Hammadydzi, Beni Hammad – berberyjska dynastia, która rządziła obszarem odpowiadającym mniej więcej współczesnej wschodniej Algierii w latach 1007–1152.

Hammadydzi (Beni Hammad) wywodzili się z Kabyli i stanowili odgałęzienie dynastii Zirydów. Należeli do koczowniczej berberskiej grupy etnicznej Zenaga (po arabsku Sanhadża)^[1]. Rządzili obszarem odpowiadającym mniej więcej współczesnej wschodniej Algierii przez około półtora wieku (1008–1152). Wkrótce po dojściu do władzy odrzucili doktrynę ismailizmu Fatymidów i powrócili do sunnizmu malikickiego uznając Abbasydów za prawowitych kalifów. Na krótko udało im się opanować Fez w Maroku w 1038 lub 1039 i w 1062^[1]. Upadek rządów Hammadydów nastąpił, gdy osłabieni przez wtargnięcie arabskich Beduinów z plemion Banu Hilal (Beni Hilal), zostali zniszczeni przez Almohadów^[2].

Pierwszą stolicą Hammadydów było El Kalaa (El Kalaa Beni Hammad) wybudowane na początku XI wieku w górach Hodna (Dżebel Maadid). Następnie w 1090 przenieśli swoją stolicę do nadmorskiej Bidżaji pod wpływem zagrożenia ze strony przez Beduinów Banu Hilal^[3].

Władcy Hammadydów

• Hammad ibn Buluggin, 1007-1028
• al-Kaid ibn Hammad, 1028-1045
• Muhsin ibn Kaid, 1045-1046
• Buluggin ibn Muhammad ibn Hammad, 1046-1062
• an-Nasir ibn Alnas ibn Hammad, 1062-1088
• al-Mansur ibn Nasir, 1088-1105
• Badis ibn Mansur, 1105
• Abd al-Aziz ibn Mansur, 1105-1121
• Jahja ibn Abd al-Aziz, 1121-1152

Przypisy

Bibliografia

• Franciszek Bocheński: Hammadydzi. W: Mały słownik kultury świata arabskiego. pod red. Józefa Bielawskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1971, s. 188.
• Andrzej Dziubiński: Historia Maroka. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich — Wydawnictwo, 1983. ISBN 83-04-01304-5.