Jan Zigmund
Data i miejsce urodzenia

20 maja 1902
Monasterzyska

Data i miejsce śmierci

17 sierpnia 1970
Komańcza lub Sanok

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki

Zawód, zajęcie

lekarz

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Wydział

Collegium Medicum

Stanowisko

dyrektor szpitala

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal 10-lecia Polski Ludowej
Odznaka Grunwaldzka

Jan Zigmund ps. „Zdrowie” (ur. 20 maja 1902 w Monasterzyskach, zm. 17 sierpnia 1970 w Komańczy lub w Sanoku) – doktor wszech nauk lekarskich, chirurg, dyrektor pierwszego szpitala w Sanoku i inicjator budowy nowej placówki w tym mieście (obecnie Szpital Specjalistyczny w Sanoku). Podczas II wojny światowej żołnierz ZWZ – Armii Krajowej.

Życiorys

Tablica upamiętniająca w Sanoku
Ulica Jana Zigmunda w Sanoku
Grobowiec Jana Zigmunda

Jan Zigmund 20 maja 1902 w Monasterzyskach[1]. Był synem Juliana i Antoniny z domu Ślęzak (1875-1964)[1][2]. Ukończył Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie. Od 1920 studiował na Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1928 uzyskał tytuł doktora[3] wszech nauk lekarskich.

Podczas studiów był zatrudniony w laboratorium analitycznym Szpitala św. Łazarza w Krakowie. Funkcjonował w Bratniej Pomocy Medyków i komitecie budowy Domu Medyków. Uzyskał specjalizację z chirurgii. Jako lekarz pracował w Rybniku, Cieszynie (prymariusz oddziału chirurgicznego) i Krakowie (prymariusz oddziału chirurgicznego Szpitala im. G. Narutowicza).

Po wybuchu II wojny światowej w okresie okupacji niemieckiej nadal przebywał i pracował w Krakowie; został żołnierzem w Związku Walki Zbrojnej, a po przekształceniu także w Armię Krajową. Działał pod pseudonimem „Zdrowie” w Zgrupowaniu „Żelbet”, w tym czasie pełnił służbę jako lekarz dla rannych i chorych żołnierzy oraz ich rodzin, szkolił grupy sanitarne w województwie krakowskim i kieleckim. Po zakończeniu wojny pracował w Cieszynie (dyrektor szpitala na Zaolziu), Ząbkowicach Śląskich, Nowym Sączu, Dzierżoniowie i Krakowie. W 1948 został dyrektorem Szpitala Powiatowego przy ul. Stanisława Konarskiego w Sanoku (jego poprzednikiem był Stanisław Domański). Pełniąc tę funkcję rozwijał działania remontowe budynku, zaopatrzenie w sprzęt (w tym aparat rentgenowski), a także tworzył plan dalszego rozwoju placówki mieście. Organizował tworzenie lecznictwa otwartego, angażował się w sprowadzanie personelu medycznego na tereny okoliczne. Był inicjatorem powstania nowej siedziby sanockiego szpitala przy ulicy 800-lecia 26 w Sanoku[3], zawiązał Społeczny Komitet Szpitalny. Budowa trwała od 1954 do 1964. W nowej siedzibie pozostawał dyrektorem Szpitala Powiatowego[3]. W nowej siedzibie szpitala Jan Zigmund został także ordynatorem oddziału chirurgicznego od 1955 do 1970[3][4][5]. Po roku urzędowania na stanowisku dyrektora nowej placówki Jan Zigmund został zwolniony i przeniesiony w stan spoczynku. W Sanoku był inicjatorem założenia powołanego 13 listopada 1955 kole terenowego Polskiego Towarzystwa Lekarskiego[6]. Był wieloletnim przewodniczącym zarządu PTL w Sanoku[3]. Należał do koła w Sanoku ZBoWiD[7].

Jego żoną została 1 marca 1930 Wanda Zofia Ochęduszko[8] (zm. 1984). Po przeprowadzce do Sanoka Jan Zigmund do końca życia zamieszkał w kamienicy przy ul. Jarosława Dąbrowskiego 10[1][9], zajmując pięciopokojowe mieszkanie[10]. Zmarł nagle na zawał serca 17 sierpnia 1970[1][11] w klasztorze Nazaretanek Komańczy[12] lub w Sanoku[1][13][14]. Uroczystości żałobne odbyły się 20 sierpnia 1970 na cmentarzu Centralnym w Sanoku[1]. Jan Zigmund został pochowany 21 sierpnia 1970 w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim[12][15] (pas 13).

