Epidermophyton floccosum
Ilustracja
Strzępki i makrokonidia
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Eurotiomycetes

Rząd

Onygenales

Rodzina

Arthrodermataceae

Rodzaj

Epidermophyton

Gatunek

Epidermophyton floccosum

Nazwa systematyczna
Epidermophyton floccosum (Harz) Langeron & Miloch.
Annls Parasit. hum. comp. 8: 495 (1930)

Epidermophyton floccosum (Harz) Langeron & Miloch. – gatunek grzybów należący do klasy Eurotiomycetes[1]. Grzyb mikroskopijny, dermatofit będący jednym z głównych patogenów powodujących u ludzi grzybicę[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Epidermophyton, Arthrodermataceae, Onygenales, Eurotiomycetidae, Eurotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1871 r. Carl Otto Harz w 1791 r., nadając mu nazwę Acrothecium floccosum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Maurice Charles Pierre Langeron i Sima Miloszewić w 1930 r.[1]

Synonimy[3]:

  • Acrothecium floccosum Harz 1871
  • Blastotrichum floccosum (Harz) Berl. & Voglino 1886
  • Dactylium floccosum (Harz) Sartory 1923
  • Epidermophyton clypeiforme L. MacCarthy1925
  • Epidermophyton floccosum var. clypeiforme (L. MacCarthy) C.W. Dodge 1935
  • Epidermophyton floccosum var. nigricans Frágner 1968
  • Epidermophyton floccosum var. pernettii (Castell.) Nann. 1934
  • Epidermophyton pernettii Castell. 1910

Morfologia i rozwój

Jest to grzyb nitkowaty, niezwiązany z glebą i niewymagający żadnych specyficznych warunków podczas hodowli w laboratorium na sztucznych podłożach[4]. Kolonie mają płaską, zamszowatą powierzchnię w kolorze khaki i rosną umiarkowanie szybko, osiągając dojrzałość w ciągu 10 dni[5]. Rewers jest czerwono-brązowy[4]. Kolonie są początkowo płaskie, ale ich środek później staje się podniesiony, a obrzeża zagłębione. Na bogatych podłożach, takich jak agar Sabourauda, kolonie zwykle degenerują się w białe, pleomorficzne kępki w ciągu kilku tygodni, a czasami wydzielają czerwono-brązowy pigment do agaru[6].

E. floccosum ma szkliste, septowane strzępki. Jego charakterystycznymi cechami są gładkie, cienkościenne, maczugowate makrokonidia i brak mikrokonidiów. Makrokonidia powstają pojedynczo lub w skupiskach po 2 lub 3; mają 20–40 μm długości i 7–12 μm szerokości, składają się z 1 do 9 przegród[7]. Wąska podstawa i szeroki, maczugowy wierzchołek makrokonidium wyglądem przypominają ogon bobra[4].

Grzyb rozmnaża się bezpłciowo przez chlamydospory, które są przetrwalnikami. W hodowanych kulturach występują licznie. W kulturze wraz z makrokonidiami powstają również liczne, grubościenne i odporne na temperaturę i wysuszenia artrokonidia. Tworzenie się artrokonidiów pozwala E. floccosum przetrwać przez lata w prysznicach, kąpieliskach, basenach, na ręcznikach, kocach, prześcieradłach, butach i innych ubraniach[4].

Diagnostyka

Objawy kliniczne powodowane przez E. floccosum są na ogół nie do odróżnienia od objawów powodowanych przez inne dermatofity. Wyjątkiem jest grzybica stóp: infekcje z udziałem E. floccosum mogą wykazywać wyraźne łuszczenie się na palcach i podeszwie stopy pacjenta oraz powodować zmiany punktowe w pobliżu. Na niektórych tych zmianach mogą występować brązowawe plamki[5][8]. Rozpoznaje się go badaniem fizykalnym, testami posiewu i metodami biologii molekularnej[9]. Tradycyjnie odróżnia się go za pomocą badań fizykalnych i lampą Wooda. W przeciwieństwie do niektórych gatunków Microsporium, Epidermophyton, a także Trichophyton, nie fluoryzuje w świetle ultrafioletowym lampy Wooda. Kultury Epidermophyton ponadto odróżniają się od innych dermatofitów brakiem mikrokonidiów. Postępy molekularne skróciły czas identyfikacji z 3-4 tygodni do 3–4 dni. Próbki uzyskane z paznokci, włosów i łusek skóry pacjentów mogą zostać poddane reakcji PCR-RFLP, która rozróżnia 12 gatunków dermatofitów na podstawie ich indywidualnych profili enzymów restrykcyjnych, w tym jednego dla E. floccosum. Dostępny jest również protokół PCR w czasie rzeczywistym do specyficznego wykrywania E. floccosum, umożliwiający identyfikację już po 4 godzinach od lizy próbki[5].

