odznaka rozpoznawcza 2 Dywizji Grenadierów Pancernych | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | |
Rozformowanie | |
Tradycje | |
Rodowód |
1 Oddział Rozpoznawczy |
Dowódcy | |
Pierwszy |
ppłk Ziemowit Grabowski |
Organizacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk |
kawaleria |
Podległość |
2 Pułk Rozpoznawczy (kadrowy) – skadrowany oddział kawalerii pancernej Polskich Sił Zbrojnych.
1 Oddział Rozpoznawczy (1940-1943)
Powstał 5 lipca 1940 roku w obozie w Biggar[1] jako jednostka rozpoznawcza 1 Brygady Strzelców. Na jego dowódcę wyznaczony został ppłk Ziemowit Grabowski. Oddział składał się przede wszystkim z ewakuowanych z Francji żołnierzy 3 Oddziału Rozpoznawczego. Na początku 1942 roku stan oddziału wynosił 24 oficerów i 107 szeregowych.
- Organizacja oddziału w 1942 roku
- dowództwo
- pluton dowodzenia
- pluton strzelców
- 1 pluton rozpoznawczy
- 2 pluton rozpoznawczy
- 3 pluton rozpoznawczy
- pluton moździerzy
- pluton artylerii
20 marca 1943 roku z 1 Samodzielnej Brygady Strzelców utworzono skadrowaną 1 Dywizję Grenadierów. Większość żołnierzy 1 OR została skierowana jako uzupełnienie do 1 DPanc gen. Maczka. Pozostali żołnierze mieli wejść w skład kolejnej dywizji pancernej.
- Organizacja oddziału
- dowództwo
- szwadron gospodarczy
- dwa szwadrony motorowe
- szwadron CKM
- plutony: łączności i przeciwpancerny
Dysponowano transporterami Universal Carrier, motocyklami Norton oraz transporterami piechoty Fordson WOT2C 15 cwt.
W 1943 roku po przekazaniu żołnierzy do 1 DPanc organizacja oddziału była następująca:
- dowództwo
- pluton dowodzenia
- pluton przeciwpancerny
- pluton moździerzy
- trzy plutony rozpoznawcze
2 Pułk Rozpoznawczy (1943-1944)
Na podstawie rozkazu Naczelnego Wodza L.dz. 1210/Tjn.Org.43 z 21 września 1943 roku i rozkazu dziennego Nr 63 dowódcy 2 Dywizji Grenadierów Pancernych (Kadrowej) z 18 listopada 1943 roku dotychczasowy 1 Oddział Rozpoznawczy został przemianowany na 2 Pułk Rozpoznawczy (Kadrowy)[2].
Nowo sformowany pułk miał być pancernym pułkiem rozpoznawczym. Na początku 1944 roku uzbrojono go w czołgi szybkie Covenanter, a potem zastąpiono je czołgami Crusader i Cromwell.
8 stycznia 1944 roku przemianowano pułk na 9 Pułk Ułanów Małopolskich. Pułk jako trzeci pancerny został przydzielony do 16 Brygady Pancernej[3]. 5 marca 1944 roku z zalążków wydzielonych z pułku powstał 5 Pułk Pancerny i wszedł w skład 16 SBPanc. Ułani przekazali cały sprzęt pancerny do 5 ppanc.
W styczniu 1945 roku 9 Pułk Ułanów Małopolskich został przeniesiony do nowo formowanej 4 Dywizji Piechoty jako jej pułk rozpoznawczy. Otrzymał samochody pancerne Humber Mk. III, rozpoznawcze LCR Humber oraz nowoczesne samochody pancerne Staghound. Dysponował także transporterami Universal Carrier oraz Loyd Carrier z przeciwpancernymi 6-funtowymi armatami.
Dowódcy
- rtm. Hugo Kornberger (cz.p.o. od 20 VI 1940)
- ppłk dypl. kaw. Ziemowit Grabowski (od 1 VII 1940)
- ppłk Eugeniusz Święcicki (od 9 IX 1940)
- mjr dypl. kaw. Kazimierz Buterlewicz (18 X 1941 - 31 VII 1942[4])
- mjr kaw. Emil Słatyński (od 1 VIII 1942[5] i od 29 X 1943[6])
- ppłk Stefan Tomaszewski (VI 1946 – VII 1947)
Przypisy
- ↑ Potem zmieniał jeszcze kilkakrotnie swoje miejsce postoju
- ↑ Rozkazy dzienne 1943 ↓, s. 226.
- ↑ Zbigniew Lalak: Kawaleria pancerna w PSZ s.85
- ↑ Rozkazy dzienne 1942 ↓, s. 201, 219-221.
- ↑ Rozkazy dzienne 1942 ↓, s. 220.
- ↑ Rozkazy dzienne 1943 ↓, s. 218.
Bibliografia
- Rozkazy dzienne 1 Oddziału Rozpoznawczego, sygn. R.24. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1942. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)].
- Rozkazy dzienne 1 Samodzielnej Brygady Strzelców i 1 Dywizji Grenadierów, sygn. R.27. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1943. [dostęp 2017-01-14].
- Zbigniew Wawer: Organizacja polskich wojsk lądowych w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk : Bellona, 1992. ISBN 83-11-08218-9.
- Zbigniew Lalak: Kawaleria pancerna w PSZ 1900-1945. Warsaw: Pegaz-Bis : O.K. Media, 2004. ISBN 83-60619-00-X.
- Bohdan Królikowski: Kres ułańskiej epopei : szkice do dziejów kawalerii rozpoznawczej i pancernej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1947. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2007. ISBN 83-7306-332-3.
- Zbigniew Lalak: Broń pancerna w PSZ 1939-1945. Warsaw: Pegaz-Bis : O.K. Media, 2004. ISBN 83-922002-0-9.