Dwór w Podlesiu
Symbol zabytku nr rej. 657 z 18.12.1957 (park dworski)[1]
Państwo

 Polska

Miejscowość

Podlesie

Adres

Podlesie 4,
42-235 Lelów

Typ budynku

dwór

Kondygnacje

1

Ukończenie budowy

koniec XIX w. lub 1829

Kolejni właściciele

Potoccy,
Czapscy,
Karol Lochmann

Położenie na mapie gminy Lelów
Mapa konturowa gminy Lelów, u góry nieco na lewo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Dwór w Podlesiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Dwór w Podlesiu”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry po prawej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Dwór w Podlesiu”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Dwór w Podlesiu”
Ziemia50°45′35,3″N 19°36′27,7″E/50,759806 19,607694

Dwór w Podlesiu – zabytkowy dwór w Podlesiu w powiecie częstochowskim. Do rejestru zabytków woj. śląskiego wpisano park dworski z XVIII w. pod nr 657 z datą z 18 grudnia 1957. Dwór znajduje się w zespole dawnych zabudowań folwarcznych ze zniszczoną gorzelnią oraz zaniedbanym parkiem.

Historia

W I połowie XVIII wieku właścicielami Podlesia byli Tęgoborscy, dlatego budynek nazywany jest czasami dworem Tęgoborskich[2]. Jednak w 1810 roku miejscowy folwark trafia do Wojciecha Ostrowskiego z Radoszewnicy pod Koniecpolem, jako posag żony Teresy z Potockich. Następnie przekazany został lekarzowi Franciszkowi Bergerowi, w zamian za bezpłatne leczenie chłopów i mieszczan z dóbr Koniecpolskich.

Budynek dworu powstał pod koniec XVIII wieku za czasów zarządzania majątkiem Podlesia przez rodzinę Potockich i Czapskich. Inne źródła podają, że dwór wybudował niemiecki kolonista Karol Lochmann, który kupił majątek w 1829 roku[3]. W czasach PRL-u we dworze znajdowała się przychodnia zdrowia, poczta[3]. Od 1966 roku w budynku mieściła się szkoła podstawowa. Obecnie budynek w stanie zniszczonym jest własnością prywatną i jest remontowany.

Położenie

Budynek dworu położony jest w północnej części miejscowości przy drodze do Zagacia, naprzeciwko kościoła pw. św. Idziego. Około 400 m na północ od dworu znajdują się pozostałości obronnej siedziby rycerskiej z okresu średniowiecza (przypuszczalnie) w formie dużego i dobrze zachowanego grodziska stożkowatego.

Architektura

Jest to budynek murowany – tynkowany wzniesiony na planie prostokąta o wymiarach 13 × 30 mb, dziewięcioosiowy. Położony jest frontem na południe. Budynek jednokondygnacyjny z dwuspadowym dachem krytym blachą. Fasada niesymetryczna, podzielona przez wejście główne mieszczące się na prawo od osi budynku. Do drzwi wejściowych prowadzą szerokie schody przechodzące w niewielki taras stworzony przez zagłębienie fasady wsparte na dwóch kolumnach toskańskich[3]. Od strony zachodniej znajduje się drugie wejście do budynku. Po jednej i drugiej stronie budynku znajdują się otwory okienne bez cech stylowych.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. ↑ Podlesie [online], Polskie Szlaki.pl [dostęp 2016-01-22].
  3. 1 2 3 Podlesie [online], Polskie Zabytki [dostęp 2016-01-21].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.