Czarna Woda[1] (Czarny Potok[2], Potok Czarna Woda[3], Schwarzwasser[1][3][4]) we Wrocławiu – współcześnie starorzecze rzeki Odry, składające się z kilku odcinków, obecnie już ze sobą niepołączonych, stanowiące cieki wodne (odcinek między Zalesiem[5] i Zaciszem[6]), o długości na powierzchni około 1,2 km[1], oraz zbiorniki wodne (Swojczyce), dawniej jedno starorzecze, obecnie przecięte linią kolejową nr 292[1], a także Staw Swojczycki[7]. Współczesne kanały wodne: Kanał Powodziowy i Kanał Żeglugowy, wybudowane w latach 1913–1917, poprowadzone były częściowo w miejscu ówcześnie istniejącego koryta tego, dawnego ramienia rzeki[1][2][3][8][9].
Jak wyżej zaznaczono, Czarna Woda jest pozostałością po ramieniu Odry, tzw. Odry Swojczyckiej, która niegdyś płynęła od Trestna i Opatowic w kierunku Swojczyc, a dalej w kierunku Kowal, następnie zawracała w kierunku Zalesia i łączyła się z innymi ramionami rzeki w rejonie Ulicy Wojciecha z Brudzewa. Po wybudowaniu przekopów: w latach 1494–1496, następnie w latach 1530–1555, większość wód Odry skierowana została w kierunku miasta, Odra Swojczycka straciła na znaczeniu[2], a po dwóch kolejnych, wielkich inwestycjach w zakresie hydrotechniki w mieście: I kanalizacji Odry przeprowadzonej w latach 1892–1897 i II kanalizacji Odry w latach 1913–1917; pozostały już tylko jej niewielkie fragmenty w postaci starorzeczy[1][2][3]. Ciek ten wykorzystywany był także do zasilania i odprowadzania wody z Kąpieliska Morskie Oko[1][10], na rzecz którego wody pobierane były z Kanału Powodziowego[9].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 Encyklopedia Wrocławia, Czarna Woda, s. 129
- 1 2 3 4 Janusz Fąfara: Śródmiejski Węzeł Wodny Wrocławia. www.zegluga.wroclaw.pl, 04.06.2009. [dostęp 2010-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-21)]. (pol.).
- 1 2 3 4 Potok Czarna Woda. Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-03-24]. (pol.).
- ↑ Niemiecko-polski słownik nazw ulic. www.wratislavia.net. s. 172. [dostęp 2010-05-05]. (pol.).
- ↑ Encyklopedia Wrocławia, Zalesie, s. 1012-1013
- ↑ Encyklopedia Wrocławia, Zacisze, s. 1006
- ↑ Encyklopedia Wrocławia, Staw Swojczycki, s. 835
- ↑ Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego. www.wroclaw.pl. [dostęp 2010-03-24]. (pol.).
- 1 2 Trasa turystyczna "Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2007. s. 39. [dostęp 2010-03-25]. (pol.).
- ↑ Encyklopedia Wrocławia, Kąpielisko Morskie Oko, s. 363
Bibliografia
- praca zbiorowa pod red. Jana Harasimowicza: Encyklopedia Wrocławia. Wyd. III poprawione i uzupełnione. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 978-83-7384-561-9. ISBN 83-7384-561-5. (pol.).