Upamiętnienie

W kwietniu 1979 na ścianie budynku szpitala przy ulicy 800-lecia 26, pod arkadowymi podcieniami wjazdowymi, została odsłonięta tablica upamiętniająca dra Jana Zigmunda[16][17]. Treść inskrypcji: Społecznym inicjatorom budowy szpitala sanockiego pod przewodnictwem dr Jana Zigmunda w uznaniu ich zasług społeczeństwo Sanoka 04.1979 r. Projektantką tablicy była Barbara Bandurka[18].

Nieopodal nowej siedziby sanockiego szpitala w dzielnicy Zatorze została ustanowiona ulica nazwana imieniem dra Jana Zigmunda[19].

Odznaczenia

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 133 (poz. 55).
  2. ↑ Kondolencje. „Nowiny”, s. 5, Nr 237 z 6 października 1964.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Jan Zigmund. Nekrolog. „Nowiny”, s. 2, Nr 229 z 20 sierpnia 1970.
  4. ↑ Zygmunt Żyłka: Moje wspomnienia z pracy lekarskiej w szpitalu w Sanoku w latach 1964-1999. W: Edward Zając: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485-2009. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2010, s. 80. ISBN 978-83-923106-8-6.
  5. ↑ Jan Zigmund. Kondolencje. „Nowiny”, s. 2, Nr 231 z 22 sierpnia 1970.
  6. ↑ Józef Ząbkiewicz. 30 lat Koła PTL. Lekarskie sympozjum. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, 3, Nr 17 (344) z 10-20 czerwca 1985. Sanocka Fabryka Autobusów.
  7. ↑ Komitet Organizacyjny Fundacji Sztandaru. Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Zarząd Koła w Sanoku. 1986, s. 107.
  8. ↑ Podziękowanie. „Nowiny”, s. 2, Nr 266 z 26 sierpnia 1970.
  9. ↑ Borys Łapiszczak: Sanok w Galicji i Lodomerii (Judaika) na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. XII. Sanok: Poligrafia, 2009, s. 44. ISBN 83-918650-6-1.
  10. ↑ Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 31.
  11. ↑ Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 144.
  12. 1 2 Jan Kordela: Wspomnienie moje ze spotkań z dr Janem Zigmundem. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 320. ISBN 987-83-934513-1-9.
  13. ↑ Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sygn. 133/55.
  14. ↑ Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Część druga. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2000, s. 125. ISBN 83-909787-0-9.
  15. ↑ Jan Zigmund. Nekrolog. „Dziennik Polski”, s. 2, Nr 198 z 21 sierpnia 1970.
  16. ↑ Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 953.
  17. ↑ Dla uczczenia pamięci twórców sanockiego szpitala. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 6, Nr 16 (145) z 1-10 czerwca 1979. Sanocka Fabryka Autobusów.
  18. ↑ Franciszek Oberc, Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka, Sanok 1998, s. 25.
  19. ↑ Wykaz nazw ulic miasta Sanoka. sanok.pl, 13 stycznia 2012. [dostęp 2014-05-10].
  20. 1 2 Deklaracje ↓, s. 92.
  21. 1 2 3 4 Deklaracje ↓, s. 94.
  22. ↑ M.P. z 1955 r. nr 125, poz. 1624.

Bibliografia

  • Jan Zigmund. Nekrolog. „Dziennik Polski”, s. 2, Nr 198 z 21 sierpnia 1970. 
  • Edward Zając. Oddać się szpitalowi. „Gazeta Bieszczadzka”, s. 8, Nr 2 z 1999. 
  • Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Część druga. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2000, s. 120-125. ISBN 83-909787-0-9.
  • Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 77-86. ISBN 987-83-934513-1-9.
  • Jan Kordela: Wspomnienie moje ze spotkań z dr Janem Zigmundem. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 320. ISBN 987-83-934513-1-9.
  • Edward Zając, Jadwiga Wrótniak, Szpital Powszechny w Sanoku [online], Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 88-94, 99-100, 101, 106.
  • Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków zwyczajnych Z Zeńczak-Zygier 1963-1980, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 109). s. 1-166.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.