Podczas tej przebudowy ściany zostały pokryte czarnymi, marmurowymi okładzinami, dodano też marmurowe stalle, portale wejściowe oraz hebanowe cyborium. W wieku XVII ustawiono w kaplicy wczesnobarokową emporę, z którą łączy się przejście do zamku królewskiego[1].

W 1945 roku została uszkodzona na skutek zrzucenia bomby przez lotnictwo radzieckie. Po zakończeniu wojny została odnowiona w latach 1946-1951.

Sklepienie gotyckie trójpodporowe ozdobione zostało zapewne w r. 1594 późnorenesansową polichromią sławiącą Batorego przez malarza Kaspra Kurcza (odnowioną w latach 1947-1950 przez R. Kozłowskiego). Na framugach okiennych zachowały się resztki starszych, gotyckich malowideł z przełomu w. XIV i XV, fundacji Władysława Jagiełły. Architekt Santi Gucci, przebudowując kaplicę na królewskie mauzoleum Batorego umieścił naprzeciwko ołtarza ławę królewską, włączywszy do niej przedpiersie stalli królewskiej z kaplicy Zygmuntowskiej i budując przy ścianie północnej okazały nagrobek Batorego (zm. 1586) z piaskowca, marmuru i alabastru. W narożu cokołu nagrobka widnieje napis upamiętniający miejsce pochowania Elżbiety z Pilicy Granowskiej (zm. 1420), trzeciej żony Władysława Jagiełły.

W barokowym ołtarzu znajduje się tabernakulum w kształcie kopułowej świątyńki z lat 1647-1650. Wśród naściennych płyt nagrobnych marmurowa tablica Wojciecha Serebryskiego (zm. 1649).

Przypisy

  1. 1 2 3 Redakcja, Barok w marmurach [online], Dziennik Polski, 18 lutego 2005 [dostęp 2023-02-08] (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.