Bismarckhütte
Podobóz Auschwitz-Birkenau
Typ

obóz koncentracyjny

Odpowiedzialny

 III Rzesza

Rozpoczęcie działalności

wrzesień 1944

Zakończenie działalności

styczeń 1945

Terytorium

Polska pod okupacją niemiecką (terytorium anektowane przez III Rzeszę)

Miejsce

Chorzów-Batory

Liczba więźniów

około 200[1]

Narodowość więźniów

głównie Żydzi

Liczba ofiar

nieznana

Komendanci

SS-Oberscharführer Hermann Kleemann

Wyzwolony przez

Armia Czerwona

 

27 stycznia 1945[2]

Położenie na mapie Chorzowa
Mapa konturowa Chorzowa, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Bismarckhütte”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Bismarckhütte”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bismarckhütte”
Ziemia50°16′01,4002″N 18°56′13,0484″E/50,267056 18,936958

Bismarckhütte – oddział niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau mieszczący się w Chorzowie-Batorym. Funkcjonował od września 1944 do stycznia 1945[1][3].

Obóz ulokowano w pobliżu dzisiejszej (2020) Huty Batory. Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau szacuje liczbę przebywających w nim osób na około 200[1], byli to głównie Żydzi z Francji, Belgii oraz Czech[1]. Więźniowie mieszkali w barakach z płyt wiórowo-cementowych, funkcjonowały tu sale sypialne, kuchnia, izba chorych i magazyn. Obóz był otoczony ogrodzeniem z drutu kolczastego pod napięciem. Obóz był również otoczony wysokim parkanem od strony niedalekiej szosy[1]. Otoczony teren miał długość około 200-250 metrów[4]. Na początku działania obozu więźniowie pracowali przy jego rozbudowie. Od listopada 1944 więźniowie pracowali w obecnej Hucie Batory między innymi przy przeładunku, transporcie materiałów i kopaniu rowów. Niektórych skazańców zatrudniono bezpośrednio przy produkcji luf i blach pancernych armat przeciwlotniczych. Kierownikiem obozu był SS-Oberscharführer Hermann Kleemann. Najemcą obozu była firma Berghütte-Königs und Bismarckhütte AG[5].

W styczniu 1945 ewakuowano stąd więźniów do Gliwic, a następnie koleją przetransportowano ich do obozu Mittelbau-Dora[1].

W 1960 na Cmentarzu parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny postawiono zbiorową mogiłę, upamiętniającą więźniów podobozu. Monument nagrobny zaprojektował Xawery Dunikowski. W 2008 roku zmodernizowano płytę główną, umieszczając na niej nazwiska ludzi pomordowanych w obozie Auschwitz-Birkenau pochodzących z Chorzowa[6].

Tablica informująca o historii obozu

17 stycznia 2020 w miejscu obozu została złożona kapsuła z ziemią udostępnioną z terenów byłych obozów w Groß-Rosen, Dachau, Mauthausen i Ravensbrück[4] oraz została postawiona tablica upamiętniająca obóz.

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Bismarckhütte. Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  2. ↑ Ku pamięci ofiar obozu Bismarckhütte. [w:] Tuba Chorzowa [on-line]. Wydawnictwo Tuba Bartłomiej Czaja, 2020-01-27. [dostęp 2020-10-16].
  3. ↑ Piotr M.A. Cywiński, Jacek Lachendro, Piotr Setkiewicz: Auschwitz od A do Z. Ilustrowana historia obozu. PMA-B, 2013. ISBN 978-83-7704-060-7.
  4. 1 2 Tomasz Breguła: W Chorzowie ma stanąć pomnik upamiętniający ofiary ludobójstwa. tubachorzowa.pl, 2019-12-16. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  5. ↑ Podobozy KL Auschwitz.
  6. ↑ Instytut Pamięci Narodowej: Miejsca upamiętniające ofiary niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozów zagłady w województwie śląskim. ipn.gov.pl. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.