Po lewej: dejnos koryncki, ok. 630–615 (Metropolitan Museum of Art); po prawej: Dejnos Malarza Gorgony, attycki, czarnofigurowy, ok. 580 p.n.e. (Luwr)
Po lewej: dejnos attycki czarnofigurowy, ok. 540 p.n.e. (Luwr); po prawej: dejnos z brązu, V w. p.n.e. (Germanisches Nationalmuseum)

Dejnos, deinos, dinos (stgr. δῖνος) – rodzaj starożytnego greckiego naczynia ceramicznego, waza do rozcieńczania wina.

Dejnosy były rodzajem głębokich, pękatych mis o szerokim wylewie i kulistym dnie. Nie posiadały imadeł[1]. Używano ich do rozcieńczania wina, podobnie jak stamnosów[2], ale też do gotowania. Niektóre posiadały kunsztownie zdobione stojaki. Wykonywano je również z metali. W malarstwie wazowym dejnosy przedstawiane były jako naczynia-trofea oraz wazy używane podczas bankietów. Najstarszym zachowanym attyckim czarnofigurowym dejnosem jest egzemplarz sygnowany imieniem Malarza Gorgony aktywnego w latach ok. 600–580 p.n.e. Dejnos ten, przedstawiający Perseusza ściganego przez gorgonę, znajduje się w zbiorach Luwru[uwaga 1]. Epoka wytwarzania i używania dejnosów przypada na okres od połowy VII wieku do końca V wieku p.n.e. Słowo „dejnos” na określenie tej formy antycznych naczyń jest używane przez archeologów współcześnie. W starożytności Grecy przez „dejnos” rozumieli raczej rodzaj kubka[3]. Obecnie archeolodzy odróżniają dejnosy od lebesów, notując przede wszystkim różnicę w rozmiarze. W starożytności wazy typu „dejnos” nazywane były „lebetes”[4].

Uwagi

  1. ↑ Nr inw. E 874.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Dinos. W: Mała Encyklopedia Kultury Antycznej. Zdzisław Piszczek (red.). Wyd. 2. Warszawa: PWN, 1966, s. 225.
  2. ↑ greckie wazy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-22].
  3. ↑ Dinos. perseus.tufts.edu. [dostęp 2022-07-22]. (ang.).
  4. ↑ Dinoi. getty.edu. [dostęp 2022-07-22]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.