Czystek kreteński
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

czystkowate

Rodzaj

czystek

Gatunek

czystek kreteński

Nazwa systematyczna
Cistus creticus L.
Sp. Pl. ed. 2 738 1762[3]
Synonimy
  • Cistus ladaniferus Stokes

Cistus incanus[4]

Czystek kreteński (Cistus creticus L.) – gatunek roślin należący do rodziny czystkowatych (posłonkowatych) (Cistaceae). Rośnie dziko w Afryce Północnej (Algieria, Libia, Maroko, Tunezja), Azji Zachodniej (Cypr, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja), na Kaukazie w Gruzji oraz w południowej i wschodniej Europie (Albania, Bułgaria, dawna Jugosławia, Grecja, Krym, Włochy, Francja, Portugalia, Hiszpania)[5].

Kwiat
Owoce

Zastosowanie

  • Otrzymuje się z niego ladanum. W Księdze Rodzaju cytowane jest hebrajskie słowo lōţ, tłumaczone później na ladanum, a w Biblii Tysiąclecia jako żywica. Słowo lōţ pojawia się w dwóch miejscach: „Kiedy potem zasiedli do posiłku, ujrzeli z dala idących z Gileadu kupców izmaelskich, których wielbłądy niosły wonne korzenie, żywicę i olejki pachnące, szli oni do Egiptu” (Rdz 37,25) oraz: „Zabierzcie jednak w wasze wory to, co w naszym kraju jest najcenniejszego i zanieście owemu człowiekowi w darze: nieco wonnej żywicy, nieco miodu, wonnych korzeni, olejków, owoców, pistacji i migdałów” (Rdz 43,11). Zdaniem większości badaczy roślin biblijnych wymienione w Biblii ladanum pochodzi od czystka kreteńskiego, lub czystka szarego (Cistus × incanus), obydwa te gatunki występują bowiem w Palestynie[6].
  • Roślina lecznicza, surowcem są suszone liście. W tradycyjnej medycynie ludowej krajów w basenie Morza Śródziemnego czystek kreteński był używany w leczeniu chorób przeziębieniowych, takich, jak: chrypka, zapalenie gardła i oskrzeli, zapalenie krtani, przeziębienie, angina, zapalenie płuc i oskrzeli, a także bóle stawów i infekcje układu moczowego. Opublikowane w 1997 r. badania greckich naukowców wykazały przeciwbakteryjne właściwości olejku eterycznego z czystka kreteńskiego. W 2010 r. wyniki tych badań zostały potwierdzone przez naukowców niemieckich[7].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-11] (ang.).
  3. ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  4. ↑ "Cistus creticus subsp. eriocephalus", The Plant List [dostęp 2015-03-01].
  5. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
  6. ↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  7. ↑ Dr H. Różański. Rozmyślania nad czystkiem. [dostęp 2014-11-25].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.