Cissus trifoliata | |||||
Systematyka[1][2] | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Podkrólestwo | |||||
Nadgromada | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Nadklasa | |||||
Klasa | |||||
Nadrząd | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
Cissus trifoliata | ||||
Nazwa systematyczna | |||||
Cissus trifoliata (L.) L.[3] Systema Naturae ed. 10 2: 897 1759 | |||||
|
Cissus trifoliata – gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Jeden z nielicznych przedstawicieli rodzaju cissus występujący także w strefie klimatu podzwrotnikowego. Jago zasięg na północy obejmuje centralną część Stanów Zjednoczonych aż po stan Kansas. Występuje również w Meksyku, na Karaibach, a najdalej na południe sięga Wenezueli, Kolumbii i Ekwadoru[4]. Preferuje wyżej położone tereny, na wysokości 900–1500 m n.p.m.[5] Pospolita, a w wielu miejscach nawet częsta roślina poboczy i nieużytków, gdzie bywa inwazyjna[6].
Morfologia
- Pokrój
- Silne, częściowo drewniejące pnącze, wspinające się zarówno po drzewach, krzewach jak i skałach, budynkach czy ogrodzeniach. Dorasta do 10 m długości[7].
- Korzenie
- Nietypowe dla większości gatunków rodzaju cissus, bulwiaste, magazynujące wodę[7].
- Łodyga
- Dość szybko rosnące, wspinające się pędy. Z wiekiem drewnieją i pokrywają się guzkami. Na międzywęźlach wytwarzają wąsy czepne, dzięki którym z łatwością pokrywają wszelkie podpory.
- Liście
- Skórzaste, grubsze niż u większości cissusów, wykazują cechy typowe dla sukulentów (nie tracą wody). W kształcie trójklapowe lub częściej trójdzielne, ciemnozielone, dorastają 8 cm długości. Blaszki liściowe lancetowate, głęboko ząbkowane. Roztarte wydzielają nieprzyjemny zapach[7].
- Kwiaty
- Niepozorne, zielonkawe, zebrane w niewielkie baldachokształtne kwiatostany rozrastające się do 5 cm szerokości[6]. Przyciągają liczne owady.
- Owoce
- Niewielkie, kuliste lub szeroko jajowate jagody o średnicy 6–9 mm. Zawierają 1 do 4 nasion[7]. Dojrzałe owoce przybierają czarną barwę, są chętnie zjadane przez ptaki, które wspomagają rozsiewanie tej rośliny.
Uprawa
Ze względu na odporność na brak wody i upały, oraz dekoracyjny kształt liści i owoce, jest chętnie sadzoną rośliną ogrodową w cieplejszych regionach Stanów Zjednoczonych. Nadaje się jako roślina okrywowa jak i wspinająca się. Dobrze wygląda zarówno na murach jak i poprowadzona na linkach czy łańcuchach. Nie ma dużych wymagań, dobrze rośnie na stanowisku słonecznym jak i częściowo zacienionym. Nie ma też wielkich wymagań glebowych i wodnych, choć regularnie podlewane pnącze rośnie znacznie szybciej. W sprzyjających dla siebie warunkach cissus ten może być ekspansywny. Części naziemne są nieodporne na mróz i nawet zdrewniałe łodygi łatwo przemarzają. Jednak w kolejnym roku szybko odbijają z korzeni, tak więc mogą rosnąć na terenach, gdzie zdarzają się czasowe spadki temperatur poniżej 0 °C.
Sok C. trifoliata może podrażniać skórę wrażliwszych osób[5].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-02-06] (ang.).
- 1 2 The Plant List. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
- 1 2 Cissus trifoliata [w: Xeriscape Today]. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
- 1 2 Wild Flower Center. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
- 1 2 3 4 Catalog of the Woody Plants of Oklahoma: Descriptions and Range Maps. [dostęp 2012-02-06]. (ang.).
- EoL: 582310
- Flora of North America: 250047325
- GBIF: 3039169
- identyfikator iNaturalist: 133333
- IPNI: 68021-1
- ITIS: 28640
- NCBI: 1236435
- Plant Finder: 287565
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2723057
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:68021-1
- identyfikator Tropicos: 34000223
- USDA PLANTS: CITR2