Grań Baszt, widok z Osterwy

Grań Baszt widziana z przełęczy Waga

Widok z Rysów

Widok z Doliny Mięguszowieckiej

Grań Baszt od strony Doliny Młynickiej, znad Capiego Stawu

Widok ze Skrajnego Soliska

Grań Baszt (słow. hrebeň Bášt, niem. Basteigrat, węg. Bástya-gerinc^[1]) – boczna, ok. 5-kilometrowa grań tatrzańska, położona na terenie Słowacji. W wierzchołku Hlińskiej Turni (Hlinská veža) odchodzi od głównej grani odnogi Krywania w kierunku południowo-wschodnim do Szczyrbskiego Jeziora (Štrbské pleso). Grań rozdziela od siebie doliny: Młynicką (Mlynická dolina) i Mięguszowiecką (Mengusovská dolina). W kolejności od północy na południe w Grani Baszt znajdują się następujące szczyty, turnie i przełęcze^[2][3]:

• Basztowa Przełęcz (Baštové sedlo, 2274 m), oddzielająca grań od Hlińskiej Turni,
• Wielka Capia Turnia pn.-zach. (Veľká Capia veža, 2333 m),
• Wyżnia Capia Przełączka (Vyšná capia štrbina, 2325 m),
• Wielka Capia Turnia pd.-wsch. (2330 m),
• Capia Przełączka (Capia štrbina, 2295 m),
• Mała Capia Turnia (Malá Capia veža, 2322 m),
• Capi Karb (2299 m),
• Capi Róg (2306 m),
• Wyżnia Basztowa Przełęcz (Vyšné Baštové sedlo, 2293 m),
• Zadnia Baszta (Zadná bašta, 2364 m),
• Diabla Przełęcz (Diablovo sedlo, 2319 m),
• Diabla Turnia (Zlatinská veža, 2356 m),
• Diabla Przełęcz Wyżnia (Zlatinská štrbina, 2343 m),
• Diablowina (Diablovina, 2379 m),
• Piekielnikowa Przełączka (Pekelníkova štrbina, 2353 m),
• Piekielnikowa Turnia (Pekelník, 2370 m),
• Czarcia Szczerbina (Čertova štrbina, 2341 m),
• Czarci Róg (Čertov hrb, 2350 m),
• Szatania Przełęcz (Satanovo sedlo, 2323 m),
• Szatan pn. (Satan), najwyższy szczyt grani o wysokości 2422 m,
• Szatania Szczerbina (Satanova štrbina, 2411 m),
• Szatan pd. (2422 m),
• Szatanie Wrótka (2383 m),
• Szatania Turnia (2390 m),
• Niżnie Szatanie Wrótka (2364 m),
• Szatania Kopka (2373 m),
• Szatani Karb (Satanov zárez, 2362 m),
• Szatania Turniczka (Satanova vežička, 2373 m)
• Przełęcz nad Czerwonym Żlebem (Sedlo nad Červeným žľabom, 2324 m),
• Pośrednia Baszta (Predná bašta, 2374 m),
• Przełęcz nad Szerokim Żlebem (Sedlo nad Širokým žľabom, 2206 m),
• Mała Baszta (Malá bašta, 2287 m),
• Przełęcz nad Skokiem (Sedlo nad Skokom, 2176 m),
• Skrajna Baszta (Patria, 2203 m),
• Basztowa Przehyba (Priehyba v Patrii),
• Złudna Baszta (Plece Patrie, 2007 m),
• Drygant (Drigant, 1487 m), grzbiet kończący grań w pobliżu Szczyrbskiego Jeziora.

W rejonie Grani Baszt występuje duże nasycenie „szatańskiego” nazewnictwa. Oprócz wymienionych powyżej nazw szczytów i przełęczy są też inne przykłady diabelskiego nazewnictwa: Dolinka Szatania, Diabli Żleb, Diabla Zatoka, Diabla Kopa, Szatani Żleb, Szatanie Stawki. Związane jest ono z legendami o ukrytych w Szatanim Żlebie cennych kruszcach^[4]. Powtarzające się zjawisko spadania pojedynczych kamieni, związane ze znaczną kruchością skał, przypisywane było siłom nieczystym, zrzucającym głazy na poszukiwaczy diabelskich skarbów^[4].

Grań Baszt od dawna stanowi naturalną granicę pomiędzy Spiszem i Liptowem. W zboczach Skrajnej Baszty przed 1530 wydobywano podobno rudy miedzi^[5].

Taternictwo

Przez Grań Baszt nie przebiega żaden ze znakowanych szlaków turystycznych. Jest udostępniona do uprawiania taternictwa. Przejście grani z ominięciem Piekielnikowej Turni jest łatwe (trudności nie przekraczają I w skali tatrzańskiej) i zajmuje około 6 godz. Również większość dróg wspinaczkowych przez współczesnych taterników jest oceniana jako łatwa lub średnio trudna^[2].

Pierwsze odnotowane przejścia Grani Baszt:

• od Skrajnej Baszty do Szataniej Przełęczy – Jan Gwalbert Pawlikowski, Maciej Sieczka ok. 1880 r.
• od Szataniej Przełęczy do Hlińskiej Turni – Günter Oskar Dyhrenfurth, Hermann Rumpelt 13 czerwca 1907 r.
• pierwsze przejścia zimowe – od Skrajnej Baszty do Zadniej Baszty – Alfréd Grósz, Zoltán Neupauer 8 lutego 1914 r.; od Hlińskiej Turni do Szatana – Georg Koromzay, Ernst Piovarcsy 4 kwietnia 1927 r.^[6]

Przypisy