Patologia i terapia

Epidermophyton floccosum występuje na całym świecie, ale częściej jest izolowany od pacjentów na obszarach tropikalnych i subtropikalnych[4]. W XX wieku gatunek ten był czwartą najczęstszą przyczyną grzybicy w Ameryce Północnej. Pierwsze odnotowane na większą skalę infekcje grzybicze zostały zgłoszone w armii amerykańskiej w Wietnamie i armii brytyjskiej w Azji Południowo-Wschodniej[8]. E. floccosum jest przyczyną około 20 procent przypadków grzybic w Stanach Zjednoczonych i 44 procent przypadków w Azji, jest również trzecią najczęstszą przyczyna grzybicy stóp na świecie, po Trichophyton mentagrophytes i Trichophyton rubrum[4].

Jest zakaźnym grzybem antropofilnym przenoszącym się z człowieka na człowieka. Dla ludzi jest bardziej zakaźny od pozostałych dermatofitów. Rzadko natomiast infekuje zwierzęta, dlatego doświadczenia z jego hodowlą na zwierzętach są nieskuteczne[4]. U ludzi patogen ten najczęściej wywołuje grzybicę stóp i grzybicę podudzi, rzadziej grzybicę paznokci, innych części ciała[4] i grzybicę pachwin[2]. Zanotowano również jego zdolność do infekowania oczu, w których spowodował zapalenie rogówki[5]. Nie infekuje natomiast włosów ani mieszków włosowych[7]. Rzadko powoduje infekcje przewlekłe, dlatego przetrwanie gatunku jest zależne od częstego przenoszenia się z jednego żywiciela na drugiego[4]. Infekcja zazwyczaj następuje w martwej, złuszczającej się warstwie naskórka żywiciela, ponieważ grzyb nie może przebić się przez żywe tkanki osobników o normalnej odporności. Jednak stwierdzono, że powoduje inwazyjne infekcje u pacjentów z obniżoną odpornością, wywołując u nich ciężką grzybicę paznokci, zmiany skórne i guzki podskórne[5].

Skuteczne w zwalczaniu E. floccosum są środki zawierające terbinafiny, itrakonazol i ketokonazol[10].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-18].
  2. 1 2 Dorota Trzmiel, Anna Lis-Święty, Beata Bergler-Czop, Klinika zakażeń grzybiczych skóry i jej przydatków w praktyce lekarza rodzinnego – problem ciągle aktualny, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2011, Tom 17, Nr 4”, 17 (4), 2011, s. 212–217.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-10-18].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 John Rippon, John Willard, Medical mycology. The pathogenic fungi and the pathogenic actinomycetes, wyd. 3, Filadelfia: W.B. Saunders Co., 1988, ISBN 978-0721624440, OCLC 16712232.
  5. 1 2 3 4 5 Dongyou Liou, Raton Boca, Molecular detection of human fungal pathogens, University of Miami Press., 1970, ISBN 978-0870241857, OCLC 105378.
  6. K.S. Rajendra, A. Guarro Artigas, J. Bilbao, Biology of dermatophytes and other keratinophilic fungi, [w:] Revista Iberoamericana de Micología, Belmont: CA: Star Pub, 2000, s. 17–21, 30–43, ISBN 978-8460707110, OCLC 807784068.
  7. 1 2 Patrick R. Murray, Ellen Jo Baron, Manual of clinical microbiology, wyd. 8, Waszyngton: D.C.: ASM Press, 2003, ISBN 978-1555812553, OCLC 50035668.
  8. 1 2 Julius Cane, Laboratory handbook of dermatophytes: a clinical guide and laboratory handbook of dermatophytes and other filamentous fungi from skin, hair, and nails, Belmont: CA: Star Pub, 1997, ISBN 978-0898631579, OCLC 37116438.
  9. Gerbert Rebell, Dermatophytes. Their recognition and identification, FL: CRC Press., 2011, s. 421, 422, ISBN 978-1-4398-1241-9, OCLC 783848203.
  10. H.J. Degreef, P.R. DeDoncker, Current therapy of dermatophytosis, „Journal of the American Academy of Dermatology”, 31, 1994, s. 25–30, DOI: 10.1016/S0190-9622(08)81263-7, ISBN 978-0898631579, ISSN 0190-9622, PMID: 8077504.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.